Nghỉ việc, 9X kiếm tiền từ nghề 'độ bìa' cho sách

Trong một năm, Minh Châu đã thay đổi diện mạo của khoảng 100 cuốn sách. Tùy độ phức tạp, mỗi đơn vẽ bìa sách có thể dao động từ 700.000 đồng đến vài triệu đồng mỗi quyển.

Nguyễn Minh Châu cho biết 1 năm vẽ bìa sách là hành trình tìm lại bản thân, hiểu được mình muốn làm gì và có thể làm gì.

Trong căn phòng vừa là nơi làm việc vừa là chỗ ngủ, những cuốn sách đang chờ được gia công, vài trang giấy màu còn chưa khô, bảng màu palette sặc sỡ và cây cọ vẽ dùng dở nằm ngổn ngang trên bàn. Mùi giấy, màu acrylic như đan xen, hòa quyện vào hơi thở và nhịp sống hàng ngày.

Nguyễn Minh Châu (sinh năm 1998) thường bắt đầu ngày mới bằng việc tìm kiếm cảm hứng, ý tưởng thiết kế. Sau đó, cô phác thảo bản vẽ thử nghiệm và gửi cho khách hàng góp ý, chỉnh sửa. Khi bản thiết kế được duyệt, Châu xé bỏ lớp bìa sách cũ và bắt tay vào gia công, vẽ minh họa.

Ban đầu, "custom" sách (vẽ minh họa thủ công cho bìa) chỉ là cách Minh Châu bày tỏ tình yêu với những tác phẩm yêu thích. Dần dần, ngày càng nhiều người tìm đến cô với mong muốn “nâng cấp” quyển sách yêu thích. Từ năm 2024, công việc này đã trở thành nghề chính của cô.

Kết hợp đọc sách và vẽ tranh

Minh Châu bắt đầu vẽ bìa sách chuyên nghiệp từ tháng 9/2024, sau khi dừng công việc sản xuất nội dung giải trí cho công ty truyền thông để quay lại học vẽ. Cô chia sẻ: “Tôi nhận ra công việc này không giúp tôi phát huy điều mình giỏi nhất, đó là vẽ. Vì vậy, tôi nộp đơn xin nghỉ, đến lần thứ 3 mới được đồng ý”.

Sau đó, tình cờ xem được video về vẽ bìa sách trên TikTok, Châu nảy ra ý tưởng vẽ lại bìa cuốn sách yêu thích như cách thể hiện tình yêu và sự trân trọng của mình với sách vở. Cô tự mày mò nghiên cứu, vừa làm vừa quay lại quá trình thực hiện để đăng lên mạng xã hội.

Việc gia công bìa mới có nguy cơ làm hỏng cấu trúc của sách, sai một bước thì phải làm lại nên Minh Châu không nhận làm tất cả đơn hàng mà cân nhắc cẩn trọng.

Đoạn video đó nhanh chóng lan truyền, đến nay đã đạt được hơn 3 triệu lượt xem. Nhờ vậy, nhiều người tìm đến Minh Châu để đặt làm bìa theo sở thích. Cảm giác tò mò, mới mẻ ban đầu dần chuyển thành niềm đam mê vì cô nhận ra công việc này kết hợp cả hai sở thích lớn nhất của bản thân: đọc sách và vẽ tranh. Châu bắt đầu nghiêm túc nghiên cứu cách làm và nhận trang trí sách theo yêu cầu.

“Tôi hiểu rằng khách hàng phải thực sự yêu thích cuốn sách và tin tưởng rất nhiều thì mới gửi gắm cho tôi thực hiện bìa mới. Do đó, tôi luôn cố gắng để làm ra một sản phẩm trọn vẹn nhất có thể để hai bên đều ưng ý”, cô nói.

Chỉ sau 1 năm, cô đã vẽ bìa cho khoảng 100 cuốn sách. Nhớ lại đơn hàng đầu tiên, Châu vẫn cảm thấy “dở khóc dở cười” trước những sự cố liên tục xảy ra. Cô kể: “Vì là sản phẩm đầu tiên nên tôi chăm chút rất nhiều. Nhưng bìa sách vừa vẽ thì phát hiện có chỗ méo mó, ruột sách cũng bị lỗi nên phải thay cái khác, rồi đơn vận chuyển bị hủy nên phải chờ có người mới giao hàng. Cũng may là khách rất ưng thành phẩm”.

Châu cho biết công việc này không những chi trả hết các chi phí sinh hoạt mà còn giúp cô có thêm thời gian đầu tư, phát triển bản thân. Hiện tại, cô vẫn mày mò học hỏi thêm các kiểu vẽ khác để mở rộng dịch vụ dựa vào nhu cầu của khách. Trong 100 sản phẩm đã nhận, đơn hàng đắt nhất Châu từng nhận làm có giá 2,7 triệu đồng, bao gồm thay đổi bìa và vẽ minh họa trên trang sách.

Tranh cãi phá sách

Trên kênh Tiktok cá nhân, Minh Châu thường xuyên đăng tải quá trình thực hiện công việc. Bên cạnh những hình ảnh lung linh của các bìa sách mới sau khi hoàn thiện, người xem còn thấy cảnh cô xé bỏ lớp bìa gốc. Đây là chi tiết đôi khi khiến một số người yêu sách thấy phản cảm.

Minh Châu cho biết bản thân việc mình làm đôi khi gây tranh cãi, thậm chí đã nhận về không ít “gạch đá” từ cộng đồng mạng. Song, cô tin rằng những người đã theo dõi cô trên các nền tảng mạng xã hội đủ lâu và hiểu được thông điệp đằng sau công việc sẽ có một góc nhìn khác.

Ngoài kiểu vẽ trực tiếp lên bìa, Minh Châu cũng thử nghiệm một số cách vẽ mới như tạo hình 3D, làm bìa da và điêu khắc trên mặt bìa da…

“Nếu mục đích xé sách là phá hoại thì đúng là đáng lên án. Nhưng nếu xé sách mà không làm ảnh hưởng đến nội dung sách, và phần bìa mới không được làm một cách qua loa mà bằng rất nhiều tâm huyết và sự trân trọng thì tôi tin mọi người sẽ nhìn sự việc này khác đi”, cô chia sẻ.

Châu chia sẻ thêm cô cũng không lãng phí những bìa sách gốc mà còn tận dụng, cắt gọt chúng để làm thành thẻ đánh dấu sách.

Sắp tới, cô gái sinh năm 1998 dự định tổ chức một buổi workshop để những người tham gia có thể tự tay trang trí lại cuốn sách họ yêu thích. Xa hơn, cô muốn mở một cửa hàng riêng, nơi trưng bày những sản phẩm đã thực hiện, đồng thời là không gian giao lưu cho những người yêu sách và yêu thích công việc minh họa bìa sách thủ công.

“Đó sẽ là một không gian ấm cúng, đầy cảm hứng - nơi mỗi cuốn sách không chỉ được đọc mà còn được ‘kể lại’ bằng một diện mạo hoàn toàn mới, mang đậm dấu ấn cá nhân”, Minh Châu bày tỏ.