Cuộc đời ngắn ngủi của 'người hùng bảo thủ' được ông Trump yêu mến

Kirk, 31 tuổi, ngày 10/9 bị bắn và qua đời khi đang phát biểu tại sự kiện ngoài trời ở Đại học Utah Valley, thành phố Orem, bang Utah. Trong thông báo về cái chết của Kirk trên mạng xã hội, Tổng thống Donald Trump gọi nhà hoạt động chính trị này là "một huyền thoại". "Cậu ấy được mọi người, đặc biệt là tôi, yêu mến và ngưỡng mộ", ông viết.
Vụ nổ súng nhằm vào Kirk làm dấy lên lo ngại sâu sắc, phơi bày một thực tế đáng báo động là bạo lực chính trị không còn là hiện tượng cá biệt mà đang trở thành "bình thường mới" trong đời sống chính trường Mỹ.
Kirk là một trong những nhà hoạt động bảo thủ và gương mặt truyền thông nổi bật nhất nước Mỹ. Năm 2012, khi mới 18 tuổi, Kirk đồng sáng lập Turning Point USA (TPUSA), tổ chức sinh viên truyền bá tư tưởng bảo thủ tại những trường đại học theo xu hướng tự do.
Nhà hoạt động này từ đó nổi tiếng với việc tổ chức các cuộc tranh luận ngoài trời tại các trường đại học trên khắp cả nước. Anh có khoảng 5,3 triệu người theo dõi trên X, là phát thanh viên trong chương trình nổi tiếng mang tên mình The Charlie Kirk Show. Anh gần đây còn đồng dẫn chương trình Fox & Friends trên kênh Fox News.
Các bài đăng trên mạng xã hội và podcast hàng ngày của Kirk thường chia sẻ những đoạn clip anh tranh luận với sinh viên về các vấn đề như chuyển giới, biến đổi khí hậu, đức tin và giá trị gia đình.
Là con trai của một kiến trúc sư và nhà tư vấn sức khỏe tâm thần, lớn lên từ vùng ngoại ô giàu có Prospect Heights ở Chicago, Kirk theo học tại một trường cao đẳng cộng đồng gần thành phố trước khi bỏ học để theo đuổi hoạt động chính trị. Anh từng nộp đơn vào Học viện Lục quân West Point nhưng không được nhận.
Kirk thường tự mỉa mai về việc mình không có bằng đại học khi tranh luận với sinh viên và các học giả về những chủ đề tương đối cao siêu như chủ nghĩa hậu hiện đại.
Anh bắt đầu phát triển mạnh vai trò của mình tại TPUSA sau khi tổng thống Barack Obama tái đắc cử vào năm 2012. Nhiệm vụ mà tổ chức phi lợi nhuận này hướng tới là tập hợp sinh viên để "thúc đẩy các nguyên tắc về trách nhiệm tài chính, thị trường tự do và hạn chế quyền lực chính phủ". TPUSA hiện có chi nhánh tại hơn 850 trường đại học.
Kirk đã đi khắp đất nước để phát biểu tại các sự kiện do đảng Cộng hòa tổ chức, rất nhiều trong số đó được các thành viên phong trào Tiệc Trà siêu bảo thủ ưa chuộng. Theo CBS News, chương trình radio trò chuyện hàng ngày của anh có hàng triệu người theo dõi trên mạng xã hội.
Là một diễn giả nhiệt huyết, Kirk từng có bài phát biểu tại Oxford Union, hội nhóm sinh viên lâu đời nhất tại Đại học Oxford, vào đầu năm nay và viết cuốn sách bán chạy nhất năm 2020 The Maga Doctrine, liên quan đến chiến dịch "Làm nước Mỹ vĩ đại trở lại" (MAGA) của Tổng thống Trump.
TPUSA đóng vai trò quan trọng trong nỗ lực kêu gọi cử tri bỏ phiếu cho ông Trump cùng các ứng viên đảng Cộng hòa khác trong cuộc bầu cử năm ngoái. Kirk được biết đến rộng rãi nhờ giúp lôi kéo hàng chục nghìn cử tri mới cho đảng Cộng hòa và lật ngược tình thế ở bang Arizona nghiêng về phía ông Trump. Kirk đã tham dự lễ nhậm chức của ông Trump tại Washington hồi tháng một và thường xuyên được mời tới Nhà Trắng.
Tổng thống và các trợ lý đánh giá cao Kirk về năng lực truyền đạt tư tưởng chính trị đối với cơ sở ủng hộ phong trào MAGA. Anh từng phát biểu tại nhiều hội nghị đảng Cộng hòa và vào năm ngoái, ông Trump đã đáp lại thiện chí từ Kirk bằng cách tới phát biểu tại một hội nghị của TPUSA ở Arizona.
Hồi đầu năm, anh cùng Donald Trump Jr., con trai Tổng thống Trump, tới Greenland. Lúc bấy giờ, ông Trump đang nỗ lực thúc đẩy ý tưởng Mỹ sở hữu hòn đảo lớn nhất thế giới này.
Có lẽ lời ca ngợi lớn nhất đối với những đóng góp của Kirk cho nền chính trị đảng Cộng hòa đến từ chính Tổng thống Trump, trong một đoạn clip được phát ở đầu chương trình podcast do anh dẫn dắt.
"Tôi muốn cảm ơn Charlie, cậu ấy là một người phi thường, với tinh thần, tình yêu dành trọn cho đất nước. Cậu ấy đã làm được điều tuyệt vời khi xây dựng nên một trong những tổ chức thanh niên mạnh mẽ nhất từ trước đến nay", Tổng thống nói.
Kirk thảo luận những vấn đề chính trị và xã hội rất đa dạng tại các sự kiện hay trên podcast của mình, trong đó có kiểm soát súng đạn. Anh là người ủng hộ mạnh mẽ quyền sở hữu súng đạn của người Mỹ và việc nhiều người chết vì bạo lực súng đạn tại Mỹ mỗi năm là "cái giá cần thiết" để bảo vệ quyền này.
"Việc phải trả giá bằng một số người chết vì súng đạn mỗi năm để chúng ta có Tu chính án thứ hai là xứng đáng", anh nói cách đây vài tháng, đề cập tới tu chính án bảo vệ quyền của người dân được sở hữu và mang vũ khí.
Một số quan điểm chính trị của Kirk gây nhiều tranh cãi. Theo CBS, anh từng truyền bá quan điểm chống người chuyển giới và hoài nghi về đại dịch Covid-19. Kirk công khai ủng hộ tuyên bố từ ông Trump rằng cuộc bầu cử năm 2020 bị gian lận.
Anh cũng truyền bá thuyết âm mưu "Thay thế Vĩ đại", một niềm tin của phe cực hữu cho rằng người da trắng ở Mỹ đang dần bị thế chỗ bởi người nhập cư và các dân tộc thiểu số.
"Thật trớ trêu khi anh ấy đang nói về chính sách kiểm soát súng thì trúng đạn", Raydon DeChene, người chứng kiến khoảnh khắc Kirk bị bắn, nói. Tay súng được cho là bắn một phát duy nhất nhắm vào Kirk từ mái tòa nhà bên cạnh. Cảnh sát đang mở chiến dịch truy lùng quy mô lớn, nhưng chưa bắt được nghi phạm.
Phản ứng trước vụ ám sát khiến Kirk thiệt mạng, nhiều người nhấn mạnh Kirk thực tế rất trân trọng những ý tưởng khác biệt và khuyến khích mọi người tranh luận về chúng.
"Toàn bộ dự án của anh ấy được xây dựng dựa trên mong muốn vượt qua chia rẽ và sử dụng lời nói, chứ không phải bạo lực, để giải quyết các vấn đề!", William Wolfe, giám đốc điều hành Trung tâm Lãnh đạo Baptist, đăng trên X.
Vũ Hoàng (Theo BBC, AP, Reuters)