Tổng thống Trump bất ngờ sa thải thống đốc Fed

(Dân trí) - Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa thông báo sa thải Thống đốc Fed Lisa Cook do liên quan cáo buộc gian lận thế chấp.
Tổng thống Donald Trump vừa đăng lên mạng xã hội Truth Social văn bản thông báo sa thải Thống đốc Cục dự trữ Liên bang (Fed) Lisa Cook.
"Theo thẩm quyền được quy định tại Điều II Hiến pháp Mỹ và Đạo luật Dự trữ Liên bang năm 1913 đã được sửa đổi, tôi bãi nhiệm bà khỏi chức vụ tại Hội đồng Thống đốc Fed, hiệu lực ngay lập tức", ông Trump cho biết.
Tổng thống Trump nhắc lại nội dung kiến nghị khởi tố mà giám đốc Cơ quan Tài chính Nhà ở Liên bang Mỹ Bill Pulte đã gửi Bộ trưởng Tư pháp Pam Bondi ngày 15/8.
Ông Pulte cáo buộc bà Cook đã khai nơi thường trú là một căn chung cư ở Atlanta, dù trước đó đã vay tiền mua nhà ở Michigan dưới dạng thế chấp và xác nhận đó là nơi ở chính. Ông Pulte thêm rằng FHFA có các tài liệu về hành vi "gian lận thế chấp" của bà Cook.
Theo ông Trump, Fed có vai trò quan trọng trong thiết lập lãi suất, quản lý dự trữ và các ngân hàng thành viên. Người dân Mỹ cần phải đảm bảo họ có thể tin tưởng các thành viên Fed giữ nhiệm vụ thiết lập chính sách.
"Trước hành vi gian dối và có thể phạm pháp đó, họ không thể, và tôi cũng không thể đặt niềm tin vào bà. Nó ít nhất đã thể hiện sự tắc trách nghiêm trọng trong các giao dịch tài chính, dấy lên nghi ngờ về năng lực của bà", ông Trump viết.
Bà Cook chưa bình luận về thông tin.
Tuần trước, bà Cook khẳng định bản thân không có ý định từ chức chỉ vì những câu hỏi được đặt ra trên mạng xã hội.
"Tôi sẽ xem xét nghiêm túc mọi câu hỏi về lịch sử tài chính của mình với tư cách là thành viên Fed. Do đó, tôi đang thu thập thông tin chính xác để trả lời tất cả câu hỏi chính đáng và đúng sự thật", bà Cook nói ngày 21/8, thêm rằng đang thu thập thông tin chính xác để trả lời các câu hỏi.
Trong tuyên bố, Tổng thống Trump khẳng định ông có thẩm quyền để sa thải bà Cook.
Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng quyết định này sẽ làm dấy lên những câu hỏi về khả năng kiểm soát Fed với tư cách là một cơ quan độc lập. Khả năng cao việc sa thải này sẽ dẫn tới một cuộc chiến pháp lý và bà Cook có thể vẫn được phép tiếp tục tại nhiệm trong khi vụ việc được xét xử. Bà sẽ phải tự mình theo đuổi vụ kiện với tư cách bên bị hại, thay vì Fed.
Hội đồng Thống đốc Fed gồm 7 thành viên do tổng thống Mỹ bổ nhiệm và được Thượng viện phê chuẩn, trong đó mỗi người có nhiệm kỳ 14 năm và không thể tái bổ nhiệm. Chủ tịch và Phó Chủ tịch của hội đồng cũng do tổng thống bổ nhiệm trong số các thống đốc và phục vụ nhiệm kỳ 4 năm, nhưng có thể được tái đề cử nhiều lần.
Bà Cook được bổ nhiệm làm Thống đốc Fed dưới thời cựu tổng thống Joe Biden và sẽ đảm nhận nhiệm kỳ đến năm 2038. Trước đó, bà là nhà kinh tế học tại Đại học Bang Michigan.
Giới quan sát nhận định rằng nếu bà Cook từ chức hoặc bị sa thải, ông Trump sẽ có thể bổ nhiệm người thay thế và đảm bảo rằng đa số thành viên của Hội đồng Thống đốc Fed có chung quan điểm với mình về chính sách tiền tệ.
Trước đó, Tổng thống Trump cũng đã nhiều lần chỉ trích Chủ tịch Fed Jerome Powell, người sẽ hết nhiệm kỳ vào tháng 5/2026, vì không chấp nhận hạ lãi suất cũng như về chi phí cải tạo hạ tầng của cơ quan này.