PRO Việt Nam: thúc đẩy thực thi EPR vì một Việt Nam xanh - sạch - đẹp

Để hiện thực hóa mục tiêu 'Việt Nam đạt phát thải ròng bằng 0 năm 2050', hàng loạt chính sách đã được Chính phủ ban hành, trong đó Trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất, nhập khẩu (EPR) được xác định là một trụ cột then chốt.

Với vai trò là thành viên chính thức của tổ biên tập nghị định EPR, Liên minh Tái chế bao bì Việt Nam (PRO Việt Nam) đã có nhiều đóng góp xây dựng nghị định, với các kiến nghị tập trung vào việc hoàn thiện cơ chế thực thi, đảm bảo công bằng và minh bạch trong tổ chức thực hiện EPR.

Từ tầm nhìn xa đến hành động bền bỉ

Năm 2019, khi khái niệm "tăng trưởng xanh" còn xa lạ, PRO Việt Nam đã ra đời với một tầm nhìn dài hạn góp phần kiến tạo một Việt Nam xanh - sạch - đẹp.

Nhằm hiện thực hóa tầm nhìn trên, liên minh đã đặt ra các ưu tiên chiến lược gồm: thúc đẩy truyền thông và giáo dục nhằm nâng cao nhận thức, hỗ trợ quá trình thu gom - tái chế và kết nối các bên liên quan; xây dựng mô hình thu gom - tái chế vững chắc; đồng hành cùng Chính phủ trong công tác đóng góp xây dựng chính sách quản lý chất thải rắn, phân loại rác tại nguồn và chính sách EPR.

Dựa trên những kinh nghiệm thực tiễn từ hoạt động thu gom tái chế và công tác thực thi EPR, PRO Việt Nam đã và đang đưa ra những đóng góp xây dựng chính sách đến cơ quan quản lý, hướng đến xây dựng chính sách khả thi, minh bạch, hiệu quả.

Gần đây nhất, khi Bộ Nông nghiệp và Môi trường công bố dự thảo lấy ý kiến rộng rãi ngày 13-6-2025, PRO Việt Nam đã gửi góp ý chuyên sâu, tập trung vào những vấn đề then chốt: vai trò của tổ chức trung gian, cơ chế tài chính từ Quỹ Bảo vệ môi trường, định mức chi phí tái chế (Fs) và công thức tính điểm hỗ trợ tái chế dựa trên công nghệ.

Tại hội thảo Chương trình Đối tác hành động quốc gia về nhựa (NPAP) lần thứ VI, tháng 7-2025, nhóm kỹ thuật chính sách chính thức ra mắt. Chưa đầy một tháng sau, tại cuộc họp khởi động, bà Chu Thị Kim Thanh - phó giám đốc điều hành PRO Việt Nam - được bầu làm đồng trưởng nhóm. Kế hoạch ưu tiên năm 2025 đặt trọng tâm vào việc góp ý xây dựng Luật Bảo vệ môi trường sửa đổi.

Các khuyến nghị sẽ được nhóm thảo luận, gửi tới Chính phủ và các bộ liên quan, tập trung vào các chủ đề: chính sách EPR, quản lý chất thải rắn sinh hoạt, nội luật hóa các cam kết quốc tế liên quan đến quản lý nhựa và chất thải nhựa, thiết kế - tiêu dùng sản phẩm nhựa, chính sách tuần hoàn nhựa và đổi mới công nghệ.

Đẩy mạnh truyền thông, nâng cao nhận thức cộng đồng

PRO Việt Nam hiểu rằng mọi nỗ lực chính sách sẽ khó thành công nếu thiếu sự hưởng ứng từ cộng đồng. Với quan điểm "nhận thức đi trước, hành động theo sau", liên minh xác định truyền thông - giáo dục là một trong những trụ cột chiến lược.

Từ chiến dịch "Việt Nam Xanh" cùng báo Tuổi Trẻ, các chương trình "Tăng trưởng xanh" và "Net Zero" trên VTV, đến chuỗi ngoại khóa "Vệ sĩ môi trường" tại Bà Rịa - Vũng Tàu, liên minh đã lan tỏa thông điệp phân loại rác tại nguồn, tái chế và tiêu dùng bền vững đến hàng triệu người dân.

Giai đoạn 2025 - 2026, PRO Việt Nam sẽ hợp tác với Đại học RMIT Việt Nam xây dựng cổng thông tin điện tử về phát triển bền vững (RMIT Sustainable Hub), đóng vai trò như "thư viện xanh" cho nhà giáo dục, chuyên gia và tổ chức. Các nội dung trên cổng thông tin được biên tập tập trung vào thị trường Việt Nam và khu vực, từ đó góp phần phổ biến kiến thức về phát triển bền vững, hướng đến đào tạo những nhân sự chất lượng cao trong lĩnh vực này.

Cùng với đó, liên minh ký kết hợp tác chiến lược với Hội Doanh nghiệp hàng Việt Nam chất lượng cao nhằm kết nối hợp tác nghiên cứu phát triển (R&D), xây dựng nguồn nhân lực giữa nhà trường và doanh nghiệp, tạo cầu nối cho hơn 450 doanh nghiệp cùng chia sẻ kinh nghiệm và truyền thông nâng cao nhận thức người tiêu dùng.