Việc đóng tiền rác ở các hộ gia đình TP.HCM có gì thay đổi từ 1-6?

Theo quyết định 67 của UBND TP.HCM quy định về giá đối với dịch vụ thu gom, vận chuyển, xử lý rác sinh hoạt tại TP (hay còn gọi là tiền rác), từ 1-6, mức thu đối với dịch vụ thu gom tăng lên từng khu vực - các cụm quận, huyện.

Thu tiền rác theo cách nào phù hợp nhất?

Trao đổi với Tuổi Trẻ, các chuyên gia cho rằng nên tiếp tục thu tiền rác trên đầu người thay vì áp theo kg. Bên cạnh đó, cần phải tiếp tục tuyên truyền để người dân thay đổi thói quen phân loại rác thải tại nguồn. Hiện nay nhiều địa phương trên cả nước vẫn đang tiến hành thu tiền rác dựa trên bình quân đầu người.

Sau đây là ý kiến chuyên gia xung quanh việc thu tiền rác sao cho công bằng, minh bạch và hợp lý.

TS Lê Xuân Nghĩa (thành viên Hội đồng Tư vấn tài chính tiền tệ quốc gia):

Không thể đi "cân" rác được

Nguyên tắc thu "thải nhiều rác phải trả nhiều tiền" là đúng theo quy định của Luật Bảo vệ môi trường 2020. Tuy nhiên cần phải nghiên cứu phương pháp tính sao cho phù hợp.

Hiện tại không thể đi cân rác từng hộ dân được. Lượng rác xả mỗi nhà có tháng ít, có tháng nhiều. Quy định trong luật là đúng nhưng các địa phương phải tìm giải pháp thực hiện cho phù hợp với từng nơi, hướng đến chi phí thấp nhất.

Nhiều chủ chung cư mini, nhà trọ ở các đô thị lớn như Hà Nội hay TP.HCM thu phí rác của người thuê mức cao trong khi nộp lại cho công ty thu gom mức thấp thậm chí trốn tránh nghĩa vụ.

Thời gian tới, để công bằng trong việc trả phí rác thì công ty thu gom, chính quyền địa phương cũng cần làm rõ số lượng người cụ thể ở trong các tòa chung cư mini, khu nhà trọ hay lượng người lưu trú, ăn uống ở khách sạn, nhà hàng để tính toán cho phù hợp.

GS Đặng Hùng Võ (chuyên gia quản lý tài nguyên):

Thải nhiều rác phải trả nhiều tiền

Rất khó để áp dụng cách tính theo khối lượng rác từng gia đình, dù đây là điều nhiều người mong muốn. Việc này có thể phát sinh việc xấu khi người dân có thể bỏ trộm rác sang nơi khác. Không ai giám sát được chuyện người dân mang rác từ gia đình mình sang các địa bàn khác để bỏ trộm.

Theo tôi vẫn nên áp dụng việc chia bình quân theo đầu người rồi sau đó tìm các giải pháp khác cho phù hợp để áp theo nguyên tắc thải nhiều rác phải trả nhiều tiền.

Giải quyết bài toán rác thải ở đô thị hiện nay, theo tôi, ngoài tuyên truyền tới người dân nhận thức rác là tài nguyên và phải phân loại thì cần có những chính sách để kích thích họ. Nên áp dụng công nghệ trong dịch vụ thu gom rác, mỗi một gia đình và cá nhân có thể dễ dàng đóng tiền rác thải qua điện thoại di động.

Khi đã minh bạch trong đóng phí rác thải thì ai cũng sẽ được hưởng lợi và sẽ tác động lên nhận thức giúp bảo vệ môi trường tốt hơn.