Tỷ lệ sinh mổ tại Việt Nam tăng do tâm lý 'sợ đau đẻ'

Những năm gần đây, tỷ lệ mổ lấy thai tại Việt Nam cũng như trên thế giới đều có xu hướng tăng. Nếu năm 2005, tỷ lệ này chỉ khoảng 15% thì đến năm 2022, tại Việt Nam con số này đã lên tới 37%.

Thông tin trên được thạc sĩ bác sĩ Lê Xuân Đức, Giám đốc Y khoa Bệnh viện Thuận Mỹ TDM chia sẻ chiều 15.11 bên lề Hội nghị Khoa học chuyên đề Sản khoa - nhi khoa 2025. 

Theo bác sĩ Đức, có nhiều nguyên nhân dẫn tới tình trạng này. Đầu tiên, từ phía sản phụ, ngày càng nhiều bà mẹ muốn chọn ngày giờ đẹp để sinh con. Bên cạnh đó, tâm lý “nhát sinh”, sợ đau đẻ cũng khiến tỷ lệ sinh mổ chủ động tăng lên.

Ngoài chỉ định chuyên môn từ bác sĩ, mô hình chăm sóc lấy người bệnh làm trung tâm, vốn phổ biến vài năm trở lại đây, cũng cho phép sản phụ tham gia vào việc lựa chọn phương pháp sinh. Điều này góp phần khiến số ca mổ lấy thai gia tăng.

Tuy nhiên, dù sinh thường hay sinh mổ đều có những nguy cơ và biến chứng nhất định. Vì vậy, khi sản phụ có thể sinh thường nhưng mong muốn được mổ, bác sĩ sẽ tư vấn rõ ràng về lợi ích, nguy cơ của từng phương pháp.

"Cần lưu ý rằng, một khi đã mổ lấy thai lần đầu, những lần sinh sau thường có xu hướng phải can thiệp bằng mổ lại và đây cũng là yếu tố góp phần làm tỷ lệ mổ lấy thai tăng cao qua các năm", bác sĩ Đức bày tỏ.

Tầm quan trọng của vắc xin viêm gan B liều sơ sinh trong 24 giờ đầu

Cũng tại hội nghị, thầy thuốc ưu tú, bác sĩ Trương Hữu Khanh, nguyên Trưởng khoa Nhiễm Thần kinh, Bệnh viện Nhi đồng 1, chia sẻ về tầm quan trọng của vắc xin viêm gan B liều sơ sinh trong 24 giờ đầu.

Theo đó, Việt Nam là một trong những quốc gia có tỷ lệ nhiễm vi rút viêm gan B và vi rút viêm gan C cao trong quần thể dân cư nói chung và có gánh nặng bệnh tật cao liên quan đến viêm gan B và C.

Theo kết quả mô hình ước tính gánh nặng bệnh tật do vi rút viêm gan B và C được Bộ Y tế và Tổ chức Y tế thế giới (WHO) thực hiện năm 2017, ước tính có khoảng 7,8 triệu người nhiễm vi rút viêm gan B mạn tính và khoảng gần 1 triệu người nhiễm vi rút viêm gan C mạn tính. Đây là nguyên nhân dẫn đến khoảng 80.000 trường hợp xơ gan và ung thư biểu mô tế bào gan và khoảng 40.000 trường hợp tử vong hàng năm và có xu hướng tiếp tục gia tăng. Chiến dịch phòng, chống viêm gan toàn cầu của WHO được tất cả các quốc gia thành viên tán thành, nhằm mục tiêu giảm 90% ca nhiễm viêm gan mới và 65% ca tử vong từ năm 2016 đến năm 2030.

"Tiêm vắc xin viêm gan B là biện pháp chính, an toàn và hiệu quả (khoảng 95%) nếu tiêm đúng hạn và đủ liều. WHO khuyến cáo, liều sơ sinh trong vòng 24 giờ cho tất cả trẻ sơ sinh (bao gồm trẻ nhẹ cân, sinh non). Nếu không tiêm kịp trong 24 giờ nên tiêm "sớm nhất có thể" trong 7 ngày sau sinh. Tiêm trễ hơn sẽ làm giảm hiệu quả của biện pháp phòng lây truyền mẹ - con", bác sĩ Khanh chia sẻ.