Trong 5 ngày, một bệnh viện tiếp nhận 20 người bị rắn độc cắn

Số ca rắn cắn tăng vọt, bệnh viện ghi nhận hàng chục trường hợp chỉ trong 5 ngày. Chuyên gia cho biết nguy cơ chạm mặt rắn đặc biệt cao trong giai đoạn dọn dẹp sau lũ.

Khi nước lũ dâng làm ngập hang, rắn buộc phải di chuyển lên các khu vực cao ráo hơn, vô tình áp sát khu dân cư. Ảnh: Adobe Stock.

Sau đợt lũ vừa qua, số ca rắn cắn được ghi nhận tại Bệnh viện Đa khoa Phú Yên (tỉnh Đắk Lắk) tăng nhanh. Riêng khoa Hồi sức tích cực - Chống độc, các bác sĩ đã tiếp nhận hơn 20 bệnh nhân cần truyền huyết thanh kháng nọc chỉ trong thời gian 5 ngày.

Hầu hết người bệnh đều có các biểu hiện như vết thương sưng nề nhanh, đau dữ dội, chảy máu và bầm tím lan rộng - dấu hiệu rối loạn đông máu. Không ít trường hợp phải truyền huyết thanh sớm để tránh biến chứng nặng, đe dọa tính mạng.

Theo các bác sĩ Bệnh viện Đa khoa Phú Yên, hiện tượng rắn xuất hiện dày đặc sau lũ không hiếm. Khi nước dâng làm ngập hang và cuốn trôi nơi trú ẩn, rắn buộc phải di chuyển lên các khu vực cao ráo hơn, vô tình áp sát khu dân cư. Cây đổ, rác và vật liệu tồn đọng sau lũ cũng tạo thành những điểm trú ngụ tạm thời, khiến nguy cơ chạm mặt rắn trong lúc dọn dẹp càng lớn.

Bên cạnh đó, nguồn thức ăn của rắn bị dòng nước cuốn đi, kéo theo chúng di chuyển gần người hơn. Giai đoạn người dân tăng cường thu dọn sau thiên tai cũng là lúc dễ vô tình chạm phải rắn và bị tấn công.

Theo Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, nước ta ghi nhận khoảng 60 loài rắn có nọc độc. Trong đó có 37 loài thuộc 15 giống trong họ Elapidae (như hổ mang, cạp nia) và 23 loài thuộc 9 giống trong họ Viperidae (như rắn lục, rắn choàm). Mỗi năm, Việt Nam ghi nhận khoảng 30.000 trường hợp bị rắn cắn.

Một trong số những loài rắn độc thường gặp có thể kể đến rắn lục đuôi đỏ - loài rắn lục cực độc với thân xanh, đuôi nâu đỏ, sống nhiều ở dãy Trường Sơn, Tây Bắc và miền Tây. Rắn hổ mang xiêm, hay hổ mang bành, là loài có nọc rất mạnh và dễ tấn công khi bị đe dọa; chúng phân bố chủ yếu ở Nam Trung Bộ và miền Nam.

Rắn chàm quạp (rắn khô mộc) có màu da lẫn với lá khô, rất khó phát hiện, thường gặp ở rừng cao su Đông Nam Bộ và được xem là loài nguy hiểm chỉ sau rắn biển. Rắn hổ mang chúa, dù không chủ động tấn công người, vẫn thuộc nhóm gây sợ hãi nhất nhờ khả năng phóng và kiểm soát lượng nọc độc khi cắn; loài này phân bố rộng từ các tỉnh miền núi phía Bắc đến Tây Nguyên và Nam Trung Bộ.

Theo TS.BS Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai, rắn độc cắn là một trong những tai nạn thương tích phổ biến ở Việt Nam, đặc biệt gia tăng mạnh từ tháng 4 đến tháng 11 - thời điểm rắn sinh sôi và hoạt động mạnh.

Bác sĩ Nguyên cho biết khi bị rắn cắn, người bệnh cần được sơ cứu đúng cách để làm chậm quá trình nọc độc xâm nhập và nhanh chóng đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế có khả năng điều trị chuyên sâu hoặc có huyết thanh kháng nọc rắn.

Các bước sơ cứu gồm trấn an người bệnh, tránh để họ tự đi lại, bất động chi bị cắn bằng nẹp, và áp dụng băng ép bất động trong trường hợp nghi bị rắn hổ cắn (như rắn cạp nong, cạp nia, hổ mang chúa, rắn biển). Khi băng vết thương do rắn cắn, nên bắt đầu từ đầu ngón đến hết chi, đảm bảo băng đủ chặt để hạn chế độc lan tỏa nhưng không gây tắc mạch.