Doanh nghiệp tốn hàng chục tỷ để chống hàng giả nhưng vẫn bất lực

Dù đã chi ra hàng chục tỷ đồng để chống hàng giả, hàng nhái, Nhựa Bình Minh thừa nhận càng làm càng bất lực vì vi phạm thương hiệu ngày một phức tạp.

Thông tin này được ông Bông Hoa Việt - Cố vấn Ban Giám đốc Công ty Cổ phần Nhựa Bình Minh - chia sẻ tại diễn đàn "Hoàn thiện chính sách tài sản trí tuệ - Động lực cho doanh nghiệp đổi mới sáng tạo" do Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) chỉ đạo, Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp phối hợp với Công ty TAT Law Firm và Tạp chí Sở hữu trí tuệ và Sáng tạo tổ chức.

Ông Việt cho biết dù là một doanh nghiệp lớn, Nhựa Bình Minh vẫn rất lúng túng khi đối mặt với tình trạng vi phạm nhãn hiệu, bởi doanh nghiệp sinh ra để sản xuất, phục vụ chứ không phải để tranh chấp pháp lý.

Bất lực vì hàng giả tràn lan

Theo ông, tình trạng xâm phạm thương hiệu hiện nay đang ở mức nghiêm trọng, với số vụ việc tăng mạnh từ năm ngoái đến nay.

Không ít đơn vị đã sao chép gần như nguyên mẫu sản phẩm ống nhựa, phụ kiện, keo dán, logo... của Nhựa Bình Minh đã được đăng ký bảo hộ. Thủ đoạn phổ biến là thêm vài ký tự phía trước hoặc sau tên thương hiệu để tạo khác biệt, nhằm lập luận rằng không gây nhầm lẫn.

Thậm chí có doanh nghiệp cố tình đăng ký tên gần giống tại Sở Kế hoạch và Đầu tư, vẫn chứa các yếu tố "Nhựa", "Bình", "Minh" nhưng thêm chi tiết khác để được cấp phép. Sau đó, họ dùng tên này tiếp cận hệ thống phân phối, nhà thầu, công trình, ký hợp đồng và tự nhận mình là Nhựa Bình Minh gốc.

Ông Bông Hoa Việt, Cố vấn Ban Giám đốc Công ty Cổ phần Nhựa Bình Minh. Ảnh: Liên Phạm.

Ông Việt cho biết công ty đã nhận được hàng chục phản ánh từ người tiêu dùng trong vòng một năm qua về sản phẩm mang chữ "Nhựa Bình Minh" nhưng kém chất lượng, bị rò rỉ, xì nước sau khi lắp đặt. Khi kiểm tra, đây đều không phải hàng của công ty mà là sản phẩm do nhà sản xuất khác làm giả.

"Nhiều trường hợp may mắn được phát hiện, nhưng cũng có những sản phẩm giả đã được chôn sâu dưới bê tông, xây trong nền gạch. Người tiêu dùng không biết, lại cho rằng hàng thật của Nhựa Bình Minh kém chất lượng, khiến chúng tôi mất uy tín và khách hàng", ông Việt nói.

Về mặt tài chính, ông khẳng định công ty đã phải chi hàng chục tỷ đồng cho công tác pháp lý chống hàng giả, hàng nhái. Ngoài ra, Nhựa Bình Minh còn đầu tư 19 tỷ đồng để áp dụng công nghệ in laser trên sản phẩm (thay cho in mực) nhằm chống hàng giả, tạo dấu hiệu nhận diện rõ hơn cho người tiêu dùng. Tuy nhiên, theo ông Việt, cuộc chiến chống hàng nhái kéo dài và khiến doanh nghiệp ngày "càng đi sâu càng bất lực".Tình trạng này không chỉ xảy ra với Nhựa Bình Minh. Bà Lê Thị Đông Phương, Phó giám đốc Chi nhánh Công ty Yến sào Khánh Hòa tại TP.HCM cho biết hàng giả, hàng nhái yến sào Khánh Hòa tràn lan khắp cả nước. Các sản phẩm giả có giá rẻ chỉ 9.000-15.000 đồng/lọ, không phản ánh đúng giá trị thật của yến sào, gây thiệt hại kinh tế và ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín thương hiệu."Thiệt hại không chỉ là tiền bạc mà còn là giá trị thương hiệu của sản phẩm yến, là thành quả 35 năm hình thành và phát triển của công ty. Người tiêu dùng mua phải hàng giả thì mất niềm tin vào hàng thật..." bà nói. Bà Lê Thị Đông Phương, Phó giám đốc Chi nhánh Công ty Yến sào Khánh Hòa cho rằng hàng giả, hàng nhái của thương hiệu đang tràn lan khắp cả nước. Ảnh: BTC. Theo ông Nguyễn Thành Nam - Phó cục trưởng Cục quản lý và phát triển thị trường trong nước - Bộ Công Thương, trong 6 tháng đầu năm, cả nước đã kiểm tra và xử lý hơn 50.419 vụ liên quan đến buôn lậu, hàng giả, vi phạm sở hữu trí tuệ, với giá trị hàng hóa vi phạm lên đến hàng nghìn tỷ đồng.Riêng trong lĩnh vực nhãn hiệu, có 1.430 vụ xâm phạm đã bị xử phạt, với tổng số tiền phạt hơn 18 tỷ đồng, tăng 30% so với cùng kỳ năm trước.Thực tế cho thấy hàng hóa giả mạo, nhái thương hiệu không chỉ gây thiệt hại cho doanh nghiệp và người tiêu dùng, mà còn làm méo mó môi trường kinh doanh. Đặc biệt, các vi phạm sở hữu trí tuệ ngày càng tinh vi, chuyển mạnh sang nền tảng thương mại điện tử và mạng xã hội, với quy mô và độ phức tạp gia tăng.Kiến nghị lập tòa án sở hữu trí tuệ, siết hàng giảTrước thực trạng vi phạm sở hữu trí tuệ ngày càng tinh vi, đại diện Nhựa Bình Minh đề xuất sớm thành lập và vận hành tòa án chuyên trách về sở hữu trí tuệ, đi kèm việc phát triển đội ngũ thẩm phán có chuyên môn sâu.Ở góc độ khác, bà Phương kiến nghị rà soát, sửa đổi các quy định liên quan đến bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, ghi nhãn sản phẩm, quản lý thực phẩm chức năng và xử phạt hành vi lũng đoạn thương mại. Đại diện Yến xào Khánh Hòa cũng đề nghị quy trách nhiệm rõ ràng cho người đứng đầu cơ sở sản xuất khi để xảy ra tình trạng hàng kém chất lượng, đồng thời áp dụng công nghệ quản lý trên sàn thương mại điện tử...Từ góc độ chuyên gia với tư cách người tham gia sâu vào các vụ tranh chấp sở hữu trí tuệ lớn, Luật sư Trương Anh Tú, Chủ tịch TAT Law Lim, Ủy viên thường vụ TƯ Hội Kinh tế, Môi trường Việt Nam kiến nghị cần thành lập Tòa chuyên trách về sở hữu trí tuệ, với đội ngũ thẩm phán, thư ký được đào tạo chuyên sâu, để không còn những bản án thiếu tính chuyên môn khiến cả hệ thống hành chính lúng túng.Bên cạnh đó, nên mở rộng cơ chế giám định độc lập, phá thế độc quyền hiện nay, đồng thời giám sát nghiêm khắc về năng lực và đạo đức của giám định viên.Cũng theo ông Tú, cần xây dựng quy chuẩn đánh giá tổn thất thương hiệu không chỉ dựa trên doanh thu, mà còn tính đến thiệt hại vô hình về uy tín và danh tiếng của doanh nghiệp và nhà sản xuất.Về phía cơ quan quản lý, Phó cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước cho biết Bộ Công thương đang hoàn thiện chính sách phát triển thị trường và truy xuất nguồn gốc hàng hóa. Song song đó, Bộ cũng sẽ triển khai các đợt cao điểm quét hàng giả, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ trên toàn quốc, đặc biệt trên sàn thương mại điện tử và mạng xã hội, đồng thời phối hợp chặt chẽ với VCCI, hiệp hội doanh nghiệp và đối tác quốc tế để chia sẻ kinh nghiệm, hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa nâng cao năng lực bảo hộ thông qua đào tạo, tư vấn.Tuy nhiên, theo ông, để chính sách sở hữu trí tuệ thực sự trở thành động lực cho đổi mới sáng tạo, bản thân doanh nghiệp cần chủ động hoàn thiện cơ chế bảo vệ tài sản trí tuệ của mình, song song với sự hỗ trợ từ cơ quan công quyền. Tri Thức - Znews giới thiệu độc giả Tủ sách kiến thức kinh tế với đa dạng cuốn sách, câu chuyện trong lĩnh vực kinh doanh, kinh tế. Là nguồn tư liệu cho những người quan tâm và muốn nâng cao kiến thức trong lĩnh vực kinh tế. Những cuốn sách, câu chuyện trong Tủ sách không chỉ đơn thuần là những tác phẩm của tri thức mà còn chứa đựng bí quyết, kinh nghiệm quý báu từ các tác giả, nhà quản lý có uy tín và kinh nghiệm lâu năm trong ngành.

Đọc sách không chỉ giúp người đọc tiếp cận những kiến thức mới mà còn giúp mở rộng tầm nhìn và phát triển bản thân. Tủ sách kiến thức kinh tế mong muốn lan tỏa tri thức trong lĩnh vực kinh doanh, đồng thời phát triển văn hóa đọc cho người Việt.