Nhà sáng lập Zalo: Làm sản phẩm công nghệ phải bắt đầu từ chính mình - Báo VnExpress

- Tại sao các anh không đẩy mạnh việc tiến ra các thị trường quốc tế?

- Mọi công ty đều có giấc mơ vươn ra biển lớn, và chúng tôi cũng không ngoại lệ. Được truyền cảm hứng từ các thế hệ đi trước như FPT, Viettel, giai đoạn 2015, Zalo cũng đã thử sức ở một vài thị trường. Tuy nhiên, qua những trải nghiệm đó, chúng tôi có được bài học đắt giá: Thành công trong nước không phải do sản phẩm tốt nhất, mà vì nó phù hợp với người Việt. Lợi thế này không còn khi chúng tôi ở một thị trường xa lạ.

Nhìn rộng ra, các sản phẩm công nghệ thành công ở quy mô toàn cầu đa số đến từ các quốc gia phương Tây, nơi có sức hấp dẫn tự nhiên về văn hoá. Thường không phải sản phẩm của họ phù hợp với thế giới, mà thế giới tự điều chỉnh hành vi để sử dụng sản phẩm của họ.

Chính vì vậy, thay vì theo đuổi giấc mơ toàn cầu bằng mọi giá, chúng tôi tập trung vào mở rộng hệ sinh thái trong nước. Tiềm năng thị trường rất lớn. Chúng tôi đang mở rộng ứng dụng vào các lĩnh vực như hỗ trợ doanh nghiệp, dịch vụ công, và tích hợp AI.

- Nói đến AI, anh đánh giá thế nào về việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo hiện nay tại Việt Nam?

- Lịch sử công nghệ cho thấy, mỗi 10-15 năm lại có một làn sóng mới. Những công ty tốt nhất thời PC nhưng đến thời mobile cũng gần như thay đổi. Tôi nghĩ những công ty tốt nhất thời mobile khi sang thời AI cũng không còn nhiều. Với những làn sóng liên tục như thế, chúng ta sẽ phải tìm ra đợt sóng tiếp theo là gì.

Tôi tin AI là một làn sóng mới, và sẽ tạo ra những chuyển đổi rất lớn, không chỉ với ngành công nghệ mà còn với đời sống nói chung. Nó có thể lớn đến mức hiện tại nhiều người chưa hình dung được. Như thời kỳ đầu của smartphone, lúc ấy chúng ta không thể tưởng tượng một ngày ai cũng có một chiếc điện thoại thông minh bên mình. Thế hệ trước chúng tôi coi máy tính là xa xỉ, còn thế hệ sau coi smartphone là điều hiển nhiên. Tôi tin vài năm nữa, AI cũng trở thành một phần hiển nhiên như thế, và những làn sóng như vậy thường mang đến thay đổi khủng khiếp.

Ứng dụng AI hiện nay theo tôi có hai hướng. Thứ nhất là các sản phẩm mà AI là trọng tâm. Thứ hai là nhúng AI để cải thiện trải nghiệm của những sản phẩm có sẵn. Chúng tôi đi theo cả hai hướng này và tin AI có thể âm thầm làm cuộc sống tiện hơn, gần hơn. Ước tính khoảng 20 triệu người đang sử dụng các tính năng liên quan tới AI trên Zalo mỗi tháng. Tuy nhiên, tôi nghĩ cơ hội lớn nhất còn ở phía trước khi công nghệ liên tục có những đột phá mới.

- Anh nghĩ sao khi có người nói rằng việc phát triển AI mới là mục tiêu cuối, còn những sản phẩm như phần mềm chat, mạng xã hội chỉ là công cụ để thu thập dữ liệu?

- Điều đó có thể đúng với nền tảng mạng xã hội mở, sống nhờ quảng cáo. Còn với những nền tảng ưu tiên sự riêng tư sẽ rất khác. Thứ nhất, ngay từ thiết kế ban đầu, chúng tôi đã quy hoạch không lưu trữ nội dung của người dùng. Chúng tôi chưa bao giờ và cũng không có ý định khai thác nội dung tin nhắn vào mục đích kinh doanh. Thứ hai, như đã chia sẻ ở trên, nền tảng muốn thành công bền vững thông qua việc cung cấp dịch vụ hữu ích và được người dùng vui vẻ trả tiền. Trong trường hợp cần dữ liệu huấn luyện AI, chúng tôi chủ động xin chia sẻ và chỉ sử dụng khi được phép.

Các ràng buộc pháp lý cũng như tiêu chuẩn đạo đức rất quan trọng đối với sản phẩm công nghệ, vốn có nhiều ảnh hưởng xã hội. Chúng tôi định nghĩa đạo đức là những gì chúng ta tự giác muốn làm hoặc không làm dù pháp luật không có quy định. Và với triết lý xây dựng sản phẩm cho bản thân mình và người thân của mình dùng, tôi luôn tự đưa ra câu hỏi "Có muốn được/bị đối xử như vậy không?". Đây là phép thử cốt lõi cho các quyết định đạo đức của chúng tôi.