Thông điệp của ông Kim Jong-un khi đưa con gái tới Trung Quốc

Khi lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un bước xuống từ đoàn tàu bọc thép tại nhà ga Bắc Kinh, bắt tay các quan chức Trung Quốc và bước trên thảm đỏ chiều 2/9, đi theo sau ông là một cô bé mặc đồ tối màu, tóc thắt nơ, luôn nở nụ cười nhã nhặn.

Cô bé là Kim Ju-ae, con gái ông Kim, được cho là sinh năm 2012. Cô bé đã xuất hiện trước công chúng nhiều lần trong ba năm qua, nhưng chủ yếu tại các sự kiện liên quan đến quân sự ở Triều Tiên.

Chuyến tháp tùng ông Kim tới Bắc Kinh này là lần đầu tiên Ju-ae "ra mắt" công chúng tại một sự kiện quốc tế. Đây được coi là động thái ẩn chứa nhiều thông điệp quan trọng của lãnh đạo Triều Tiên.

Đây có thể được coi là chuyến "công du nước ngoài" đầu tiên của Ju-ae, người được truyền thông nhà nước Triều Tiên gần đây gọi là "người dẫn dắt vĩ đại", thuật ngữ thường dành cho lãnh đạo cấp cao hàng đầu.

Dù Ju-ae không có mặt hôm 3/9 tại Quảng trường Thiên An Môn để theo dõi cuộc duyệt binh kỷ niệm 80 năm chiến thắng phát xít, chuyến đi tới Trung Quốc là dịp để cô làm quen với một sự kiện có tầm vóc đặc biệt, quy tụ nhiều lãnh đạo hàng đầu thế giới.

Trước năm 2022, mọi thông tin về Ju-ae được Triều Tiên giữ bí mật. Danh tính của cô bé được tiết lộ khi ngôi sao bóng rổ người Mỹ Dennis Rodman đến thăm Bình Nhưỡng vào năm 2013 theo lời mời của ông Kim. "Tôi đã bế con của họ, Ju-ae, và trò chuyện với vợ ông Kim", Rodman kể với Guardian sau chuyến thăm.

Ju-ae lần đầu xuất hiện trên truyền thông khi cùng bố giám sát vụ phóng thử tên lửa đạn đạo xuyên lục địa (ICBM) Hwasong-17 vào tháng 11/2022. Hãng thông tấn trung ương Triều Tiên (KCNA) khi đó gọi Ju-ae là "cô con gái yêu dấu" của ông Kim.

Kể từ đó, tần suất xuất hiện của Ju-ae trên truyền thông tăng lên, chủ yếu tại các sự kiện quân sự của Triều Tiên. Lúc bấy giờ, các chuyên gia cho rằng việc cô bé hiện diện tại những sự kiện như vậy đã gửi thông điệp rõ ràng rằng Triều Tiên sẽ giữ vững vũ khí của mình, kể cả chương trình hạt nhân, cũng như thể hiện vị thế quyền lực của ông Kim.

"Bằng cách để vợ và con gái xuất hiện, ông Kim muốn những người quan sát trong và ngoài nước thấy rằng gia đình ông và quân đội Triều Tiên có mối liên kết không thể tách rời", Leif-Eric Easley, giáo sư tại Đại học Ewha ở Seoul, nhận xét hồi năm 2023.

Đến hiện tại, theo các chuyên gia am hiểu về Triều Tiên, việc đưa con gái tới một sự kiện quan trọng ở nước ngoài dường như là cách để ông Kim thông báo với thế giới về người kế nhiệm mình trong tương lai.

"Đây là bước cuối cùng để cô bé được chỉ định làm người kế nhiệm", Yang Moo-jin, hiệu trưởng Đại học Nghiên cứu Triều Tiên tại thủ đô Seoul, Hàn Quốc, nhận xét. "Ông Kim đã giới thiệu Ju-ae với cả dư luận trong và ngoài nước".

"Lãnh đạo Triều Tiên đang gửi đi một tín hiệu mạnh mẽ tới cộng đồng quốc tế rằng Kim Ju-ae sẽ trở thành người thay ông lãnh đạo đất nước", Cheong Seong-chang, phó chủ tịch Viện Sejong tại Seoul, cho hay, thêm rằng chuyến đi còn là cơ hội hiếm có để cô bé trau dồi kỹ năng ngoại giao.

Bản thân ông Kim cũng được cha mình, cố lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-il, chọn làm người kế nhiệm từ năm 8 tuổi, song không có bằng chứng nào cho thấy ông từng đi cùng cha mình trong các chuyến công du nước ngoài.

Ông Kim "dường như quyết định đưa con gái lên vũ đài ngoại giao sớm" để cô bé có được những kinh nghiệm quý báu, không giống như ông trước kia, Cheong nói thêm.

"Ju-ae rõ ràng là ứng viên sáng giá nhất để trở thành lãnh đạo tiếp theo", Michael Madden, chuyên gia về Triều Tiên từ Trung tâm Stimson, trụ sở tại Mỹ, bình luận. "Cô bé đang được rèn luyện những kinh nghiệm thực tế về nghi thức ngoại giao, điều này sẽ giúp ích rất nhiều cho cô bé với tư cách lãnh đạo kế nhiệm hoặc một thành viên trong tầng lớp tinh hoa của đất nước".

Các nhà phân tích khác cũng đồng ý rằng chuyến đi tới Trung Quốc sẽ mang lại cho Ju-ae những kinh nghiệm vô giá về nghi thức ngoại giao trên trường quốc tế. "Việc đưa con gái theo cho thấy ông Kim Jong-un có ý định cho Kim Ju-ae tiếp xúc sớm với môi trường quốc tế để rèn giũa năng lực ngoại giao", Lim Eul-chul, giáo sư nghiên cứu Triều Tiên tại Đại học Kyungnam, Hàn Quốc, cho hay.

Ông Kim cũng có thể còn muốn giới thiệu con gái với hai đồng minh thân cận nhất là Nga và Trung Quốc. Bằng cách đưa con gái đi cùng, lãnh đạo Triều Tiên nhiều khả năng muốn khẳng định với lãnh đạo nước chủ nhà Trung Quốc rằng ông hoàn toàn tin tưởng họ và coi họ không khác gì "người thân".

"Sự hiện diện của cô bé như một chiến lược để nhấn mạnh mức độ thân mật như gia đình" giữa Bình Nhưỡng và Bắc Kinh, Lim đánh giá.

Rachel Minyoung Lee, nhà nghiên cứu tại Trung tâm Stimson, lưu ý vẫn còn quá sớm để khẳng định điều này. Ông Kim cũng có thể đưa con gái đi cùng chỉ đơn giản để mở rộng tầm mắt cho cô bé và tạo cơ hội để cô bé tiếp xúc với thế giới bên ngoài, hoặc ông muốn khắc họa hình ảnh bản thân là "một lãnh đạo bình thường từ một quốc gia bình thường".

Khi Kim Yo-jong, em gái ông Kim, bắt đầu xuất hiện trên chính trường Triều Tiên cách đây 5 năm, cũng có những đồn đoán tương tự rằng cô đang được sắp xếp làm người kế nhiệm.

"Rất khó suy đoán vì chúng ta chưa bao giờ chứng kiến tình huống tương tự trước đây", Lee nói. Dù vậy, chuyên gia này vẫn nghiêng về khả năng chuyến đi tới Trung Quốc của Ju-ae là một phần trong "chiến dịch kế nhiệm".

"Phạm vi những lần xuất hiện trước công chúng của cô bé chắc chắn đã mở rộng từ các địa điểm liên quan đến quân sự sang các sự kiện chính trị và kinh tế", Lee cho biết, thêm rằng nếu ông Kim thực sự muốn chọn Ju-ae làm người kế nhiệm thì "đây chính là màn ra mắt của cô bé với thế giới".

Vũ Hoàng (Theo CNN, Guardian, NBC News)