Tăng lương tối thiểu từ năm 2026 tác động thế nào đến doanh nghiệp?

Với mức lương tối thiểu vùng tăng thêm 7,2% từ đầu năm 2026, Bộ Nội vụ dự báo chi phí của các doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp ngành dệt may, da giày sẽ tăng thêm.

Bộ Nội vụ vừa hoàn thiện phương án lương tối thiểu vùng trình Chính phủ mức tăng lương tháng từ 1.1.2026 trung bình 7,2%, tương ứng với mức tăng từ 250.000 - 350.000 đồng/tháng.

Trong đó, vùng I là 5,31 triệu đồng/tháng, vùng II là 4,73 triệu đồng/tháng, vùng III là 4,14 triệu đồng/tháng, vùng IV là 3,7 triệu đồng/tháng.

Mức lương tối thiểu mới chủ yếu làm tăng chi phí đóng các khoản bảo hiểm bắt buộc

Ngoài phương án đề xuất, Bộ Nội vụ cũng đã đưa ra dự báo những tác động đến doanh nghiệp từ việc tăng lương này.

Theo đó, phương án trên đã tính toán đến bối cảnh kinh tế - xã hội và mức độ ảnh hưởng đến chi phí sản xuất của doanh nghiệp. Dự báo chi phí của doanh nghiệp tăng bình quân khoảng 0,5 - 0,6%, trong đó ngành dệt may, da giày tăng khoảng 1,1 - 1,2%.

Mức điều chỉnh này cũng được đánh giá là có sự chia sẻ, kết hợp hài hòa được lợi ích của người lao động và doanh nghiệp, với mục tiêu vừa chú ý cải thiện đời sống cho người lao động, vừa chú ý đến việc bảo đảm duy trì, phục hồi và phát triển sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.

Theo Bộ Nội vụ, hiện đa phần các doanh nghiệp đã trả lương cho người lao động cao hơn mức lương tối thiểu dự kiến. Do đó, khi thực hiện mức lương tối thiểu mới chủ yếu chỉ làm tăng chi phí đóng các khoản bảo hiểm bắt buộc. Đối với nhóm người lao động đang hưởng lương thấp, phải điều chỉnh lại để bảo đảm không thấp hơn mức lương tối thiểu mới.

Bộ Nội vụ cho rằng, việc tăng lương sẽ tạo điều kiện cho người lao động cải thiện cuộc sống, hỗ trợ tích cực cho hai bên trong doanh nghiệp xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định và tiến bộ, hạn chế các tranh chấp lao động tập thể, đình công phát sinh.

Ông Hoàng Quang Phòng, Phó chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), nhìn nhận mức tăng lương tối thiểu 7,2% là cao, giới sử dụng lao động sẽ phải điều tiết lại công việc và có quyết tâm cao trong việc nâng cao năng lực quản trị, phân công việc làm phù hợp, áp dụng khoa học công nghệ và nâng cao các điều kiện quản lý khác.

Mục tiêu của doanh nghiệp là đảm bảo duy trì các chỉ số phát triển, bảo vệ số lượng việc làm, và đặc biệt là giữ chân người lao động có tay nghề.

Tạo điều kiện cho người lao động cải thiện cuộc sống

Đối với mức lương tối thiểu theo giờ, Bộ Nội vụ đề xuất phương án điều chỉnh mức lương tối thiểu giờ tương ứng với lương tối thiểu tháng. Cụ thể, vùng I là 25.500 đồng/giờ, vùng II là 22.700 đồng/giờ, vùng III là 20.000 đồng/giờ, vùng IV là 17.800 đồng/giờ.

Đánh giá tác động, Bộ Nội vụ cho biết, mức lương tối thiểu giờ chỉ là mức sàn thấp nhất để hai bên thỏa thuận, trả lương cho 1 giờ lao động. Hiện tại, mức lương tối thiểu giờ nêu trên chỉ tương đương với các mức lương thấp nhất được trả cho các công việc không trọn thời gian (phục vụ nhà hàng, quán ăn, quán cà phê…).

Vì vậy, khi áp dụng mức lương tối thiểu giờ nêu trên cơ bản sẽ không làm tăng chi phí và ảnh hưởng đến khả năng chi trả của doanh nghiệp (đa phần đã trả bằng hoặc cao hơn mức này), do đó không làm ảnh hưởng đến cơ hội việc làm của người lao động.

Mức lương tối thiểu dự kiến như trên sẽ tạo điều kiện cho người lao động cải thiện cuộc sống, tăng tính bảo vệ của tiền lương tối thiểu đối với các nhóm lao động làm những công việc linh hoạt, bán thời gian.

Mức lương tối thiểu giờ được xác định theo phương pháp quy đổi tương đương từ mức lương tối thiểu tháng sẽ không gây ra chuyển dịch thỏa thuận từ trả lương theo tháng sang trả lương theo giờ và ngược lại. Do đó, sẽ không gây ra sự xáo trộn về sử dụng, trả lương và quan hệ lao động trong doanh nghiệp.