Sự thật về câu chuyện 'tinh tinh thuần hóa chim cánh cụt’

Gần đây, mạng xã hội lan truyền câu chuyện “tinh tinh ở lưu vực Kango cố gắng thuần hóa chim cánh cụt”. Tuy nhiên các chuyên gia xác nhận đây hoàn toàn là tin bịa đặt, không có cơ sở khoa học.

Thông tin này xuất phát từ bài đăng của trang Facebook StoryTime, cho rằng một nhóm nhà nghiên cứu ở lưu vực Kango đã ghi nhận tinh tinh cố gắng thuần hóa hơn 30 con chim cánh cụt - chúng được cho ăn trái cây, chải lông và được “chăm sóc” bởi tinh tinh con.

Bài này đăng kèm với hai bức ảnh mờ, độ phân giải thấp, cho thấy vài con tinh tinh đang bế chim cánh cụt đi qua rừng và hướng ra bãi biển.

Câu chuyện này nhanh chóng lan rộng trên Facebook và X, đạt hơn 38.000 lượt thích cùng hàng chục ngàn lượt bình luận, chia sẻ.

Tuy nhiên theo tổ chức kiểm chứng tin tức Snopes, câu chuyện này là bịa đặt. Các nhà nghiên cứu khẳng định không tồn tại bằng chứng khoa học hay báo cáo nghiên cứu nào về hiện tượng nói trên.

Theo đó, chuyên gia cho biết “lưu vực Kango” không hề có thật, mà chỉ có lưu vực Congo (Trung Phi), nơi sinh sống của tinh tinh.

Trong khi đó chim cánh cụt châu Phi sống ở vùng duyên hải Namibia và Nam Phi, cách Congo hàng ngàn kilômet, đồng nghĩa với việc hai loài này hầu như không thể gặp nhau trong tự nhiên.

Khi tìm kiếm các từ khóa “tinh tinh thuần hóa chim cánh cụt” trên Google hay Google Scholar, không có kết quả nào ngoài các bài đăng lan truyền tin đồn. Điều này càng chứng tỏ bài viết là sản phẩm tưởng tượng.

Nhóm kiểm chứng lập luận nếu đây là nghiên cứu thật, chắc chắn đã có thông cáo báo chí, bài báo khoa học hoặc tin tức chính thống đưa tin.

Về phần hình ảnh, kết quả truy ngược hình ảnh cho thấy chúng chỉ tồn tại trong các bài đăng này, và có nhiều dấu hiệu cho thấy đã bị chỉnh sửa hoặc tạo bằng trí tuệ nhân tạo (AI).

Ví dụ, một chi tiết trong ảnh lớn có dòng chữ ghi nhiệt độ 35°F (khoảng 1,6°C) - điều không thể xảy ra ở rừng nhiệt đới Congo, nơi cây cối vẫn xanh tốt. Ngoài ra, hình dáng chim cánh cụt trong tay tinh tinh bị méo mó, thiếu tự nhiên - càng củng cố nghi ngờ hình ảnh này không có thật.

Đặc biệt, Snopes cho biết trang StoryTime đã từng nhiều lần đăng các câu chuyện về “phát hiện khoa học” kỳ lạ liên quan đến động vật, nhưng tất cả đều bị Snopes xác định là tin giả câu tương tác.