Chủ đầu tư Empire City kiến nghị TP HCM xem lại khoản thu bổ sung 8.800 tỷ đồng

Trong văn bản gửi Chủ tịch UBND TP HCM, doanh nghiệp cho biết năm 2016 thành phố đã quyết định giao hơn 11 ha đất tại Thủ Thiêm trong 50 năm để triển khai dự án Khu phức hợp tháp quan sát Thủ Thiêm (Empire City).
Đến đầu năm 2017, công ty đã hoàn tất nghĩa vụ tài chính gần 3.600 tỷ đồng. Quyết định giao đất cũng ghi rõ chủ đầu tư không phải nộp thêm khi điều chỉnh từ thuê đất trả tiền một lần sang giao đất có thu tiền sử dụng đất. Trên cơ sở này, dự án đã xây dựng và bàn giao ba cụm công trình với khoảng 1.200 căn hộ cho cư dân.
Tuy nhiên, từ năm 2019 đến nay dự án bị đình trệ do vướng kết luận của Thanh tra Chính phủ về nghĩa vụ tài chính bổ sung. Gần đây, cơ quan chức năng đề xuất thu thêm hơn 8.800 tỷ đồng, gấp 2,46 lần số tiền đã nộp. Ngoài ra, phương án tính toán còn yêu cầu doanh nghiệp tiếp tục nộp nếu sau này có kết luận khác từ cơ quan thẩm quyền.
Theo liên doanh, nếu áp dụng cách tính này, tổng nghĩa vụ tài chính sẽ đội lên hàng tỷ USD, vượt xa khả năng cân đối của nhà đầu tư và có thể phát sinh tranh chấp quốc tế. Doanh nghiệp nhấn mạnh dự án đã triển khai nhiều hạng mục, góp phần hình thành khu đô thị mới Thủ Thiêm, do đó thành phố cần cân nhắc giải pháp hợp lý để hài hòa lợi ích Nhà nước và nhà đầu tư, đồng thời giữ môi trường đầu tư minh bạch, ổn định.
Liên doanh cho rằng việc áp dụng hồi tố quy định mới không phù hợp nguyên tắc pháp lý, tạo gánh nặng tài chính và làm xói mòn niềm tin của nhà đầu tư, nhất là khối ngoại với môi trường đầu tư tại TP HCM.
Qua đó, doanh nghiệp kiến nghị xác định nghĩa vụ tài chính dựa trên thời điểm giao đất năm 2015, áp dụng Thông tư 36/2014 - văn bản còn hiệu lực khi đó. Đồng thời, cần tính đến tác động điều chỉnh quy hoạch, tránh thay đổi nhiều lần gây lãng phí nguồn lực của cả Nhà nước lẫn nhà đầu tư.
Empire City do Liên doanh Thành phố Đế Vương phát triển, với sự tham gia của Tiến Phước, Trần Thái, Keppel Land (Singapore) và Gaw Capital Partners (Hong Kong). Dự án có vốn đầu tư công bố khoảng 1,2 tỷ USD, gồm trung tâm thương mại, khách sạn, văn phòng, căn hộ, bãi đậu xe ngầm và tòa tháp quan sát cao 88 tầng – công trình điểm nhấn của khu đô thị mới Thủ Thiêm. Hiện nơi đây đã hoàn thành và bàn giao ba cụm chung cư cao cấp cho cư dân.
Liên quan đến nghĩa vụ tài chính, nhiều chuyên gia cho rằng vướng mắc trong xác định tiền sử dụng đất đang là điểm nghẽn lớn khiến hàng trăm dự án tại TP HCM chậm tiến độ, làm giảm nguồn cung nhà ở. Quy định hiện hành yêu cầu tính theo thời điểm giao đất, nhưng với các dự án có nhiều giai đoạn, cách áp dụng này nảy sinh bất cập.
Có những dự án đã nộp đủ tiền sử dụng đất cho toàn bộ quy mô ngay từ đầu, song khi được giao đất bổ sung ở các đợt sau, doanh nghiệp vẫn phải tính lại theo giá mới, thường cao gấp nhiều lần, trong khi khoản đã nộp không được đối trừ. Điều này tạo gánh nặng tài chính, làm đình trệ tiến độ và thiệt thòi cho nhà đầu tư.
Các chuyên gia kiến nghị cơ quan quản lý sớm ban hành cơ chế đặc thù cho những dự án đã hoàn tất nghĩa vụ tài chính từ đầu nhưng chưa nhận đủ đất, cho phép đối trừ theo diện tích thực hiện. Cách làm này vừa đảm bảo công bằng, minh bạch, vừa bảo vệ nguồn thu ngân sách, đồng thời giúp doanh nghiệp yên tâm triển khai, qua đó bổ sung nguồn cung cho thị trường.
Với khoản thu bổ sung, Bộ Tài chính mới đây đề xuất trong dự thảo sửa đổi Nghị định 103 về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất với phương án giảm khoản thu bổ sung từ 5,4% hiện tại xuống còn 3,6% mỗi năm (tính theo trung bình ba chỉ số: lãi suất, CPI và lạm phát); hoặc bỏ hoàn toàn khoản thu này và giao Chính phủ xem xét khi sửa Luật Đất đai 2024.
Phương Uyên