Hàng chục hộ dân nguy cơ phải nộp tiền sử dụng đất gấp sáu lần

Hàng chục hộ dân tại một khu gia đình quân nhân ở Đà Nẵng thấp thỏm vì nguy cơ phải nộp tiền sử dụng đất gấp sáu lần do bị áp giá theo thời điểm giá cao, chưa kể tiền phạt chậm nộp.

Người dân cho rằng đã nộp hồ sơ đúng hạn nhưng các cơ quan liên quan chậm trễ xử lý và không thực hiện theo kết luận của lãnh đạo TP, dẫn đến tiền sử dụng đất tăng vọt, gây thiệt hại lớn. Trước phản ảnh này, chính quyền địa phương nói gì?

Có thể phải nộp tiền sử dụng đất cao gấp 6 lần

Vào năm 2012, Bộ Quốc phòng cho phép Bộ tư lệnh Hải quân làm việc với cơ quan chức năng tại Đà Nẵng để hoàn tất các thủ tục chuyển mục đích sử dụng hai khu đất có tổng diện tích 43.894m² từ quốc phòng sang xây dựng nhà ở gia đình quân nhân, bảo đảm phù hợp với quy hoạch địa phương, trong đó có khu đất tại khu vực sân bay Nước Mặn, diện tích hơn 27.000m². 

UBND TP Đà Nẵng cũng đã phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/500 khu gia đình quân nhân Vùng 3 hải quân, tổng diện tích 41.261m², trong đó đất chia lô liền kề có diện tích khoảng 27.000m².

Cuối tháng 12-2013, Đà Nẵng có đề nghị chuyển mục đích sử dụng đất quốc phòng để phát triển kinh tế - xã hội. TP đề nghị bộ cho phép chuyển đổi hai khu đất tại sân bay Nước Mặn để địa phương thực hiện theo quy hoạch là khu đất rộng trên 27.000m2 (khu số 2) và khu đất có diện tích trên 14.100m² (khu số 1).

Đối với khu đất số 1 giao cơ quan chức năng lập thủ tục thu hồi và bàn giao Trung tâm Phát triển quỹ đất Đà Nẵng quản lý. Tại khu số 2, TP phê duyệt dự án đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu gia đình quân nhân Vùng 3 hải quân thuộc quận Ngũ Hành Sơn (cũ). 

Đà Nẵng đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu đất trên 27.000m² từ nguồn ngân sách trong năm 2014-2015 để bàn giao đất có thu tiền sử dụng đất. Đến cuối năm 2017, dự án hạ tầng kỹ thuật hoàn thành.

Đại diện các hộ dân tại đây cho biết theo yêu cầu của các cơ quan liên quan, Bộ tư lệnh Vùng 3 hải quân đã nộp 143 hồ sơ của các hộ gia đình quân nhân được bố trí đất. Trong đó đợt 1 có 71 hồ sơ, được tiếp nhận ngày 3-10-2018; đợt 2 gồm 72 hồ sơ, tiếp nhận ngày 4-10-2018.

Vào thời điểm 24-10 và 31-10-2018, cơ quan liên quan và trung tâm phát triển quỹ đất phối hợp nộp 143 hồ sơ xin giao đất cho Phòng Tài nguyên và Môi trường quận Ngũ Hành Sơn.

Cũng theo đại diện các hộ dân, thủ tục 143 hồ sơ bảo đảm theo đúng yêu cầu, có phiếu xác nhận kết quả đo vẽ hiện trạng thửa đất, biên bản bàn giao đất thực tế…

Cũng trong năm 2018, thông báo kết luận của chủ tịch UBND TP Đà Nẵng yêu cầu UBND quận Ngũ Hành Sơn đẩy nhanh tiến độ thực hiện việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với 143 trường hợp hộ gia đình quân nhân đủ điều kiện theo quy định của Luật Đất đai năm 2013. Hoàn thành trước 15-12-2018.

Người dân cho rằng theo kết luận của chủ tịch TP và quy định của pháp luật thì quận phải ban hành quyết định giao đất cho 143 hộ gia đình quân nhân Vùng 3 hải quân chậm nhất ngày 15-12-2018. Nhưng hơn một năm sau (tháng 1-2020), quận mới ban hành quyết định giao đất. Lúc này giá đất thay đổi từ việc áp dụng theo quyết định 46 (ngày 20-12-2016 của UBND TP) sang quyết định 06 (ngày 31-1-2019 của UBND TP) có hiệu lực từ ngày 11-2-2019.

"Tuy nhiên quận lại không áp dụng điều 5 - là điều khoản chuyển tiếp của quyết định 06 để tính giá đất. Như gia đình tôi, ngày 15-1-2020, quận ra quyết định giao đất 104m². Trên cơ sở quyết định giao đất, cơ quan thuế thông báo nộp tiền sử dụng đất là hơn 5,5 tỉ đồng, tiền lệ phí trước bạ hơn 23 triệu đồng. Trong khi theo đơn giá tại quyết định 46 giá cao nhất là hơn 8,5 triệu đồng/m², giá lô đất là trên 892 triệu đồng)", ông N.Q.Q. - người dân tại đây - nói.

Ông Q. cho rằng do việc chậm trễ trong quá trình ban hành quyết định cấp đất nhưng lại không áp dụng điều khoản chuyển tiếp (điều 5 của quyết định 06 năm 2019) dẫn đến số tiền mà gia đình phải nộp cao gấp hơn sáu lần. Nếu tính cả tiền phạt chậm nộp gia đình ông có thể phải đóng gần 8 tỉ đồng. Đây là một số tiền quá lớn và gây ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của ông.

Tương tự, ông M. - một hộ dân - nhẩm tính con số tiền đất và tiền chậm nộp mà ông phải đóng là hơn 8 tỉ đồng nếu theo thời điểm áp giá đất như trên. Suốt thời gian qua đã có nhiều cuộc làm việc, nhiều công văn trao đổi của các cơ quan liên quan nhưng vẫn chưa tìm được lối ra. Các hộ dân tại đây cũng đã có nhiều đơn kiến nghị.

Địa phương nói gì?

Cuối năm 2024, UBND quận Ngũ Hành Sơn đã có văn bản trả lời đơn của các hộ gia đình thuộc dự án khu gia đình quân nhân Vùng 3 hải quân kiến nghị áp dụng điều 5 quyết định 06 năm 2019 để xác định lại giá đất.

Theo đó, thời điểm tiếp nhận hồ sơ đề nghị giao đất hợp lệ được bộ phận một cửa của quận tiếp nhận vào tháng 10 và 11-2019. UBND quận ban hành quyết định giao đất trong tháng 1-2020 (thời điểm quyết định 06 đã có hiệu lực).

Tại nội dung công văn ngày 4-11-2022 của Sở Tài nguyên và Môi trường nêu: "khoản 5 điều 17 thông tư 76 của Bộ Tài chính đã quy định đối với trường hợp cơ quan nhà nước thực hiện thủ tục chậm so với quy định đối với hai thủ tục là chuyển mục đích sử dụng đất và công nhận quyền sử dụng đất; không quy định với thủ tục Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất.

Việc không đưa trường hợp Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất được hiểu như giá tính thu tiền sử dụng đất đối với loại thủ tục này không phụ thuộc vào thời điểm người sử dụng đất nộp hồ sơ. Việc Nhà nước trao quyền sử dụng đất cho đối tượng sử dụng đất khi nào thì tính thu tiền sử dụng đất theo giá đất tại thời điểm đó là phù hợp và không ảnh hưởng đến quyền lợi của người sử dụng đất.

Do đó việc áp dụng giá đất để thu tiền sử dụng đất theo quyết định 06 năm 2019 của UBND TP đối với các hộ tại dự án gia đình quân nhân Vùng 3 hải quân là đúng quy định.

Trao đổi với Tuổi Trẻ, lãnh đạo UBND phường Ngũ Hành Sơn cho biết đây là sự việc phức tạp và đã hướng dẫn khởi kiện đến tòa để giải quyết.