Chìa khóa thông tin giữa thiên tai

Việc minh bạch thông tin luôn đóng vai trò quan trọng, nhất là khi xảy ra những vấn đề bất ổn như thiên tai.

Ngày 20.11, Petrolimex Lâm Đồng đã phải ra thông báo: "Kính mong quý khách hàng không nghe theo đồn đoán không chính xác, không đầu cơ tích trữ, hạn chế tập trung đông gây mất an toàn".

Trước đó, từ một số thông tin xe chở xăng dầu sẽ không thể tiếp cận TP.Đà Lạt (cũ) do các lệnh hạn chế phương tiện lưu thông qua các đèo vì sạt lở, người dân địa phương này đã đổ xô đến các trạm xăng để xếp hàng mua xăng. Tình trạng vừa nêu đã gây ra nhiều lộn xộn không đáng có.

Thực tế, tình trạng nhiễu loạn thông tin dẫn đến tình trạng lộn xộn không phải lần đầu xuất hiện trong bối cảnh thiên tai xảy đến. Nhiều năm qua, cứ mỗi đợt thiên tai, tình trạng này lại tái diễn, khi thì tin đồn đê vỡ này kia khiến người dân hoang mang bỏ chạy, khi thì tin thất thiệt về việc thiếu lương thực…

Đất nước ta là một trong những quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của biến đổi khí hậu. Từ bão, lũ quét, sạt lở đất đến hạn hán đã xảy ra thường xuyên hơn. Trong bối cảnh như vậy, bên cạnh hệ thống đê điều hay cơ sở vật chất, thông tin kịp thời và đầy đủ chính là "lá chắn" quan trọng, quyết định sự thành bại của công tác ứng phó.

Vì thế, việc minh bạch thông tin luôn đóng vai trò quan trọng, nhất là khi xảy ra những vấn đề bất ổn như thiên tai. Mới đầu tháng này, khi lũ trên các sông dâng nhanh trở lại cách đây chưa lâu, người dân ở Huế thức đêm xem livestream cập nhật mưa lũ từ Trung tâm Giám sát, điều hành đô thị thông minh thành phố Huế (Hue-S). Nhờ đó, không còn hoang mang vì tin đồn và Hue-S thì không còn giới hạn trong vai trò một ứng dụng hành chính, mà đã trở thành một trạm thông tin đầy giá trị để hỗ trợ người dân một cách minh bạch và kịp thời.

Dẫn chứng thực tế vừa nêu cho thấy vai trò quan trọng của cơ quan chức năng trong việc thông tin kịp thời, chính xác đến người dân giữa thiên tai. Thời gian qua, các ban ngành từ trung ương đến địa phương cũng như chính quyền các cấp đã ngày càng nâng cao.

Tuy nhiên thực tế đang diễn ra cũng cho thấy việc thông tin kịp thời cần được nâng cao hơn nữa. Trong đó, các ban ngành chức năng cần tận dụng tối đa các kênh truyền thông đa phương tiện, mạng xã hội đang ngày càng trở nên phổ biến hơn. Đồng thời, tính đến những phương án truyền tin khẩn cấp ngay cả khi không có sóng điện thoại di động. Không những vậy, thông tin cũng cần được thể hiện bằng cách đơn giản, "bình dân học vụ" để số đông người dân có thể dễ hiểu.

Song hành cùng kênh lan tỏa thông tin cũng cần có các kênh tiếp nhận thông tin để hỗ trợ, ứng cứu người dân kịp lúc trong nguy nan. Thông tin được tiếp nhận kịp thời thì hiệu quả cứu hộ cứu nạn cũng sẽ tăng lên. Để làm được điều này, cũng cần trang bị, hướng dẫn cho số đông người dân về cách thức sử dụng vì không phải người dân nào cũng thông thạo. Khi khả năng tương tác thông tin được nâng cao thì chắc chắn tỷ lệ thuận với hiệu quả ứng phó thiên tai.