Chị Hồng ‘yêu rác’

Từ những loại rác thải hữu cơ bỏ đi, chị Trịnh Thị Hồng ở Đà Nẵng đã nghiên cứu và chế tạo ra chế phẩm sinh học đa dụng thân thiện với môi trường, đồng thời tạo việc làm cho hàng trăm chị em phụ nữ yếu thế suốt gần chục năm qua.

Từng ăn cùng rác, ngủ cùng rác

Khác hẳn phong thái của một giám đốc hay một nhà khoa học, chị Trịnh Thị Hồng, Giám đốc Công ty cổ phần Công nghệ sinh học Minh Hồng (Minh Hồng Biotech) ở TP.Đà Nẵng vô cùng giản dị, vui vẻ và đời thường. Nếu không hỏi kỹ hiếm ai biết chị mới học hết lớp 9 và hiện cũng đang chống chọi với căn bệnh ung thư vú quái ác.

Chị Hồng sinh năm 1965 trong một gia đình nghèo có 10 anh chị em và chị mồ côi cả cha lẫn mẹ khi mới được 1 tháng 8 ngày. Tuổi thơ của chị là những tháng ngày vất vả, lận đận kiếm từng bữa cơm no, cũng vì vậy mà con đường học hành của chị dang dở. Lớn lên, lập gia đình rồi chị Hồng đi làm công nhân và thường xuyên tham gia công tác phụ nữ tại địa phương.

Vào năm 2011, xe vận chuyển rác ở Hòa Minh bị hỏng mấy ngày khiến rác thải chất hàng đống ngoài đường, bốc mùi hôi thối, lúc đó chị Hồng đã nghĩ đến chuyện tái chế rác thải hữu cơ. Sau đó, chị Hồng tham gia tập huấn tại Hội nghị phát triển cộng đồng nghèo tại Philippines và bị cuốn hút bởi mô hình tái chế rác thải hữu cơ thành chế phẩm sinh học của phụ nữ Nhật Bản. Về nước, chị tự mày mò và tìm hiểu cách biến rác thải hữu cơ thành chất tẩy rửa. Chuỗi ngày dài chị ăn cùng rác, ngủ cùng rác, đau đáu nghiên cứu tìm ra cách lên men và chế biến rác thải thành chế phẩm sinh học.

Chị Hồng cho biết: "Ngay cả trong gia đình mọi người cũng ngăn cản việc tôi nghiên cứu rác. Ông xã còn bảo tôi có bị điên không mà làm việc này, hãy để việc này cho các nhà nghiên cứu khoa học. Song tôi nghĩ không đến mức quá khó, nhiều nơi trên thế giới những người phụ nữ cũng đã tự làm được rồi nên tôi quyết tâm làm bằng được".

Nguyên liệu đầu vào là lá cây, rau củ quả trộn với 10 kg nước lã, 300 gram đường tinh bột và ủ trong thùng kín 1 tháng. Sau đó có được dung dịch thô nhưng còn mùi hôi, cần đem ủ khoảng 45 ngày và qua các khâu lọc, khử trùng, trộn thêm chiết xuất tinh bột nghệ, cà tím, chanh hoặc bồ kết để cho ra dung dịch rửa chén, lau nhà đạt tiêu chuẩn, sạch nhanh và thơm. "Công thức 3 đường, 3 rác, 10 nước khiến tôi mất 4 năm mới tìm ra. Sản phẩm đầu tiên của tôi là nước rửa chén 2T có ưu điểm dịu nhẹ với da tay, tiết kiệm nước và giá thành phù hợp", chị Hồng chia sẻ.

Không ngủ quên trên thành công, chị Hồng tiếp tục bắt tay nâng cấp sản phẩm để tạo mùi thơm và làm sạch cặn. Hiện nay chị Hồng đã có đến 8 sản phẩm như nước lau sàn, nước giặt, nước rửa chén... với các mùi hương khác nhau. Chế phẩm được chị em phụ nữ phường Hồng Minh đón nhận và đánh giá cao, đặc biệt ở khía cạnh tính năng tẩy rửa vượt trội và không bị ăn tay, thân thiện với môi trường. Ngoài ra, chế phẩm sinh học còn giúp tiết kiệm nước trong quá trình lau rửa vì dùng ít lần xả hơn so với xà phòng thông thường, ít bọt, ít nhờn và để lại mùi tinh dầu dễ chịu.

Cùng chị em phụ nữ làm giàu từ rác

Dày công nghiên cứu trong 4 năm, tuy nhiên chị Hồng không "giấu giếm" công thức mà đã sẻ chia tới hàng nghìn chị em phụ nữ trên cả nước với mong muốn tạo sinh kế cho chị em thoát nghèo. Sở dĩ chị làm vậy vì ngày xưa chị cũng được vòng tay xã hội cưu mang nên chị muốn trả nghĩa cho đời. Năm 2016 chị Hồng tham gia Vườn ươm doanh nghiệp Đà Nẵng và được cung cấp nhiều kiến thức về quản trị, phát triển doanh nghiệp, sau đó chị thành lập công ty.

Công ty của chị Hồng nhận thu mua chế phẩm thô với giá 3.500 đồng/lít của các hộ gia đình, từ đó giúp mỗi hộ có thêm thu nhập từ 3 - 7 triệu đồng/tháng. Với mô hình trên, công ty của chị Hồng đã giải quyết việc làm tại nhà cho khoảng 150 chị em có hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn TP.Đà Nẵng, xử lý tại nguồn 1.308 tấn rác thải hữu cơ thực vật/năm, chiếm khoảng 60% rác thải hữu cơ trong cộng đồng.

"Hiện nay Minh Hồng Biotech đã nghiên cứu, ứng dụng thành công 3 công nghệ trong 1 sản phẩm gồm công nghệ Nano, công nghệ sinh học (Enzyme) và công nghệ tinh chất thảo dược, giúp cho chất lượng sản phẩm không chỉ tốt mà vượt trội, đem đến cho khách hàng sự an toàn và bảo vệ môi trường được khẳng định như: Nano kháng khuẩn, sinh học bóc tách vết bẩn, tinh chất thảo dược bảo vệ da", chị Hồng cho biết.

Bên cạnh đó, chị Hồng đã chia sẻ kinh nghiệm tại các buổi tập huấn do Hội Liên hiệp phụ nữ các cấp tổ chức như tại Hưng Yên, Thái Nguyên... "Tôi đã viết thành công thức chi tiết và đưa đến từng chi hội phụ nữ để chị em tự sản xuất thô tại nhà. Bên cạnh giúp tái chế một lượng lớn rác thải hữu cơ thải ra môi trường thì bã rau củ, nước thải từ sản phẩm của Minh Hồng còn có thể mang bón cây, tưới cây, diệt bọ gậy, lăng quăng mà không gây độc hại cho nguồn nước", chị Hồng cho biết.

Chị Bùi Thị Kim Vân, sinh sống ở phường Hòa Minh (cũ) cho biết: "Trước đây rau củ quả thừa thường bị vứt khắp nơi, một vài ngày không dọn đi sẽ thối rữa và bốc mùi hôi thối. Từ ngày học được cách ủ rác của chị Hồng chị em phụ nữ đều làm theo. Mỗi gia đình đều có mấy thùng rác ủ thô rồi đem đến chị Hồng xử lý thành chế phẩm sinh học, sau đó mang về dùng, rất tiết kiệm chi phí, rác thải hữu cơ nơi công cộng giảm hẳn, môi trường được cải thiện rõ rệt".

Hết lòng vì cộng đồng

Nếu chỉ vì mục đích làm giàu cho bản thân có lẽ chị Hồng đã trở thành tỉ phú từ lâu. Hồi mới hoàn thiện công thức, có một số doanh nghiệp đã đến ngỏ lời mua lại công thức của chị Hồng với giá 5 tỉ đồng, một con số quá lớn với một người phụ nữ nghèo. Song, chị Hồng đã không lưỡng lự từ chối luôn, không phải lo mất bản quyền mà chị sợ sẽ không giúp được các chị em phụ nữ thoát nghèo. "5 tỉ mua nhà, mua xe, hưởng thụ rồi cũng hết và chỉ sướng cho bản thân mình. Giữ lại chia sẻ với chị em phụ nữ vừa giúp bảo vệ môi trường, vừa giúp chị em vươn lên tôi thấy ý nghĩa hơn rất nhiều", chị Hồng cười hiền nói.

Ngoài làm doanh nghiệp, chị Hồng còn làm Phó chủ tịch Hội Từ thiện và Bảo vệ quyền trẻ em quận Liên Chiểu. Chị đã có nhiều sáng kiến hỗ trợ cộng đồng như Tổ góp vốn tình thương đã giúp cho gần 250 hộ gia đình vay vốn để phát triển kinh tế, mô hình Tổ tiết kiệm 2T nghĩa là tiết kiệm và tận dụng đã gây quỹ hơn 200 triệu đồng để hỗ trợ bảo hiểm y tế, sinh kế cho các hộ nghèo, hay mô hình Đội thiếu niên tiền phong bảo vệ môi trường, lan tỏa tình yêu môi trường ở các em nhỏ...

Với vai trò Chủ nhiệm Câu lạc bộ Phụ nữ Đà Nẵng khởi nghiệp, chị Hồng cũng đã chia sẻ kinh nghiệm, hỗ trợ nhiều mặt để nhiều chị em phụ nữ khởi nghiệp thành công trong những năm qua. Năm 2019 chị Hồng vinh dự là 1 trong 10 gương mặt Phụ nữ Việt Nam tiêu biểu do Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam bình chọn.