Xây dựng Khánh Hòa trở thành thủ phủ năng lượng sạch Việt Nam

Nghị quyết số 01-NQ/TU của Tỉnh ủy Khánh Hòa đã xác định năng lượng là một trong 4 trụ cột động lực tăng trưởng kinh tế, với mục tiêu đưa tỉnh trở thành trung tâm năng lượng điện quốc gia vào năm 2030.

Với những quyết sách mang tính đột phá, tỉnh Khánh Hòa đã và đang chuyển mình mạnh mẽ, biến những bất lợi về tự nhiên thành lợi thế phát triển vượt trội trong lĩnh vực năng lượng, đặc biệt là năng lượng tái tạo. Đây là một bước đi chiến lược, mở ra một chương mới cho sự phát triển kinh tế bền vững của địa phương, hướng tới mục tiêu trở thành thành phố trực thuộc Trung ương vào năm 2030.

Tối ưu hóa giá trị đất, giảm phát thải, tăng nguồn thu

Trong giai đoạn 2020 - 2025, tỉnh Khánh Hòa đã tập trung xây dựng các cơ chế, chính sách đột phá nhằm thu hút và khuyến khích đầu tư vào các dự án năng lượng tái tạo. Nhờ đó, nguồn tài nguyên dồi dào từ nắng, gió đã được khai thác một cách hiệu quả, tạo ra động lực mới cho sự phát triển kinh tế. Nhiều nhà đầu tư chiến lược đã nhìn thấy tiềm năng và đổ vốn vào đây, tạo nên một bức tranh đầy sức sống cho ngành năng lượng địa phương.

Theo số liệu cập nhật đến tháng 6.2025, khu vực phía nam Khánh Hòa (tỉnh Ninh Thuận cũ) đã có 57 dự án năng lượng tái tạo với tổng công suất lên tới 3.749,942 MW. Trong đó, có 11 dự án thủy điện (329,5 MW), 11 dự án điện gió trên bờ (667,25 MW), 35 dự án điện mặt trời tập trung (2.466,79 MW) và 286,4 MW điện mặt trời mái nhà. Sản lượng điện đã phát lên hệ thống điện quốc gia đạt 8,7 tỉ kWh, chiếm gần 6,7% tổng sản lượng năng lượng tái tạo của cả nước, góp phần quan trọng vào việc đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia.

Không chỉ phía nam, khu vực phía bắc Khánh Hòa cũng sở hữu nguồn tài nguyên năng lượng dồi dào với 9 dự án năng lượng tái tạo đã đi vào hoạt động, đạt tổng công suất 580,6 MW. Cùng với đó, Nhà máy Nhiệt điện BOT Vân Phong 1 với công suất 1.320 MW, mỗi năm cung cấp khoảng 9 tỉ kWh cho lưới điện quốc gia, chiếm khoảng 3% lượng điện toàn quốc, càng khẳng định vị thế trung tâm năng lượng của tỉnh.

Các dự án năng lượng, đặc biệt là năng lượng tái tạo, không chỉ đóng góp vào an ninh năng lượng mà còn nâng cao giá trị sử dụng đất, biến những vùng đất khô cằn, hoang hóa không thể phát triển nông nghiệp trở nên hữu ích. Sự phát triển của ngành năng lượng cũng mang lại nguồn thu ngân sách đáng kể cho địa phương. Năm 2024, Nhà máy Nhiệt điện BOT Vân Phong 1 đã đóng góp 1.107 tỉ đồng, và trong 6 tháng đầu năm 2025, con số này đã vượt 506 tỉ đồng. Lĩnh vực năng lượng còn tạo ra hàng chục nghìn việc làm, góp phần thúc đẩy công nghiệp phụ trợ phát triển mạnh mẽ.

Một trong những đóng góp quan trọng nhất của các dự án năng lượng tái tạo là giảm phát thải khí nhà kính. Tỷ lệ giảm phát thải đạt 97,9% so với sử dụng điện than truyền thống, giúp Khánh Hòa thực hiện hiệu quả các mục tiêu ứng phó biến đổi khí hậu và cam kết của Việt Nam tại Hội nghị thượng đỉnh LHQ về biến đổi khí hậu COP26, hướng đến mục tiêu đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.

Vươn tới mục tiêu "thủ phủ năng lượng"

Với những thành tựu đã đạt được, Khánh Hòa tiếp tục đặt ra các mục tiêu đầy tham vọng. Nghị quyết số 01-NQ/TU của Tỉnh ủy ban hành ngày 14.7.2025, đã xác định năng lượng là một trong bốn trụ cột động lực tăng trưởng kinh tế, với mục tiêu đưa tỉnh trở thành trung tâm năng lượng điện quốc gia vào năm 2030. Theo đó, tốc độ phát triển ngành năng lượng của tỉnh sẽ tăng bình quân 20%/năm trong giai đoạn 2026-2030. Tổng công suất điện dự kiến khai thác vận hành đến năm 2030 sẽ đạt 14.000 MW, với sự góp mặt của điện mặt trời, điện gió, điện khí LNG, thủy điện tích năng và thậm chí cả điện hạt nhân.

Để hiện thực hóa mục tiêu này, tỉnh đang đẩy nhanh các bước xây dựng dự án nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và Ninh Thuận 2. Dự kiến, khi đi vào vận hành vào năm 2031, hai nhà máy này sẽ bổ sung thêm 4.800 MW năng lượng sạch. Bên cạnh đó, các dự án trọng điểm khác như thủy điện tích năng Bác Ái, Phước Hòa, LNG Cà Ná cũng đang được đẩy nhanh tiến độ.

Đặc biệt, theo chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư, Khánh Hòa đang khẩn trương xây dựng đề án Trung tâm dịch vụ công nghiệp, dịch vụ năng lượng tái tạo liên vùng, phát triển tổ hợp công nghiệp chế tạo xanh, trung tâm công nghiệp NetZero, trung tâm sản xuất chip bán dẫn và trí tuệ nhân tạo, trung tâm dữ liệu quốc gia... Đây là những điều kiện thuận lợi để Khánh Hòa trở thành thủ phủ năng lượng sạch Việt Nam, đóng góp mạnh mẽ vào sự phát triển chung của cả nước.