'Việt Nam nên khai thác lợi thế phát triển vật liệu năng lượng tái tạo'

GS Nguyễn Thục Quyên, Giám đốc Trung tâm Vật liệu Polymer và Hữu cơ, Đại học California, Santa Barbara (UCSB) đưa ra gợi ý tại hội thảo quốc tế Horizons 2025 do trường Đại học VinUni phối hợp với Quỹ Phát triển khoa học và công nghệ Quốc gia (Nafosted) và một số đơn vị tổ chức từ 25-27/8.

Theo GS Quyên "vật liệu chính là chìa khóa của mọi công nghệ". Tương lai năng lượng bền vững phụ thuộc vào khả năng tạo ra các vật liệu mới chi phí thấp, hiệu suất cao và thân thiện môi trường. "Điều quan trọng là Việt Nam hay bất kỳ quốc gia nào đều cần tìm các lợi thế riêng có, không phụ thuộc hoàn toàn vào chuỗi cung ứng công nghệ nước ngoài". Bà cho rằng "Việt Nam có thể trở thành quốc gia tiên phong về công nghệ nếu tập trung nghiên cứu lĩnh vực năng lượng tái tạo cũng như nhiên liệu sinh học, thay vì cạnh tranh trong các ngành đòi hỏi đầu tư khổng lồ như điện toán lượng tử hay bán dẫn".

Tại hội thảo, nhiều nhà khoa học cũng chia sẻ về các kết quả nghiên cứu mới trong đó hơn 80 bài trình bày từ các chuyên gia về năng lượng tái tạo, vật liệu y sinh, sản xuất bền vững và công nghệ in 3D.

Cụ thể như hệ thống khám phá vật liệu tự học, pin mặt trời perovskite với hiệu suất trên 30%, pin mặt trời hữu cơ tích hợp tòa nhà, công nghệ pin sạc nhanh và vật liệu sinh học. Việc tích hợp AI vào nghiên cứu vật liệu cũng là vấn đề được quan tâm, với mục tiêu rút ngắn thời gian từ ý tưởng đến ứng dụng.

Nhiều bài trình bày có ý nghĩa thực tiễn cao được giới thiệu như công nghệ pin mặt trời kết hợp IoT và hệ thống nhà kính thông minh để phù hợp khí hậu nhiệt đới; công nghệ chẩn đoán y tế sử dụng vật liệu quang nhạy cảm có tiềm năng triển khai tại các bệnh viện ở Việt Nam. Các nghiên cứu về pin mới với khả năng sạc nhanh và ổn định cao cũng mở ra cơ hội phát triển giải pháp lưu trữ năng lượng.

Horizons 2025 là hội thảo đầu tiên kết hợp khoa học vật liệu; trí tuệ nhân tạo và tự động hóa trong cùng một sự kiện, tạo không gian để các nhà khoa học từ các lĩnh vực khác nhau gặp gỡ và tìm ra ứng dụng liên ngành. "Đây là diễn đàn quan trọng giúp các nhà khoa học Việt Nam kết nối trực tiếp với cộng đồng nghiên cứu quốc tế, khẳng định vị thế của Việt Nam trên bản đồ khoa học toàn cầu", GS Nguyễn Đức Hòa, Phó Hiệu trưởng Trường Vật liệu, Đại học Bách Khoa Hà Nội, Phó Chủ tịch Hội đồng Khoa học ngành Vật lý Nafosted đánh giá.

GS Laurent El Ghaoui, Phó Hiệu trưởng phụ trách Nghiên cứu & Đổi mới sáng tạo của VinUni thông qua hội thảo góp phần khẳng định năng lực tổ chức và kết nối của Việt Nam trong lĩnh vực công nghệ vật liệu mới, đồng thời "là chất xúc tác giúp nghiên cứu về vật liệu và trí tuệ nhân tạo nhanh chóng đi vào cuộc sống".

Hội thảo quốc tế Horizons 2025 diễn ra tại Trường Đại học VinUni quy tụ hơn 200 nhà khoa học đến từ 15 quốc gia. Sự kiện do VinUni phối hợp với Quỹ Phát triển khoa học và công nghệ Quốc gia (Nafosted) và một số tổ chức khoa học trong nước, quốc tế đồng tổ chức.

Hội thảo có sự tham gia của các nhà khoa học vật liệu hàng đầu thế giới như GS Natalie Stingelin, chuyên về lĩnh vực polymer bền vững và vật liệu năng lượng, Chủ nhiệm khoa Khoa học vật liệu - Học viện Georgia; GS Y. Shirley Meng - chuyên gia hàng đầu về công nghệ pin và lưu trữ năng lượng tại Đại học Chicago; GS Liu Bin, Phó Chủ tịch phụ trách nghiên cứu của Đại học Quốc gia Singapore chuyên về các loại thuốc mới điều trị ung thư tuyến tụy và ung thư da; GS Anita Ho-Baillie đến từ Đại học Sydney - tiên phong công nghệ pin mặt trời thế hệ mới...

Quý Lưu