Cụm cảng Cái Mép - Thị Vải, cửa ngõ hàng hải quan trọng phía Nam, đang đối mặt với lệnh tạm dừng tiếp nhận tàu khách quốc tế từ tháng 10/2025 để hoàn tất thủ tục bổ sung công năng. Điều này khiến các hãng tàu lớn như Royal Caribbean và doanh nghiệp lữ hành địa phương lo ngại, có thể dẫn đến hủy chuyến hàng loạt, ảnh hưởng đến mục tiêu đón khách quốc tế của Việt Nam và kinh tế địa phương.
Ngày 14/10, Cục Hàng hải và Đường thủy Việt Nam (Bộ Xây dựng) có văn bản phúc đáp Công ty TNHH Cảng quốc tế SP-PSA (trước sáp nhập thuộc Bà Rịa - Vũng Tàu) về đề nghị tiếp nhận tàu khách ra vào cảng.
Theo Cục, SP-PSA nằm tại khu bến Thị Vải, được phê duyệt quy mô hoạt động từ năm 2009, chuyên phục vụ tàu hàng tổng hợp và container có tải trọng tối đa 80.000 DWT. Các quy hoạch phát triển cảng biển giai đoạn 2021–2030, tầm nhìn đến 2050, cũng chỉ định khu bến Thị Vải cho hàng hóa, container, hàng rời và hàng lỏng/khí, không bao gồm chức năng đón khách du lịch quốc tế.
Do đó, Cục Hàng hải khẳng định không đủ cơ sở để chấp thuận đề nghị của SP-PSA về việc khai thác tàu khách tại cảng này.
Ngày 15/10, Tập đoàn Royal Caribbean (RCG), một trong những hãng tàu biển lớn nhất thế giới, có trụ sở tại Mỹ, đã gửi văn bản kiến nghị lên Văn phòng Chính phủ, Bộ Xây dựng, UBND TP HCM, Cục Hàng hải và Đường thủy Việt Nam cùng nhiều cơ quan liên quan, đề nghị tháo gỡ vướng mắc để tiếp tục được cập cảng khu vực Cái Mép - Thị Vải.
Theo hãng, thông báo từ đối tác cảng thuộc Tổng công ty Tân Cảng Sài Gòn cho biết các bến TCCT (Công ty Cổ phần Tân Cảng - Cái Mép), TCIT (Công ty TNHH Cảng quốc tế Tân Cảng - Cái Mép) và TCTT (Công ty TNHH MTV Cảng Tân Cảng - Cái Mép Thị Vải) sẽ dừng tiếp nhận tàu khách từ tháng 10, do chưa hoàn tất thủ tục bổ sung chức năng tiếp nhận tàu du lịch quốc tế vào giấy phép hoạt động cảng biển.
Thông báo được ra cùng thời điểm tàu Ovation of the Seas dự kiến chở hơn 4.000 khách quốc tế cập cảng TCCT ngày 18/10.
Việc hủy hành trình đột ngột ảnh hưởng nghiêm trọng đến lịch trình, hoạt động kinh doanh và trải nghiệm của hàng nghìn hành khách. Nếu không được tháo gỡ kịp thời, TP HCM có nguy cơ bị đưa khỏi bản đồ hành trình du lịch tàu biển châu Á, đại diện Royal Caribbean nêu trong văn bản.
Tập đoàn này cũng dẫn trường hợp cảng Nha Trang buộc đóng cửa tháng 9/2024 khiến nhiều chuyến tàu bị hủy, mất ít nhất ba năm mới có thể khôi phục lịch trình.
Bà Wendy Yamazaki, Phó Chủ tịch Khu vực châu Á phụ trách Quan hệ Chính phủ, cho biết tập đoàn phục vụ hàng triệu du khách toàn cầu hằng năm, với 80 chuyến đến Việt Nam năm 2024 và dự kiến 100 chuyến năm 2025, mang hàng trăm nghìn lượt khách đến các điểm du lịch như TP HCM, Huế, Nha Trang.
Doanh nghiệp trong nước cũng chịu tác động dây chuyền. Hãng lữ hành Saigontourist, đơn vị chuyên tổ chức đón khách tàu biển quốc tế tại khu vực phía nam, cho biết việc tạm ngưng tiếp nhận tàu tại Cái Mép - Thị Vải "đe dọa" khoảng 15 chuyến tàu với 40.000 lượt khách từ nay đến tháng 4/2026. Đây là lượng khách quan trọng đóng góp vào nguồn thu từ tham quan, ăn uống, mua sắm tại TP HCM và các địa phương lân cận.
Tổng giám đốc Saigontourist, ông Nguyễn Thành Lưu, đề xuất Sở Du lịch TP HCM phối hợp báo cáo và kiến nghị Bộ Xây dựng, Cục Hàng hải Việt Nam cùng các cơ quan liên quan xem xét tiếp tục triển khai thủ tục cho tàu khách cập cảng container/tổng hợp tại Cái Mép - Thị Vải. Doanh nghiệp cam kết phối hợp đảm bảo an ninh, an toàn, chất lượng dịch vụ, đồng thời tuân thủ giám sát hàng hải.
"Chúng tôi mong cơ quan chức năng tháo gỡ kịp thời để giữ vững hình ảnh du lịch TP HCM thân thiện, chuyên nghiệp", ông Lưu nhấn mạnh.
Bích Phương