Trời mưa, nhớ món rau muống dải om mẻ, ớt giòn ngon mẹ làm

Vào những ngày mùa hạ nắng nóng, món rau nhất hạng của miền Bắc là rau muống luộc. Trong đó, rau xơ mới là thượng đẳng, luộc nấu hay xào đều ngon.

Nhưng có những ngày đầu hạ mưa rào ào ạt, hay những buổi chớm thu mưa ngâu dầm dề, đất trời dịu mát, thì rau muống dải lại lên ngôi.

Sáng sớm, mẹ tôi thường khoác mảnh vải mưa dán vá đôi chỗ ở hiệu trên phố Hàng Đào hoa lệ thời bao cấp, đội chiếc nón lá già thâm sịt, lạch cạch mở chiếc then cửa gỗ cổng sau nhà trông ra ngõ Phất Lộc (Hà Nội). Bà lộc cộc đôi guốc gỗ mộc, miệng bỏm bẻm nhai thêm miếng trầu cho ấm bụng. 

Ấy là bà đang đi ra chợ Hàng Bè đấy. Mưa dầm, rau muống nào cũng non mướt, bó to như bó rạ. Các bà bán rau muống quen mặt làng Láng, làng Mơ, bà Rỗ, bà Toét gọi ời ời. Nhưng mẹ tôi chỉ chào hỏi qua loa. Bởi bà có ý muốn tìm một vài mớ rau muống dải trắng của các bà nông dân ngoại thành vùng Thanh Trì, Từ Liêm đưa về.

Các bà ấy thường ngồi ở đoạn cuối ngõ Cầu Gỗ rẽ sang ngõ Trung Yên, cùng với mấy bà bán vụng thịt lợn quê, châu chấu rang, gạo quê, trứng gà quê,... Các bà tụ tập ở đấy, để hễ bị tuýt còn ôm thúng chạy cho nhanh.

Mẹ tôi chọn vài mớ rau muống dải trắng: "Rau muống dải trắng thì om mẻ ớt đun lâu lâu cho ngấm, nó vẫn còn giòn mà lên màu vàng đẹp". Tôi hỏi lại: "Thế sao có hôm mẹ lại bảo các chị mua rau muống dải đỏ ạ?".

Mẹ tôi bảo: "À, rau muống dải đỏ thì luộc lên nó chóng bở, ăn ngon. Nước rau luộc lại có màu hồng hồng nom đẹp, cho thêm mấy quả sấu vào nước càng trong vắt. Nhưng rau muống dải đỏ om mẻ hay om sấu sẽ kém giòn. Mà màu thâm thâm, không đẹp".

Tôi lại hỏi: "Sao ngày thường, nhà mình ít ăn rau muống dải hả mẹ?". Mẹ đáp: "Là bởi mùa mưa, nước ao đầm dâng cao, nước sạch, rau muống dải ngoi khỏe lắm, dài vùn vụt, sạch và non. Mẹ dặn các con chớ mua rau muống dải có màu thâm nâu. Rau ấy ngoi ở chỗ nước thối bẩn, độc lắm đấy".

Rau muống dải trắng chẻ ra ăn ghém với riêu cua, riêu cá cùng các loại rau ghém khác như hoa chuối, thân chuối, tía tô, mùi tàu rất ngon hoặc là luộc qua đem trộn nộm với tép rang, vừng, lạc cũng rất thú vị.

Mát trời, mẹ tôi thường phi tỏi mỡ to lửa, xào rau lên cho tai tái, rồi lọc muôi mẻ cơm với bát tô nước sạch, hòa với cục mắm tôm khô bọc lá sen thắt rơm vàng mua ngoài chợ về.

Mắm tôm lọc lần nữa cho hết sạn bẩn, rồi cho vào chảo cùng đôi ba quả ớt cay, úp vung một lát, om vừa lửa chừng mươi phút là rau chín.

Rau ngấm nước mẻ chua đang từ xanh trở nên vàng ruộm. Mấy quả ớt nổi màu đỏ rực. Cho thêm mấy miếng tóp mỡ vào cùng nhúm tỏi ta đập giập thì chao ôi, cái mùi thơm nó bốc lên nghe mới réo rắt đói bụng làm sao.

Mẹ tôi bay về miền mây trắng tháng 7 âm Ất Tỵ, nay vừa tròn 1/4 thế kỷ. Chị em tôi đều đã lập gia đình riêng, con cháu đủ cả nhưng bao năm chả được thưởng thức lại hương vị những món ăn đặc sắc mẹ từng nấu khi xưa.

Sáng nay bất chợt tôi gặp hàng rau muống dải trắng ngoài chợ đầu mối Ngã Tư Sở, thế là lại nhớ mẹ. Tôi mua về, om luôn một mẻ, chụp ảnh ngồi viết mấy dòng này. Nước mắt ứa mi.

Ngày xưa, bố tôi ưng món rau muống om này lắm, thường ngồi trên chiếc sập gụ, nhấm nháp đôi ba chén rượu bên mâm cơm chỉ thêm đĩa đậu rán rấp hành. Ông vừa cười khà khà vừa bảo mẹ tôi: "Bà chia cho các con mỗi đứa mấy miếng tóp mỡ đi, kẻo lại sắp dỗi nhau kia kìa. Gớm khổ!".

"Hẵng gượm! Chờ mẹ chan cơm cho em cu bé muôi nước om đã nào. Nó đang chu cái mỏ lên đây này, rồi hãy dầm ớt ra. Cay em nó chưa ăn được. Chị cả đâu? Đem nốt cho mẹ liễn cà dầm lên đây, rồi chia tóp mỡ cho các em đi".

Ôi cái cảnh tượng xưa cũ ấy biết bao giờ hiện lại giữa thế kỷ 21 này. Nhớ thương! Quá đỗi nhớ thương!