Tòa án Mỹ phán quyết nhiều mức thuế của ông Trump là bất hợp pháp

Tòa phúc thẩm Mỹ phán nhiều mức thuế của Tổng thống Trump là bất hợp pháp, nhưng cho phép duy trì hiệu lực đến giữa tháng 10 nhằm mở đường cho vụ việc tiếp tục lên Tòa án Tối cao.

Theo Hãng tin AFP ngày 30-8, tòa án phúc thẩm Mỹ đã ra phán quyết rằng nhiều mức thuế áp dụng bởi Tổng thống Donald Trump, vốn làm xáo trộn thương mại toàn cầu, là bất hợp pháp.

Tuy nhiên, tòa cho phép các mức thuế này tạm thời vẫn có hiệu lực đến ngày 14-10 để các bên có thể tiếp tục đưa vụ việc lên Tòa án Tối cao.

Phán quyết với tỉ lệ 7-4 xác nhận kết luận của tòa phúc thẩm tại Washington rằng ông Trump đã vượt quá thẩm quyền khi sử dụng Đạo luật Quyền lực kinh tế khẩn cấp quốc tế (IEEPA) để áp thuế rộng rãi.

Tòa nêu rõ theo đạo luật, tổng thống được trao quyền thực hiện nhiều hành động trong tình trạng khẩn cấp quốc gia, nhưng không bao gồm quyền áp thuế hay thu phí.

Luật IEEPA năm 1977 vốn được sử dụng để trừng phạt kẻ thù hoặc đóng băng tài sản, và ông Trump là tổng thống đầu tiên dùng luật này để áp thuế.

Trước đó, Tòa Thương mại quốc tế Mỹ cũng đã ra phán quyết vào tháng 5 rằng nhà lãnh đạo Mỹ đã vượt quá thẩm quyền khi áp thuế toàn cầu, nhưng tòa phúc thẩm sau đó tạm hoãn phán quyết để xem xét lại.

Trước phán quyết mới nhất này, Tổng thống Trump đã ngay lập tức phản ứng trên mạng xã hội Truth Social, cho rằng tòa "sai khi yêu cầu gỡ bỏ thuế, nhưng Mỹ cuối cùng sẽ thắng" và khẳng định sẽ chiến đấu "với sự giúp đỡ của Tòa án Tối cao Mỹ".

Quyết định của tòa án phúc thẩm được xem là một đòn giáng vào ông Trump - người đã coi thuế quan như một công cụ chính sách kinh tế rộng rãi. Nó cũng đặt ra câu hỏi về số tiền hàng tỉ USD đã thu được từ các mức thuế này nếu Tòa án Tối cao không đứng về phía ông.

Lưu ý rằng vụ kiện này không liên quan đến các mức thuế riêng cho thép, nhôm, ô tô và các mặt hàng khác mà chính quyền ông Trump đã áp dụng.

Kể từ khi nhậm chức trở lại vào tháng 1, vị tổng thống đã viện dẫn đạo luật IEEPA để áp thuế đáp trả lên hầu hết các đối tác thương mại của Mỹ, với mức cơ bản 10% và cao hơn với nhiều quốc gia. Ông cũng sử dụng quyền này để áp thuế riêng với Mexico, Canada và Trung Quốc liên quan đến thuốc fentanyl nhập lậu vào Mỹ.

Từ đó đến nay, nhiều thách thức pháp lý đã được đệ trình nhằm phản đối các mức thuế mà ông Trump áp dụng viện dẫn tình trạng khẩn cấp. Nếu các mức thuế này bị Tòa án Tối cao tuyên là bất hợp pháp, các công ty có thể yêu cầu được hoàn tiền, tạo thêm áp lực pháp lý và kinh tế cho chính quyền Washington.