Tìm thấy hiện vật 500 năm tuổi từ một nền văn hóa ít người biết đến

TPO - Trong khi điều tra một hang động cao trên núi Mexico, các nhà thám hiểm hang động đã tìm thấy một đống rác, nhưng khi kiểm tra kỹ hơn, họ phát hiện ra rằng đó thực ra là một kho chứa đồ tạo tác có thể đã được sử dụng trong các nghi lễ sinh sản cách đây hơn 500 năm.
![]() |
Khoảng 500 năm trước, có người đã đặt một chiếc vòng tay bằng vỏ sò lên một nhũ đá trong một hang động ở Mexico. (Ảnh: Katiya Pavlova) |
Nhà nghiên cứu hang động Katiya Pavlova cho biết họ đã phát hiện ra hai vòng tròn xung quanh các nhũ đá. Hang động, được gọi là Tlayócoc, nằm ở tiểu bang Guerrero của Mexico và cao khoảng 2.380 m so với mực nước biển. Có nghĩa là "Hang Lửng" trong tiếng Nahuatl bản địa, Tlayócoc được người dân địa phương biết đến là nguồn nước và phân dơi. Vào tháng 9 năm 2023, Pavlova và hướng dẫn viên địa phương Adrián Beltrán Dimas đã mạo hiểm vào hang động (có thể là lần đầu tiên có người vào hang sau khoảng năm thế kỷ).
Cặp đôi thám hiểm phải đi qua hang ngập nước với khoảng cách chỉ 15 cm giữa nước và trần hang. Trong lúc nghỉ ngơi để quan sát xung quanh, Pavlova và Beltrán đã vô cùng kinh ngạc khi phát hiện ra 14 hiện vật. Trong số các hiện vật có bốn vòng tay vỏ sò, một vỏ ốc sên khổng lồ được trang trí (chi Strombus), hai đĩa đá hoàn chỉnh và sáu mảnh đĩa, cùng một mảnh gỗ đã bị than hóa. Pavlova và Beltrán đã ngay lập tức liên hệ với Viện Nhân chủng học và Lịch sử Quốc gia Mexico (INAH), nơi đã cử các nhà khảo cổ học đến để thu hồi các hiện vật.
![]() |
Các nhà khảo cổ đã lấy những chiếc vòng tay ra khỏi măng đá và làm sạch chúng để lộ ra hình khắc cổ.(Ảnh: Miguel Pérez) |
Dựa trên cách sắp xếp của những chiếc vòng tay, được vòng qua những nhũ đá tròn nhỏ với "ý nghĩa tượng trưng cho dương vật", các nhà khảo cổ học suy đoán rằng các nghi lễ sinh sản có thể đã được thực hiện trong hang động Tlayócoc.
Nhà khảo cổ học Miguel Pérez Negrete của INAH cho biết: "Đối với các nền văn hóa tiền Tây Ban Nha, hang động là nơi linh thiêng gắn liền với thế giới ngầm và được coi là tử cung của Trái đất".
Ba chiếc vòng tay có chạm khắc trang trí. Một biểu tượng hình chữ S được gọi là "xonecuilli" gắn liền với sao Kim và phép đo thời gian, trong khi hình dáng của một hình người có thể tượng trưng cho vị thần sáng tạo Quetzalcoatl.
Pérez xác định niên đại của những hiện vật này là vào thời kỳ Hậu cổ điển của lịch sử Trung Mỹ, giữa năm 950 và 1521 sau Công nguyên, và cho rằng chúng được làm bởi những thành viên của nền văn hóa Tlacotepehua ít được biết đến từng sinh sống trong khu vực.