Phát hiện, xử phạt vi phạm giao thông bằng AI

Thông qua camera giám sát tích hợp công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) sẽ phát hiện vi phạm, gửi thông báo tới bộ phận xử lý và chủ phương tiện, nên CSGT không cần ra đường chặn bắt xe vi phạm.

Tại Đội Chỉ huy và điều khiển đèn tín hiệu giao thông của Phòng CSGT (PC08, Công an TP.HCM), hình ảnh từ hơn 1.000 camera giám sát, xử lý vi phạm (XLVP) liên tục cập nhật trực tiếp. vi phạm giao thông

Camera phát hiện lỗi

Các camera này tự động nhận diện phương tiện, tốc độ và bắt lỗi vi phạm. Khi phát hiện xe chạy quá tốc độ, vượt đèn đỏ, chạy ngược chiều hay dừng đỗ sai quy định, hệ thống ghi nhận lại đoạn video clip. Chỉ vài giây sau, thông tin về chủ xe, loại xe, số chỗ ngồi, biển số xe từ hệ thống dữ liệu đăng ký xe hiển thị. Đồng thời, hành vi vi phạm (HVVP), căn cứ xử phạt theo Nghị định 168/2024 cũng được thể hiện rõ.

Trên bản ảnh lưu lại vi phạm có đầy đủ thông tin về vị trí, kinh độ, vĩ độ, tốc độ, tuyến đường và thời gian vi phạm để người vi phạm xác định rõ vị trí, tránh thắc mắc, khiếu nại. Sau khi có đầy đủ thông tin, lực lượng CSGT trích xuất thông báo vi phạm, đưa lên hệ thống tra cứu phạt nguội và gửi cho chủ xe mời đến giải quyết. Tất cả quá trình chỉ mất 2 giờ.

Tại Đội Tuần tra dẫn đoàn, ông Hoàng Minh Hiệp (ở P.Xuân Hòa, TP.HCM) đến đóng phạt nguội 19 triệu đồng. Theo thông báo vi phạm, camera giám sát phát hiện ông vượt đèn đỏ trên đường Lê Đức Anh (TP.HCM) vào tháng 5.2025. Ông Hiệp chia sẻ: "Hình ảnh rõ đến mức không thể chối cãi, tôi còn không nhớ rõ khoảnh khắc đó". Tương tự, nhiều người khác đến nộp phạt nguội lỗi quá tốc độ, dừng, đỗ… do camera tự động phát hiện cũng tâm phục khẩu phục vì bằng chứng sắc nét.

Trước đây, khi hệ thống chưa kết nối với dữ liệu đăng ký xe, công nghệ AI chưa nhận diện được lỗi vi phạm thì khi quan sát thấy HVVP, CSGT phải nhập thủ công biển số xe, tra cứu dữ liệu chủ xe và nhập thông báo. Cách này tốn nhiều thời gian, hiệu quả xử lý không bảo đảm toàn diện.

Hệ thống trên đã được CSGT TP.HCM đưa vào sử dụng lần đầu vào năm 2022 để phát hiện XLVP trên tuyến QL1 (cũ). Đến nay, thống kê toàn TP.HCM với tất cả các vị trí, các điểm kết nối từ các hệ thống camera của Trung tâm chỉ huy, Công an TP.HCM, hệ thống giám sát của Sở Xây dựng có trên 1.000 camera quan sát giao thông, đồng thời thực hiện chức năng tự động bắt lỗi vi phạm.

Từ tháng 1 - 7.2025, CSGT TP.HCM đã phạt nguội gần 64.000 trường hợp, trong đó có gần 40.000 ô tô, còn lại là xe máy. Các lỗi vi phạm là: vi phạm tốc độ, tín hiệu đèn, dừng đỗ, đi vào đường cấm…

Thượng tá Nguyễn Văn Bình, Phó trưởng phòng PC08, cho biết từ khi CSGT TP.HCM ứng dụng AI vào phát hiện, XLVP và ra thông báo đã rút ngắn thời gian nhiều so với làm thủ công trước đây.

"Có hệ thống camera tự động bắt lỗi vi phạm, CSGT TP.HCM giảm lực lượng tuần tra kiểm soát công khai. Các HVVP thể hiện rõ ràng, minh bạch. Người vi phạm, chủ xe có thể theo dõi qua các trang thông tin điện tử, ứng dụng do lực lượng triển khai. Đặc biệt, ý thức của người tham gia giao thông thay đổi rõ rệt", thượng tá Nguyễn Văn Bình đánh giá.

Không chỉ bắt lỗi vi phạm, qua hệ thống camera, CSGT TP.HCM điều tiết giao thông từ xa, phối hợp đơn vị phụ trách địa bàn hướng dẫn xe qua khu vực ùn tắc. Bên cạnh đó, PC08 đã triển khai hơn 200 trụ đèn tín hiệu tự động điều chỉnh dựa vào mật độ xe trên đường ở khu vực Q.1, Q.4, Bình Thạnh, Phú Nhuận (cũ)… giúp CSGT tiết kiệm sức người.

CSGT sẽ không phải ra đường chặn xe

Cục CSGT (C08, Bộ Công an) vừa giới thiệu Trung tâm Thông tin chỉ huy đặt tại Hà Nội. Đây là trung tâm tổng, kết nối nhiều trung tâm nhỏ trên cả nước và toàn bộ camera giám sát trên tất cả các tuyến đường với những công nghệ hiện đại, kết hợp ứng dụng AI.

Thiếu tướng Đỗ Thanh Bình, Cục trưởng C08, cho biết có camera AI, CSGT không cần ra đường chặn bắt xe đối với nhiều hành vi, việc phát hiện HVVP được thực hiện tự động.

Camera AI của C08 có thể nhận diện 20 lỗi vi phạm phổ biến như: vi phạm về dừng đỗ, vượt sai quy định, chạy quá tốc độ, không chấp hành hiệu lệnh tín hiệu đèn, không đội mũ bảo hiểm, chạy sai làn đường… Khi phát hiện xe vi phạm, hệ thống lập tức nhận diện, tìm ra thông tin chủ phương tiện. Đây là quy trình tự động do các đơn vị của Bộ Công an sản xuất vận hành đưa vào thử nghiệm.

"Nếu như trước kia, CSGT phải dùng mắt thường để xác định HVVP như: đè vạch, vượt đèn đỏ, không đội mũ bảo hiểm, cầm và sử dụng điện thoại khi lái xe… thì tới đây, camera AI sẽ thay thế CSGT phát hiện và xử lý các hành vi đó. Hệ thống camera xử phạt không tiếp xúc chính là minh bạch. Nếu người dân không đồng ý với vi phạm camera AI phát hiện, CSGT sẽ chứng minh đúng hay sai bằng dữ liệu điện tử chứ không phải bằng lời nói, ghi nhớ của ai đó", thiếu tướng Đỗ Thanh Bình thông tin.

Trung tâm Thông tin chỉ huy cấp 1 của Cục CSGT sẽ là trung tâm tổng, thời gian tới, trung tâm này kết nối đầy đủ 34 trung tâm thu nhỏ tại các tỉnh, thành. Trung tâm đáp ứng đầy đủ các yêu cầu quản lý nhà nước trong lĩnh vực giao thông, bao gồm cả kết nối dữ liệu đăng ký xe, đăng kiểm, thuế, hải quan, y tế và dữ liệu các cục nghiệp vụ khác của Bộ Công an liên quan con người và phương tiện.

Từ hệ thống camera AI, trung tâm sẽ hỗ trợ điều tra giải quyết tai nạn giao thông bằng cách lọc hình ảnh phương tiện để phân tích, đánh giá lộ trình, vụ việc. Đồng thời, camera cũng tự động phát hiện các hành vi gây mất an ninh trật tự, gây rối trật tự công cộng.

Hiện Cục CSGT đã triển khai thí điểm camera AI tự động nhận diện vi phạm, gửi cảnh báo vi phạm giao thông qua ứng dụng VNeTraffic đối với xe vi phạm trên 4 tuyến cao tốc: Nội Bài - Lào Cai, Đà Nẵng - Quảng Ngãi, TP.HCM - Long Thành - Dầu Giây và TP.HCM - Trung Lương.