Nguy cơ trẻ sinh non nhiễm virus hợp bào hô hấp - Báo VnExpress

BS.CKI Nguyễn Thị Hạnh Trang, Phó khoa Nhi, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết virus hợp bào hô hấp (RSV) phổ biến gây nhiễm trùng ở phổi và đường hô hấp, có thể dễ dàng lây truyền từ người sang người. Hầu hết trẻ em mắc bệnh này trước hai tuổi. Virus RSV ở trẻ thường bùng phát vào thời điểm giao mùa, khi thời tiết ẩm ướt, nhiệt độ thay đổi tạo môi trường thuận lợi cho virus phát triển và lây lan tạo thành dịch. Chúng có thể lây lan mạnh mẽ qua giọt bắn đường hô hấp hoặc tiếp xúc với bề mặt nhiễm virus và tồn tại đến 6 giờ trên các bề mặt này, 25 phút trên da nhiễm bẩn và 4 tuần trong cơ thể trẻ, người suy giảm miễn dịch.

RSV thường gây ra triệu chứng nhẹ như cảm lạnh thông thường, tuy nhiên một số trẻ có nguy cơ bị nhiễm trùng phổi nghiêm trọng. Trong đó, nhóm trẻ sinh non, trẻ mắc bệnh tim bẩm sinh hay loạn sản phế quản phổi có nguy cơ cao nhiễm RSV nặng hơn. Nhiễm trùng đường hô hấp dưới do RSV là một trong những nguyên nhân hàng đầu khiến trẻ nhập viện trong năm đầu đời. RSV cũng thường tấn công khiến trẻ viêm tiểu phế quản và viêm phổi.

Bác sĩ Trang giải thích trẻ sinh non chưa có đủ thời gian để phát triển hoàn thiện trong bụng mẹ, hệ hô hấp chưa trưởng thành, phổi chưa phát triển đầy đủ, cơ hô hấp yếu. Nhóm trẻ này có hệ miễn dịch non nớt, bệnh thường diễn tiến nhanh, nếu không được điều trị kịp thời sẽ dễ gặp các biến chứng như viêm tiểu phế quản, viêm phổi nặng, suy hô hấp cấp, ngưng thở gây tổn thương não do thiếu oxy.

Trẻ sinh non nhiễm RSV có dấu hiệu nặng cần phải nhập viện để theo dõi, được hỗ trợ hô hấp khi cần, bù nước, dinh dưỡng để phục hồi. Qua khỏi giai đoạn cấp tính, trẻ cần tái khám sau xuất viện.

Đơn cử bé Thu, 3 tháng tuổi, sinh non 30 tuần, ho đàm một tuần không bớt, kết quả xét nghiệm ghi nhận nhiễm viêm phổi do virus hợp bào hô hấp (RSV). Bệnh nhi nhập viện trong tình trạng thở mệt kèm sốt nhẹ.

Còn bé Tùng, 7 tháng tuổi, sinh non 26 tuần, ho, khò khè kéo dài hai ngày, đến một phòng khám được điều trị kháng sinh nhưng tình trạng nặng hơn. Bé vào Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM trong tình trạng thở mệt nhiều, suy hô hấp nặng.

Kết quả xét nghiệm mẫu đàm của cả hai bệnh nhi trên đều dương tính với RSV.

Bé Thu sinh non nên hệ miễn dịch non yếu, đường thở nhỏ và hẹp, khi nhiễm RSV dễ bị suy hô hấp, được điều trị hỗ trợ hô hấp gồm thở oxy và tập vật lý trị liệu. Sau ba ngày, bé đỡ ho và thở đều, xuất viện sau một tuần điều trị.

Còn bé Tùng sinh cực non, phổi gần như chưa phát triển, các phế nang còn ít và mỏng manh, hệ miễn dịch non nớt. Bé được hỗ trợ thở oxy áp lực cao (CPAP) kết hợp hút đàm, bù nước và điện giải qua đường tĩnh mạch. Sau hơn một tuần, sức khỏe bé cải thiện, thở đều song cần tiếp tục được theo dõi phòng biến chứng.

"Hiện chưa có vaccine dự phòng RSV hoặc thuốc điều trị đặc hiệu cho trẻ, nên phòng ngừa RSV cho trẻ sinh non là ưu tiên hàng đầu", bác sĩ Trang nói. Tại Việt Nam, thuốc Palivizumab do hãng dược phẩm AstraZeneca nghiên cứu và phát triển, Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) cấp phép, tại Việt Nam đã được Bộ Y tế cấp phép sử dụng.

Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh triển khai tiêm kháng thể đơn dòng Palivizumab hồi tháng 5 nhằm dự phòng bệnh viêm đường hô hấp dưới do RSV cho nhóm trẻ có nguy cơ cao. Cụ thể là trẻ dưới 6 tháng tuổi có tiền sử sinh non, trẻ dưới 2 tuổi mắc bệnh nền tim bẩm sinh, bệnh phổi mạn tính. Ghi nhận tại bệnh viện, từ tháng 5 đến nay, số trẻ nhập viện do các bệnh lý hô hấp tăng mạnh, trong đó nhiều trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ chưa kịp tiêm ngừa theo khuyến cáo.

Phụ huynh có thể bảo vệ trẻ bằng cách rửa tay thường xuyên, giữ đồ chơi, quần áo, chăn và ga trải giường sạch sẽ, không hút thuốc lá và giữ cho trẻ không hít khói thuốc lá thụ động. Tránh đám đông và nơi công cộng, ít cho trẻ tiếp xúc người bệnh cảm lạnh hoặc sốt.

Đình Lâm

*Tên nhân vật trong bài đã được thay đổi