Từ tháng 10 đến tháng 12.2025, người Việt sẽ được chiêm ngưỡng 3 siêu trăng liên tiếp - hiện tượng thiên văn kỳ thú với ánh trăng sáng và to nhất năm.
Space.com cho biết siêu trăng là một trong những hiện tượng thiên văn kỳ thú trên bầu trong năm 2025 mà người yêu thiên văn có thể quan sát.
Chuyên gia dự báo siêu trăng gần nhất sẽ xảy ra vào ngày 7.10 tới đây theo giờ Việt Nam. Đây sẽ là siêu trăng đầu tiên trong 3 siêu trăng của năm 2025. Lần siêu trăng này còn gọi là trăng thợ săn.
Tiếp đến, vào ngày 5.11.2025, siêu trăng thứ hai trong năm xuất hiện. Đây được xem là siêu trăng sáng và tròn nhất trong năm nay, theo Hội Thiên văn Hà Nội (HAS). Lần siêu trăng này có tên gọi là siêu trăng hải ly. Lần siêu trăng cuối cùng của năm là vào ngày 3.12, còn được gọi là trăng lạnh.
Vì sao có hiện tượng siêu trăng?
Theo các nhà nghiên cứu, siêu trăng xảy ra khi trăng tròn trùng với thời điểm mặt trăng ở điểm trên quỹ đạo của nó trong vòng 90% khoảng cách gần nhất với trái đất, được gọi là cận điểm.
Điều này làm cho mặt trăng trông sáng hơn và to hơn bình thường một chút, mặc dù sự khác biệt này khó có thể nhận thấy bằng mắt thường. Thuật ngữ "siêu trăng" áp dụng cho cả trăng tròn và trăng non xảy ra khi mặt trăng ở điểm gần trái đất nhất (điểm cận địa).
Tuy nhiên, vì trăng non không thể nhìn thấy từ trái đất, nên trọng tâm thường là siêu trăng tròn. Theo chuyên gia, năm 2025 có 3 siêu trăng liên tiếp vào tháng 10, tháng 11 và tháng 12.
"Thuật ngữ "siêu trăng" chỉ mới được sử dụng trong 40 năm trở lại đây, nhưng nó đã nhận được rất nhiều sự chú ý vào cuối năm 2016 khi 3 siêu trăng xảy ra liên tiếp. Siêu trăng của tháng 11.2016 cũng là siêu trăng gần nhất trong 69 năm, mặc dù một siêu trăng gần hơn sẽ xuất hiện vào năm 2030", Space.com thông tin.
Siêu trăng cần 2 yếu tố chính để xảy ra. Mặt trăng cần ở vị trí gần nhất, hay cận điểm, với trái đất trong quỹ đạo 27 ngày của nó. Mặt trăng cũng cần ở pha đầy đủ, xảy ra sau mỗi 29,5 ngày khi mặt trời chiếu sáng hoàn toàn mặt trăng. Siêu trăng chỉ xảy ra vài lần 1 năm vì quỹ đạo của mặt trăng thay đổi hướng trong khi trái đất quay quanh mặt trời. Đó là lý do tại sao bạn không thấy siêu trăng mỗi tháng.
Thời điểm xảy ra siêu trăng, mặt trăng sẽ sáng hơn tới 30% và lớn hơn 14% so với bình thường, nhưng rất khó để phát hiện sự khác biệt bằng mắt thường. Tuy nhiên, siêu trăng có thể trông đặc biệt lớn đối với bạn nếu nó ở rất gần đường chân trời. Nhưng điều đó không liên quan gì đến thiên văn học mà liên quan đến cách não bộ con người hoạt động. Hiệu ứng này được gọi là "ảo ảnh mặt trăng".