"Chúng tôi đã hỗ trợ duy trì hoạt động cho các tiêm kích F-16 được châu Âu viện trợ cho Ukraine, bằng cách chuyển giao những chiếc F-16 đã loại biên và không còn khả năng hoạt động nhằm giúp nước này rã xác lấy phụ tùng", phát ngôn viên Không quân Mỹ cho biết hôm 1/5.
Quan chức không quân Mỹ nhấn mạnh xác tiêm kích F-16 chuyển cho Ukraine không có những bộ phận quan trọng như động cơ hay radar, cũng không thể sửa chữa để khôi phục khả năng vận hành.
Phát biểu được đưa ra sau khi xuất hiện các hình ảnh trên mạng xã hội cho thấy ít nhất ba khung thân F-16 bọc kín trong màng bảo vệ được đưa lên vận tải cơ An-124 Ukraine ở bang Arizona hồi tuần trước. Những chiếc F-16 này không có cánh, đuôi, động cơ hay nắp chụp radar ở mũi, cũng không rõ là biến thể nào.
Dữ liệu từ các trang theo dõi hàng không dân sự cho thấy chiếc An-124 Ukraine rời thành phố Tucson, bang Arizona ngày 26/4 và đáp xuống thành phố Rzeszow ở Ba Lan, đầu mối tập kết thiết bị quân sự phương Tây trước khi chuyển cho Kiev.
Đan Mạch, Hà Lan, Na Uy và Bỉ năm 2023 cam kết viện trợ tổng cộng 85 tiêm kích F-16 do Mỹ sản xuất cho Ukraine, những chiếc đầu tiên được bàn giao vào tháng 8/2024. Kiev không tiết lộ đã nhận được bao nhiêu phi cơ, song truyền thông cho biết con số này là gần 20.
Tiêm kích F-16 được đánh giá là có năng lực vượt trội so với các dòng chiến đấu cơ thời Liên Xô trong biên chế không quân Ukraine, đặc biệt là trong nhiệm vụ đánh chặn tên lửa hành trình, thậm chí hiệu quả hơn cả các hệ thống phòng không mặt đất trong vai trò này.
Phi đội F-16 Ukraine ban đầu chỉ làm nhiệm vụ phòng không ở tuyến sau, chuyên đánh chặn tên lửa hành trình và máy bay không người lái (UAV) tự sát của Nga. Chiến đấu cơ này lần đầu xuất hiện với vũ khí tấn công mặt đất hồi tháng 2, nhưng không rõ địa điểm tham chiến.
Ukraine mất tiêm kích F-16 đầu tiên khi ứng phó đợt tập kích của Nga ngày 26/8/2024, chưa đầy một tháng sau khi tiếp nhận máy bay. Trung tá Oleksiy Mes, người điều khiển chiếc F-16 và là một trong những phi công tiêm kích giỏi nhất Ukraine, thiệt mạng trong sự việc.
Chiếc thứ hai bị bắn rơi hôm 12/4, khiến phi công thiệt mạng. BBC dẫn nguồn tin từ quân đội Ukraine cho biết phi cơ đã bị 3 tên lửa chưa rõ chủng loại của Nga nhắm mục tiêu. "Đó có thể là tên lửa của hệ thống phòng không S-400 hoặc đạn đối không R-37 phóng từ tiêm kích", một người cho hay.
Quân đội Nga cũng nhiều lần tập kích bằng UAV tự sát và tên lửa đạn đạo nhằm vào căn cứ đóng quân của phi đội F-16 Ukraine. Bộ tư lệnh không quân Ukraine từng thừa nhận ít nhất một tên lửa Kinzhal đánh trúng địa điểm này, song từ chối tiết lộ thiệt hại trong sự việc.
Như Tâm (Theo RBC Ukraine, War Zone)
Tin liên quan
