Lười vận động, cơ thể 'trả giá' như thế nào?

Duy trì thói quen chạy bộ mang đến nhiều lợi ích cho cơ thể. Ảnh: Pexels.

Theo bác sĩ Đào Lê Phương Trang, khoa Dinh dưỡng, Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật TP.HCM (HCDC), ai cũng hiểu vận động thể lực mang lại lợi ích lớn cho sức khỏe tim mạch, thực tế vẫn cho thấy phần đông người trưởng thành chưa biến điều đó thành thói quen.

Khảo sát tại TP.HCM vào năm 2020 cho thấy có đến 42,4% người trưởng thành không đạt mức vận động tối thiểu theo khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tức ít nhất 150 phút hoạt động thể lực cường độ trung bình mỗi tuần.

Điều này đồng nghĩa với việc hàng triệu người đang đánh đổi sức khỏe tim mạch của mình vì lối sống ít vận động. Trong khi đó, chỉ cần duy trì các hoạt động thể lực phù hợp, hệ tim mạch có thể được cải thiện rõ rệt. Vận động giúp tim đập khỏe hơn, máu lưu thông tốt, huyết áp ổn định và giảm nguy cơ mắc các bệnh lý nghiêm trọng như nhồi máu cơ tim, đột quỵ hay suy tim.

Tuy nhiên, rào cản vận động lại không đơn giản nằm ở nhận thức. Bác sĩ Trang cho rằng nhiều người viện lý do không có thời gian vì công việc bận rộn, gia đình chiếm trọn quỹ ngày. Không ít người cảm thấy mệt mỏi, thiếu động lực sau một ngày dài, chỉ muốn nghỉ ngơi.

Cũng có người phân vân không biết nên bắt đầu từ đâu, bởi có quá nhiều loại hình tập luyện và họ lo lắng liệu chúng có phù hợp, an toàn hay không. Một số khác lại gặp khó khăn về không gian và điều kiện, như không có công viên gần nhà hay không đủ khả năng tài chính để đến phòng gym.

Với người cao tuổi hoặc có bệnh lý nền, nỗi lo chấn thương, đau nhức càng khiến họ ngại vận động. Ngoài ra, không ít trường hợp dễ nản lòng vì chưa thấy kết quả ngay sau một thời gian tập luyện, từ đó bỏ cuộc.

Những rào cản trên hoàn toàn có thể khắc phục, nếu mỗi người bắt đầu từ những thay đổi nhỏ trong đời sống hàng ngày. Việc đi bộ nhanh 10-15 phút mỗi ngày, leo cầu thang thay vì dùng thang máy, chăm sóc vườn tược hay lau dọn nhà cửa một cách tích cực hơn cũng đã là những hình thức vận động hiệu quả.

Quan trọng là duy trì đều đặn và biến vận động thành một phần trong sinh hoạt thường nhật. Nếu điều kiện cho phép, mọi người có thể đi bộ đến nơi làm việc, tranh thủ vận động nhẹ trong giờ nghỉ trưa, hoặc chọn hình thức tập luyện mình yêu thích như khiêu vũ, bơi lội, yoga, đạp xe, thậm chí là chơi thể thao ngoài trời.

Tập luyện sẽ hiệu quả hơn khi có người đồng hành. Việc rủ bạn bè, người thân cùng tham gia không chỉ tạo động lực mà còn khiến quá trình rèn luyện trở nên vui vẻ hơn. Việc đặt ra những mục tiêu nhỏ, phù hợp với khả năng cũng giúp tăng hứng thú, và người tập có thể tự thưởng cho bản thân khi đạt được cột mốc nhất định.

Trong trường hợp có bệnh nền như tim mạch, xương khớp hay cao huyết áp, người dân nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia vật lý trị liệu để được tư vấn bài tập phù hợp, đảm bảo an toàn.

“Hoạt động thể lực không phải là gánh nặng, mà là khoản đầu tư dài hạn cho sức khỏe và tuổi thọ của bạn”, bác sĩ Trang nhấn mạnh.