Kí ức nghệ thuật chân thực về Cửu Long Giang

Cuốn art book “Cửu Long Giang khói lửa - Kí họa và thơ” ra mắt đúng dịp kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025), là những kí ức nghệ thuật chân thực, sinh động về một thời đạn bom.

Cửu Long Giang khói lửa - Kí họa và thơ, do Sherry Buchanan cùng Nam Anandaroopa Nguyen biên soạn, dịch giả Phan Thanh Hảo chuyển ngữ tiếng Việt, gồm những kí họa, tranh màu nước, thơ và thư từ của các họa sĩ - chiến sĩ được sáng tác ngay giữa chiến trường trong kháng chiến chống Mỹ.

Cuốn sách lưu giữ ký ức nghệ thuật thời chiến. Ảnh: NXB Kim Đồng

Theo Nhà Xuất bản Kim Đồng, giữa bom đạn khốc liệt, dưới hầm, trong khu lán trại của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, các lớp học mỹ thuật của Trung ương Cục miền Nam giữa rừng già Cà Mau, Tây Ninh, Đồng Tháp Mười... được mở ra. Các họa sĩ chiến trường có mặt trong đoàn quân chiến sĩ văn hóa chi viện chiến trường miền Nam từ những ngày đầu như Huỳnh Phương Đông, Lê Lam, Nguyễn Văn Trừ, Nguyễn Thanh Châu…

Họ sáng tác, ghi lại những hình ảnh chân thực về chiến trường, hậu phương và phong cảnh chiến trường miền Nam từ Tây Ninh, Bến Tre đến Cà Mau trong giai đoạn 1964-1975.

Những bức ký họa chân thực, sinh động từ chiến trường. Ảnh: NXB Kim Đồng

Nhiều câu chuyện về đời sống chiến sĩ, em nhỏ, người mẹ, cảnh rừng núi, địa đạo, thôn xóm đậm chất trữ tình được ghi lại giữa lửa đạn, thể hiện tình yêu quê hương, lòng dũng cảm và khát vọng hòa bình.

Nhà báo, giám tuyển người Mỹ Sherry Buchanan đã thực hiện hành trình tìm hiểu, sưu tầm và giới thiệu đến thế giới những tác phẩm nghệ thuật chiến tranh Việt Nam qua cuốn sách Cửu Long Giang khói lửa - Kí họa và thơ.

Cùng Nam Anandaroopa Nguyen - một nhà nghiên cứu nghệ thuật người Mỹ gốc Việt, Sherry đã đi khắp Việt Nam trong gần hai thập niên (1998-2015), phỏng vấn hàng chục họa sĩ chiến trường, sưu tầm các bức ký họa, tranh màu nước và các tài liệu chưa từng công bố.

Cuốn sách còn giới thiệu tác phẩm của nhà thơ Lê Anh Xuân, tiêu biểu cho văn học kháng chiến, như bài Dáng đứng Việt Nam. Các bài thơ được đan xen giữa những ký sự, nhật ký, thư từ đầy cảm động gửi về từ chiến trường.

Cửu Long Giang khói lửa - Kí họa và thơ là nguồn tư liệu quý giá giúp thế hệ trẻ hiểu rõ hơn về cuộc kháng chiến dưới một góc nhìn đầy cảm xúc, nhân bản, giàu hình ảnh. Đây là một di sản thị giác độc đáo, tái hiện bằng đường nét và màu sắc một chương sử Việt Nam hùng tráng.