Vì sao tâm trạng thay đổi thất thường? - Báo VnExpress

Thay đổi tâm trạng là sự thay đổi đột ngột hoặc dữ dội về trạng thái cảm xúc. Một người có thể nhanh chóng chuyển từ trạng thái vui vẻ hoặc hài lòng sang cảm thấy buồn bã hoặc tức giận. Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến tâm trạng như tính khí, hormone, căng thẳng, thuốc men và lượng đường trong máu. Tuy nhiên, các tình trạng sức khỏe thể chất và tinh thần tiềm ẩn như rối loạn lưỡng cực, rối loạn nhân cách, khối u não, bệnh đa xơ cứng và suy giáp cũng có thể làm rối loạn tâm trạng.

Thay đổi tâm trạng gây khó tập trung, tăng hoặc giảm năng lượng, mệt mỏi, khó ngủ, thay đổi thói quen ăn uống theo hướng tiêu cực, mất hứng thú với công việc. Nhận biết nguyên nhân gây ra tình trạng này giúp điều trị đúng cách, ổn định cảm xúc.

Rối loạn lưỡng cực

Rối loạn lưỡng cực với các triệu chứng như thay đổi cực độ về tâm trạng, mức năng lượng và khả năng thực hiện công việc hàng ngày. Bệnh được phân thành nhiều nhóm gồm rối loạn lưỡng cực độ một, rối loạn lưỡng cực độ hai và rối loạn khí sắc chu kỳ. Mức độ thay đổi tâm trạng khác nhau tùy vào từng giai đoạn.

Rối loạn nhân cách thể bất định

Người mắc chứng rối loạn nhân cách này thường trải qua những thay đổi tâm trạng dữ dội, cùng với những biến động cực độ về sở thích và cảm xúc đối với người khác. Họ có thể cảm thấy rất gần gũi với một người vào hôm nay nhưng lại dễ ghét hoặc tức giận với người đó vào ngày hôm sau. Điều này thường dẫn đến các mối quan hệ không ổn định, đau khổ về mặt cảm xúc.

Trầm cảm

Trầm cảm khiến tâm trạng chán nản hoặc buồn bã. Người bệnh còn trải qua những thay đổi khác về tâm trạng hoặc hành vi như thường xuyên cảm thấy cáu kỉnh, bồn chồn và bốc đồng.

Các tình trạng sức khỏe tâm thần khác

Nhiều vấn đề sức khỏe tâm thần khác cũng có thể dẫn đến thay đổi tâm trạng như bệnh tâm thần phân liệt, rối loạn căng thẳng sau chấn thương và rối loạn tăng động giảm chú ý.

Thói quen lối sống

Thói quen có thể ảnh hưởng lớn đến cảm xúc của bạn trong ngày. Ví dụ, ngủ không đủ giấc, uống quá nhiều caffeine hoặc sử dụng chất kích thích có thể làm tâm trạng thay đổi tiêu cực. Người thiếu ngủ có thể dễ dàng tức giận hoặc cáu kỉnh. Người bị lệ thuộc và cà phê cảm thấy tỉnh táo, hưng phấn sau khi uống cà phê nhưng sau vài tiếng thường uể oải, mệt mỏi.

Các bệnh lý khác

U não, suy giáp và đa xơ cứng có thể gây ra các thay đổi tâm trạng. Các nguyên nhân khác có thể bao gồm virus gây suy giảm miễn dịch ở người (HIV), viêm não, cúm, tiểu đường... Người mắc bệnh mạn tính không chỉ bị ảnh hưởng thể chất mà còn cả tinh thần.

Để ngăn thay đổi tâm trạng thất thường, người bệnh nên xác định nguyên nhân, từ đó thực hiện một số biện pháp kiểm soát. Nếu vấn đề sức khỏe tâm thần do bệnh tiểm ẩn, người bệnh cần tuân thủ kế hoạch điều trị của bác sĩ. Áp dụng các kỹ thuật thư giãn như bài tập thở, thực hiện chánh niệm, thiền định và yoga để tăng cảm giác bình tĩnh.

Anh Chi (Theo Health)