Lao động trình độ cao bế tắc khi "cao không tới, thấp không thông"

(Dân trí) - Tại Hàn Quốc, thuật ngữ "nghỉ ngơi" dùng để chỉ nhóm thanh niên thất nghiệp đang trong trạng thái "bất động", họ dừng mọi nỗ lực tìm kiếm việc làm. Không ít người trong nhóm này có học vấn cao.
Park Min-jin (26 tuổi) tâm sự cả cuộc đời cô phải sống trong áp lực, từ khi bắt đầu học tiểu học cho tới khi vào đại học. Khi đỗ được vào trường đại học top đầu Hàn Quốc, Park lại phải nỗ lực để đạt mức điểm ấn tượng. Cô tốt nghiệp với điểm trung bình học tập 4,26/4,5.
Park tham gia nhiều hội đồng học thuật, thi lấy các chứng chỉ, học nhiều ngoại ngữ, tham gia các chương trình trao đổi sinh viên quốc tế, cô gái 26 tuổi này còn sắp học cao học.
Tốt nghiệp cử nhân hồi tháng 2/2024, Park từng làm thực tập sinh tại hai tổ chức tài chính danh tiếng. Sau đó, Park chính thức bước vào công cuộc tìm việc. Cô gửi đi 50-60 bộ hồ sơ tới các công ty tài chính lớn tại Hàn Quốc có đăng tin tuyển dụng.
Tuy nhiên, quy trình tuyển dụng tại Hàn Quốc không đơn giản. Ứng viên phải thực hiện bài luận để thể hiện sự hiểu biết sâu sắc về công ty, thực hiện các bài kiểm tra đánh giá năng lực, trải qua những vòng phỏng vấn.
Một quy trình tuyển dụng như vậy có thể kéo dài 3-4 tháng. Có những khi Park đã vào tới vòng cuối cùng của quy trình, nhưng vẫn bị loại ở vòng cuối. Trải qua khoảng 10 lần bị loại khiến cô hụt hẫng, dù đã đi tới vòng cuối, Park cảm thấy mệt nhoài, cô quyết định tạm dừng công cuộc tìm việc.
Kể từ tháng 2 năm nay, Park không tìm việc nữa, cô gia nhập nhóm những người đang ở độ tuổi lao động nhưng lựa chọn "nghỉ ngơi" một cách bất đắc dĩ.
Gần nửa triệu nhân sự trẻ chọn... "nghỉ ngơi"
Tại Hàn Quốc, thuật ngữ "nghỉ ngơi" dùng để chỉ nhóm thanh niên thất nghiệp nhưng không tìm kiếm việc làm. Trong tháng 7 vừa qua, Cơ quan Thống kê Hàn Quốc cho biết số lượng thanh niên Hàn Quốc rơi vào tình trạng "nghỉ ngơi" đã lên tới mức kỷ lục, vào khoảng 421.000 người.
Con số này tăng 58% so với thời điểm một thập kỷ trước. Những thanh niên có bằng cử nhân và cao học chiếm tới 38,3% nhóm thanh niên "nghỉ ngơi".
Trong trường hợp của Park Min-jin, cô thừa nhận bản thân chủ động lựa chọn giải pháp "nghỉ ngơi". Dù gặp nhiều khó khăn trong quá trình tìm kiếm việc làm như ý, nhưng Park vẫn không muốn làm việc tại những công ty vừa và nhỏ.
"Nhiều người trẻ cũng giống như tôi, họ chỉ muốn làm ở những công ty lớn, bởi đó là phần thưởng xứng đáng cho quá trình học tập nỗ lực của chúng tôi trong suốt mười mấy năm. Ngoài ra, các công ty lớn có chế độ lương thưởng và phúc lợi tốt hơn hẳn", Park chia sẻ.
Ở tuổi U30, Park cho biết nếu không tìm được việc trong năm nay, cô sẽ ra nước ngoài để vừa du lịch, vừa tìm kiếm việc làm.
Thực tế, có không ít thanh niên học vấn cao tại Hàn Quốc rơi vào tình trạng giống như Park. Họ đã có nhiều năm không ngừng cạnh tranh với bạn bè trong quá trình học tập, để đáp ứng những kỳ vọng cao mà cha mẹ đặt ra. Dù vậy, khi ra trường, họ lại đối diện với một thực tế trong thị trường lao động khắc nghiệt: Không phải cứ học giỏi, bằng giỏi là có việc làm tốt.
Không ít người trẻ không chấp nhận được thực tế ấy. Họ không chịu nhận những công việc “không xứng” với học vấn và bằng cấp của bản thân. Việc chấp nhận vào làm ở công ty vừa và nhỏ khiến nhiều thanh niên nhìn nhận đó là thất bại, họ thà liên tục bị công ty lớn từ chối còn hơn.
Ở tuổi 32, Lee Joo-ho vẫn đang tiếp tục công cuộc nộp hồ sơ xin việc vào những công ty lớn tại Hàn Quốc, anh bị từ chối rất nhiều, thậm chí không được mời phỏng vấn.
Lee cho biết, anh có cảm giác kiệt quệ tinh thần không chỉ đến từ quá trình tìm việc, mà còn đến từ sự thất vọng sau mười mấy năm nỗ lực học tập nhưng khi ra trường, mọi việc “không như mơ”.
"Tôi không thể hạ thấp kỳ vọng của bản thân. Tại Hàn Quốc, trường đại học bạn theo học trở thành thương hiệu cá nhân của bạn. Công ty đầu tiên bạn vào làm cũng định vị ngay lập tức bạn là ai trong thị trường lao động. Tôi muốn bản thân bắt đầu công việc tại một công ty lớn", Lee tâm sự.
Thế hệ "nghỉ ngơi" không có lỗi
Nhiều thanh niên Hàn Quốc cho biết họ không hề muốn phải gia nhập nhóm lao động "nghỉ ngơi".
Như trong trường hợp của Lee, anh cảm thấy kiệt quệ vì phải ở trong trạng thái này quá lâu. Để giết thời gian, Lee thường xuyên lên mạng, không ngừng sử dụng máy tính và điện thoại. Buổi tối, anh hay ra quán cà phê ngồi để tránh phải ở nhà với cha mẹ.
Mỗi khi nhận được tin tức về những bạn bè đã tìm được việc làm tại công ty lớn, anh lại thấy cay đắng và tự nhìn mình như một kẻ thất bại.
Số lượng thanh niên Hàn Quốc rơi vào tình trạng "nghỉ ngơi" đã lên tới mức kỷ lục, vào khoảng 421.000 người (Ảnh minh họa: Korea Herald).
Cô Kim Eun-joo (35 tuổi) cho biết: "Trong suốt quãng thời gian "nghỉ ngơi", không ngày nào tôi không lo lắng cho tương lai của mình. Tôi không hề muốn phải "nghỉ ngơi" như thế này, tôi muốn được làm việc, nhưng không có việc làm nào dành cho tôi".
Cô Kim lựa chọn "nghỉ ngơi" sau khi không thể tìm được công việc mới trong lĩnh vực thiết kế đồ họa. Kim tin rằng tuổi tác hiện đã trở thành một rào cản khiến cô khó tìm việc.
Nhiều chuyên gia xã hội học tại Hàn Quốc cho rằng việc người trẻ chọn tạm dừng làm việc để “nghỉ ngơi” không phải là dấu hiệu của sự lười biếng, mà là nỗ lực để tự bảo vệ bản thân sau trạng thái căng thẳng kéo dài nhiều năm tháng.
Họ đã trải qua nhiều năm liên tục cạnh tranh, ganh đua trong học tập, đến khi bước vào thị trường lao động, lại phải tiếp tục cạnh tranh khắc nghiệt hơn nữa để có được việc làm lý tưởng.
Áp lực cạnh tranh liên tục, cộng thêm những khó khăn trong thị trường lao động hiện nay khiến nhiều người trẻ chỉ còn cách lựa chọn tạm “nghỉ ngơi”, để tránh rơi vào kiệt quệ cả về thể chất và tinh thần.
Áp lực không chỉ đến từ xã hội mà ngay cả trong nội tâm, nhiều người trẻ tại Hàn Quốc cũng tự tạo ra thêm áp lực vì kỳ vọng quá lớn. Họ không chấp nhận hạ thấp kỳ vọng vì đã quen với việc sống trong sự so sánh với bạn bè xung quanh.
Bà Kim Seon-hee, chuyên viên nghiên cứu cấp cao tại tổ chức giáo dục Education for Spring, từng tiếp xúc với hơn 10.000 thanh niên Hàn Quốc trong 13 năm qua. Bà Kim nhận thấy người trẻ Hàn Quốc bị áp lực nặng nề về điểm số, thứ hạng trường đại học và danh tiếng của công ty.
Việc đã quen với sự so sánh khiến người trẻ Hàn Quốc cảm thấy lo lắng khi không tìm được việc trong công ty lớn giống bạn bè. Khi quá trình tìm việc kéo dài, cảm giác thất bại càng bị khắc sâu, họ dần cảm thấy sợ hãi, do dự và cuối cùng... trở nên trì trệ rồi đành tạm “nghỉ ngơi”. Lúc này, “nghỉ ngơi” là lựa chọn sinh tồn để người trẻ tạm bảo vệ bản thân khỏi áp lực tâm lý.
Không ít chuyên gia xã hội học nhìn nhận hiện tượng thanh niên "nghỉ ngơi" khi đang trong độ tuổi lao động phản ánh những vấn đề tồn tại trong xã hội cần phải được nhìn nhận và xử lý nghiêm túc.
Theo StraitsTimes/Korea Herald