Kỳ vọng Việt Nam bứt phá đón vốn đầu tư xanh trong năm 2026

Chuyên gia tài chính PwC và Maybank nhận định năm 2026 là thời điểm then chốt để Việt Nam bứt phá trên thị trường năng lượng tái tạo.

Ngày 20-11, Tổng lãnh sự quán Malaysia tại TP.HCM phối hợp cùng Maybank Việt Nam và PwC Việt Nam tổ chức Diễn đàn ESG 2025 với chủ đề "Xung lực xanh: Khơi dòng tài chính - Kiến tạo tương lai".

Tại chương trình, các chuyên gia tài chính chia sẻ nhận định Việt Nam đang đứng trước cơ hội lịch sử đón làn sóng đầu tư xanh, nhấn mạnh năm 2026 sẽ là thời điểm "chín muồi" tạo đà bứt phá cho thị trường năng lượng tái tạo.

Nam châm mới thu hút đầu tư

Phân tích động lực thị trường, ông Abhinav Goyal - Giám đốc dự án vốn và cơ sở hạ tầng, PwC Việt Nam - khẳng định vị thế của Việt Nam hiện nay gắn liền chặt chẽ với yêu cầu "xanh hóa" của chuỗi cung ứng toàn cầu.

Ông Abhinav nhấn mạnh: "Tham vọng lớn nhất của Việt Nam là trở thành điểm đến sản xuất bền vững toàn cầu. Nếu không thực hiện đúng việc chuyển đổi năng lượng ngay bây giờ, trong 1-2 năm tới lợi nhuận của doanh nghiệp xuất khẩu sẽ bị bào mòn bởi các loại thuế carbon và mất đi tính tuân thủ quốc tế".

Đồng quan điểm, ông Hoàng Huy - nhà hoạch định chiến lược tại Ngân hàng đầu tư Maybank - khẳng định việc chuyển đổi năng lượng tại Việt Nam không đơn thuần là câu chuyện bảo vệ môi trường, mà đã trở thành yếu tố "sống còn" để duy trì vị thế trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

Theo ông Huy, sự hiện diện của các "đại bàng" công nghệ và sản xuất như Apple, Samsung hay Nike đang đặt ra bài toán cấp thiết về nhu cầu sử dụng năng lượng sạch để sản xuất hàng hóa xuất khẩu. 

Nếu không đáp ứng được tiêu chuẩn này, nguy cơ dòng vốn dịch chuyển sang các quốc gia khác hoàn toàn hiện hữu.

"Việt Nam sở hữu tiềm năng năng lượng tái tạo rất lớn, ước tính lên tới 1.500 GW. Nếu tận dụng tốt dư địa này, Việt Nam không chỉ đáp ứng được yêu cầu khắt khe của các nhà đầu tư quốc tế mà còn có tiềm năng trở thành quốc gia xuất khẩu năng lượng sạch trong khu vực", ông Huy nhận định.

Đứng trước những yêu cầu đó, các chuyên gia dự báo thị trường năng lượng Việt Nam giai đoạn tới sẽ chứng kiến sự dịch chuyển dòng vốn thiên về chiều sâu.

Trong bối cảnh này, lĩnh vực nội địa hóa chuỗi cung ứng và phát triển công nghệ lưu trữ năng lượng được dự đoán sẽ thành "nam châm" thu hút nguồn vốn đầu tư. 

"Lưu trữ năng lượng sẽ trở thành mảnh ghép cực kỳ quan trọng để ổn định lưới điện. Bên cạnh đó, làn sóng xe điện cũng sẽ kéo theo nhu cầu khổng lồ về hạ tầng trạm sạc và sản xuất pin công nghệ cao", ông Goyal nhận định.

Xung lực 2026

Các chuyên gia đồng thuận rằng sau giai đoạn chạy đà, năm 2026 sẽ là thời điểm các "nút thắt" chính sách được tháo gỡ và thị trường năng lượng tái tạo bắt đầu có nhiều bước tiến.

Dự báo về mốc thời gian này, ông Goyal nhận định: "Tôi tin rằng các quyết định quan trọng sẽ được đưa ra và dòng tiền sẽ bắt đầu chuyển động mạnh mẽ trong nửa sau năm 2026. Việt Nam không thể bỏ lỡ thêm một làn sóng đầu tư nào nữa và thị trường sẽ sôi động trở lại khi các chính sách rõ ràng hơn".

Ông Hoàng Huy cũng đặt kỳ vọng lớn vào việc hoàn thiện cơ chế Mua bán điện trực tiếp (DPPA) trong năm 2026. Ông nhấn mạnh cơ chế này giúp kết nối trực tiếp người mua và người bán, qua đó giảm thiểu rủi ro trung gian và cải thiện đáng kể tâm lý thị trường.

Để hiện thực hóa các mục tiêu này, các chuyên gia khuyến nghị Việt Nam cần sớm triển khai cơ chế "một cửa" trong phê duyệt đầu tư nhằm giảm thiểu thủ tục hành chính, cũng như tạo môi trường thông thoáng để thu hút nguồn lực tư nhân và nguồn vốn FDI chất lượng cao.

Phát biểu tại diễn đàn, Tổng lãnh sự Malaysia tại TP.HCM Firdauz Othman khẳng định Việt Nam là một trong những đối tác kinh tế quan trọng hàng đầu của nhau.

Ông Othman cho biết thương mại và đầu tư song phương đang tăng trưởng mạnh mẽ với dư địa phát triển to lớn phía trước, đặc biệt trong các lĩnh vực tài chính xanh, năng lượng tái tạo, chuyển đổi số và chuyển dịch năng lượng.

Tổng lãnh sự Malaysia nhấn mạnh: "Việc nâng cấp quan hệ song phương lên Đối tác chiến lược toàn diện đánh dấu một cột mốc lịch sử. Chương mới này chắc chắn sẽ tạo động lực thúc đẩy hợp tác sâu rộng hơn trên nhiều lĩnh vực. Trong đó phát triển bền vững, hành động vì khí hậu và đổi mới sáng tạo xanh được xác định là những trụ cột chính cho tương lai chung của hai nước".