Gà lôi trắng từng lọt bẫy ảnh tại Khu bảo tồn thiên nhiên Phong Điền

Gà lôi trắng, loài động vật hoang dã được đưa vào sách đỏ, nằm trong nhóm các loài động vật rừng thuộc nhóm IB và thuộc nhóm Sắp nguy cấp (VU) và trong Danh lục đỏ IUCN 2025, thuộc nhóm Ít quan tâm (LC) trong Danh lục đỏ Việt Nam 2024, đã từng lọt bẫy ảnh của Khu bảo tồn thiên nhiên Phong Điền (TP.Huế).

Chiều 13.8, ông Lê Văn Hướng, Giám đốc Ban quản lý Khu bảo tồn thiên nhiên (BTTN) Phong Điền (TP.Huế) cho biết, quá trình đặt bẫy ảnh tại khu bảo tồn năm 2022, đơn vị đã ghi nhận 2 cá thể gà lôi trắng tại khoảnh 4 tiểu khu 55, khu BTTN Phong Điền.

Theo ông Hướng, năm 2022, thực hiện công tác điều tra đa dạng sinh học và BTTN, Ban quản lý Khu BTTN Phong Điền đã tiến hành đặt bẫy ảnh để khảo sát tính phong phú, đa dạng các loài động vật hoang dã trong khu bảo tồn đợt I năm 2022 tại tiểu khu 55 và 56, xã Phong Mỹ, H.Phong Điền (cũ) nay là P.Phong Điền, TP.Huế. Kết quả đã ghi nhận 2 cá thể gà lôi trắng tại khoảnh 4, tiểu khu 55, Khu BTTN Phong Điền.

Cũng theo ông Hướng, gà lôi trắng là loài rất hiếm thấy trong tự nhiên. Tại Khu BTTN Phong Điền, qua nhiều năm đặt bẫy ảnh khảo sát nhưng đơn vị chỉ ghi nhận duy nhất 1 lần 2 cá thể gồm 1 trống 1 mái nêu trên.

Theo ông Hướng, gà lôi trắng có kích thước từ 50-125 cm (kể cả lông đuôi của chim đực dài tới 75 cm). Chim trống, bộ lông có hai màu, trắng ở trên lưng và đen ở phía bụng. Chim mái, bộ lông màu nâu. Gà có mào cong, màu nâu đen, chân đỏ, da mặt đỏ. Chim trống non có màu lông giống chim cái.

Theo Danh lục đỏ Việt Nam 2024, gà lôi trắng, tên khoa học Lophura nycthemera, là một loài gà lôi thuộc họ chim trĩ. Gà lôi trắng được tìm thấy trong các khu rừng nhiệt đới và cận nhiệt đới, thuộc vùng núi của các quốc gia Đông Nam Á và các tỉnh miền Đông, miền Nam Trung Quốc. Tại Việt Nam, gà lôi trắng được phân bố ở các khu vực rừng núi từ miền Bắc đến miền Nam, trong đó có một số phân loài đặc hữu chỉ được phân bố tại Việt Nam, như gà lôi trắng Berliozi (tên khoa học Lophura nycthemera berliozi), gà lôi Beli (tên khoa học Lophura nycthemera beli) và gà lôi trắng Trung bộ (tên khoa học Lophura nycthemera annamensis).

Nhân giống thành công gà lôi trắng tại Vườn quốc gia Bạch Mã

Một diễn biến khác đáng chú ý là mới đây tại Trung tâm Cứu hộ bảo tồn và phát triển sinh vật thuộc Vườn quốc gia (VQG) Bạch Mã (TP.Huế), trong quá trình chăm sóc cứu hộ đã nhân giống gà lôi trắng thành công.

Ông Nguyễn Vũ Linh, Giám đốc VQG Bạch Mã, cho biết Trung tâm Cứu hộ bảo tồn và phát triển sinh vật thuộc VQG Bạch Mã được thành lập năm 2015. Trong quá trình chăm sóc và cứu hộ, trung tâm này cũng đã nhân giống thành công gà lôi trăng cùng nhiều loài động vật quý hiếm khác nhằm phục vụ bảo tồn và tái thả về tự nhiên.

Cụ thể, hiện trung tâm này đang nhân giống và nuôi 14 cá thể gà lôi trắng, 2 cá thể công má vàng. Từ năm 2022 đến nay, đơn vị đã nhân giống được 20 cá thể gà lôi trắng và 4 cá thể công. Dự kiến khoảng 2 năm tới sẽ tái thả một số cá thể, hướng tới phục hồi quần thể gà lôi trắng ngoài tự nhiên.

Cũng theo ông Linh, ngoài nhiệm vụ cứu hộ và bảo tồn đa dạng sinh học, trung tâm còn nghiên cứu đặc tính sinh học, sinh sản của các loài động, thực vật quý hiếm; bảo tồn nguồn gien cây quý; cung cấp giống phục vụ trồng rừng; triển khai dịch vụ nghiên cứu, thú y, đào tạo, tư vấn chăm sóc; xây dựng, quản lý các dự án cải thiện sinh kế cho cộng đồng vùng đệm.