Choying Drolma - Tĩnh lặng để từ bi

"Âm nhạc của tôi xuất phát từ thiền định, từ sự an lạc nội tại, và khi đó, lòng từ bi sẽ tự nhiên lan tỏa. Tôi tin rằng chính năng lượng đó là điều khiến âm nhạc của tôi vượt qua mọi rào cản ngôn ngữ...", Ani Choying Drolma, giọng thiền ca hàng đầu thế giới, trả lời phỏng vấn độc quyền của Báo Thanh Niên trước thềm chuyến lưu diễn lần đầu tại VN.

Ani Choying Drolma với những bản nhạc được lưu truyền rộng rãi trên internet của cô là nguồn bổ dưỡng vô cùng quen thuộc trong "thực đơn" tinh thần của cộng đồng "chữa lành" trên thế giới cũng như tại VN. Cô không chỉ là một "ni cô hát nhạc Phật" nổi tiếng toàn cầu mà còn là một nhà hoạt động nhân đạo được vinh danh trong và ngoài nước trên vai trò Đại sứ thiện chí quốc gia đầu tiên của UNICEF tại Nepal quê hương cô trong 2 nhiệm kỳ liên tiếp, kể từ 2014.

Vào ngày 6 và 7.9 tới tại TP.HCM, công chúng Việt sẽ lần đầu tiên chiêm nghiệm giọng hát mang đầy năng lượng từ bi và chữa lành này trong live concert mang tên Sound Healing Concert 2025: Journey Into Silence. Bốn nghệ sĩ chính trong concert gồm: Ani Choying Drolma, Santa Ratna Shakya (nghệ nhân Nepal chế tác chuông xoay nổi tiếng thế giới), nhạc sĩ Ngô Hồng Quang và nghệ sĩ saxophone Trần Mạnh Tuấn.

Âm nhạc từ lòng từ bi

Giọng thiền ca nổi tiếng chia sẻ với Thanh Niên về điểm gặp giữa âm nhạc và hành trình tu học của cô: "Từ nhỏ, tôi đã luôn yêu thích ca hát. Khi vào tu viện, tôi nhận ra rằng trong các nghi lễ và bài kinh, âm nhạc và giai điệu luôn hiện diện. Tôi đã học cách sử dụng các loại nhạc cụ khác nhau và luôn hào hứng khi được học các giai điệu cổ xưa. Sau này, tôi được giao vai trò làm Umze - người dẫn lễ trong tu viện. Một ngày nọ, một nhạc sĩ người Mỹ tình cờ nghe tôi hát trong tu viện và nảy ra ý tưởng kết hợp giọng hát của tôi với các nhạc cụ hiện đại. Anh ấy đề xuất thực hiện một album chung, và điều kỳ diệu là album đó đã thành công vang dội trên toàn thế giới. Từ đó, hành trình âm nhạc của tôi được mở ra...".

Và đó là thứ âm nhạc mang một sứ mệnh riêng: âm nhạc chữa lành. "Xã hội hiện đại thường khiến chúng ta tin rằng hạnh phúc đến từ các yếu tố bên ngoài. Nhưng Đức Phật đã dạy rằng, hạnh phúc đích thực đến từ bên trong. Ở tầng sâu nhất bên trong, bất kỳ điều gì giúp tâm ta trở nên an tĩnh, quay về trạng thái tự nhiên, đều có thể chạm tới trái tim mỗi người", Ani Choying Drolma nói.

Một định nghĩa khác về âm nhạc từ nữ tu sĩ vốn coi đây là một phương tiện giúp truyền tải tâm nguyện và mang tới nguồn năng lượng chữa lành: "Đó là một trong những công cụ đẹp đẽ nhất, vì nó có khả năng làm dịu tâm trí đang bất an. Vì thế, các bậc giác ngộ luôn sử dụng âm nhạc và giai điệu trong nghi lễ, hành thiền và tụng niệm. Chúng tôi tin rằng khi Đức Phật thuyết pháp, giọng nói của Ngài đầy từ bi và du dương như âm nhạc. Đó là điều tôi tin tưởng và thực hành".

Tĩnh lặng trong tỉnh thức

Journey Into Silence - Hành trình trở về tĩnh lặng, nhưng với Ani Choying Drolma, "sự tĩnh lặng không nhất thiết là không có âm thanh". Nó cũng có thể là sự tự do thoát khỏi những ô nhiễm trong tâm, khỏi vòng xoáy của những suy nghĩ sai lệch, ảo tưởng mà chúng ta thường mắc kẹt trong đời sống hiện đại - dưới danh nghĩa "tiến bộ".

Cô phân tích: "Tiến bộ là điều tốt. Tư duy phản biện là điều tốt - nhưng chỉ khi nó được dẫn dắt bởi động cơ đúng đắn và khát vọng chân thành. Nếu không, chúng ta rất dễ bị cuốn theo những dòng suy nghĩ khiến ta tin rằng hạnh phúc lệ thuộc hoàn toàn vào những thứ bên ngoài. Điều đó khiến tâm ta trở nên ồn ào".

"Vì vậy, đạt được sự tĩnh lặng khỏi "tiếng ồn nội tâm" là điều vô cùng quan trọng. Âm nhạc của tôi hướng đến điều đó. Khi tôi hát, tôi cảm nhận được một sự tĩnh lặng sâu sắc - nhưng là tĩnh lặng trong sự tỉnh thức", giọng thiền ca hàng đầu thế giới chia sẻ.

Với câu hỏi: Làm thế nào để giữ được sự tĩnh lặng trong tâm hồn, giữa một đời sống ngày càng nhiều tiếng ồn gây phân tâm, phân tán? Liệu pháp nào có thể giúp chuyển hóa sự tức giận và tổn thương thành nguồn năng lượng tích cực của sự cảm thông và lòng từ bi? Câu trả lời của Ani Choying Drolma là: "Chuyển hóa chỉ có thể xảy ra khi ta biết sống tử tế hơn. Và lòng tử tế chỉ có thể lớn dần khi bạn chịu khó sử dụng lý trí giản đơn một cách thường xuyên với sự tỉnh thức và niềm tin rằng: Tôi mong cầu hạnh phúc, và bạn cũng vậy".

Cô bày tỏ thêm: "Tôi cho rằng việc nghĩ cho bản thân không có gì sai nhưng nó nên được hiểu là "sự ích kỷ thông minh". Nếu bạn thật sự biết yêu thương bản thân một cách đúng đắn, bạn sẽ học được cách sống tử tế - với chính mình và với người khác. Sự bất định, vô thường thực chất lại là người thầy vĩ đại nhất. Nó giúp ta trở nên tử tế hơn, bởi khi biết cuộc đời là hữu hạn, ta sẽ không nỡ lãng phí thời gian cho những điều vô nghĩa - như tranh cãi, phán xét, giận dữ, hay sống vô tâm với người khác...".

Người hát thiền ca cũng bất ngờ đề cập ChatGPT và AI trong lời nhắn nhủ tới các độc giả trẻ của Báo Thanh Niên: "Trong xã hội hiện đại ngày nay, có rất nhiều sự mê lầm - đặc biệt trong những người nghĩ rằng họ rất "hiện đại". Tôi tha thiết khuyên mọi người - đặc biệt là các bạn trẻ - hãy thực hành thiền định. Các bạn rất thông minh, rất nhanh nhạy, nhưng cuộc sống hiện đại có quá nhiều thứ khiến bạn phân tâm. Vì thế, hãy tìm hiểu thiền định là gì, và nó có thể mang lại điều gì cho bạn. Bạn không nhất thiết phải ngồi cạnh một vị thầy để học - giờ đây, ngay cả trí tuệ nhân tạo như ChatGPT cũng có thể hỗ trợ bạn. Tất cả những gì bạn cần làm là: đừng quên giá trị bên trong của mình".