Châu Âu chia rẽ: Ai sẽ gửi quân tới Ukraine, ai sẽ quay lưng, hay 'tất cả đều đang chờ Nga'?

Tổng thống Mỹ đang thúc giục các đồng minh EU gửi bộ binh đến Ukraine để đảm bảo lệnh ngừng bắn và an ninh tại đó. Nhưng không phải quốc gia châu Âu nào cũng sẵn sàng làm như vậy.

Đài DW (Đức) ngày 21/8 đưa tin, sau các cuộc đàm phán về xung đột Nga - Ukraine tại Washington đầu tuần này, các quốc gia phương Tây đang nỗ lực hoàn thiện các chi tiết của "bảo đảm an ninh" cho Ukraine vốn được thảo luận sôi nổi.

Một câu hỏi quan trọng là làm thế nào một lệnh ngừng bắn có thể được đảm bảo dọc theo chiến tuyến dài hơn 1.000 km ở miền đông Ukraine. Một câu hỏi khác là những quốc gia nào sẽ sẵn sàng gửi quân đến Ukraine? Bao nhiêu người, và với nhiệm vụ gì?

Mỹ: Không có bộ binh, nhưng có thể có hỗ trợ trên không

Theo DW, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã lên tiếng một cách tích cực về việc hỗ trợ bảo đảm an ninh cho Ukraine nhưng vẫn để ngỏ hình thức cụ thể của các bảo đảm này. Ông đã dứt khoát loại trừ việc triển khai bộ binh Mỹ tại Ukraine.

Ông Trump dường như cho rằng Đức, Pháp và Anh đã sẵn sàng gửi quân đến Ukraine để đảm bảo hòa bình, như ông từng nói với kênh Fox News (Mỹ) sau các cuộc đàm phán tại Washington. Ông gợi ý rằng Mỹ sẽ sẵn sàng hỗ trợ trên không.

Đức: Chưa có gì rõ ràng về việc đảm bảo an ninh

DW đưa tin, Chính phủ Đức dường như chưa có nhiều tiến triển trong việc ra quyết định như Tổng thống Mỹ mong muốn.

"Sự đóng góp của Đức cho việc đảm bảo an ninh vẫn chưa được xác định và vấn đề này sẽ được quyết định ở cấp độ chính trị và quân sự", Bộ trưởng Quốc phòng Đức Boris Pistorius phát biểu hôm 19/8.

Ông Pistorius nói thêm rằng vẫn còn quá nhiều điều chưa chắc chắn, chẳng hạn như liên quan đến các cuộc đàm phán tiếp theo cũng như sự đóng góp của Mỹ và các đồng minh khác.

Ngoại trưởng Đức Johann Wadephul nói với DW rằng: "Điều này sẽ phải được thảo luận cẩn thận. Và các cuộc đàm phán này hiện đang diễn ra."

Điều vẫn chưa rõ ràng là lực lượng gìn giữ hòa bình quốc tế có thể đảm nhận nhiệm vụ gì.

Theo DW, Đảng Cánh tả (Die Linke) đối lập của Đức đã bày tỏ mong muốn triển khai lực lượng mũ nồi xanh của Liên Hợp Quốc thay vì một phái bộ do NATO dẫn đầu để tránh bất kỳ cuộc đối đầu trực tiếp nào giữa NATO và Nga.

Một số thành viên của Đảng Dân chủ Xã hội Đức - vốn là một phần của liên minh cầm quyền - cũng chỉ trích việc NATO triển khai quân đội tại Ukraine.

Anh: Thủ tướng Starmer sẵn sàng dẫn đầu

Thủ tướng Anh Keir Starmer đã bày tỏ rằng ông sẵn sàng gửi lực lượng gìn giữ hòa bình tới Ukraine về nguyên tắc, nhưng chỉ trong trường hợp có lệnh ngừng bắn vĩnh viễn. Nếu điều này xảy ra, London sẽ sẵn sàng đóng vai trò chủ đạo trong việc thực thi các đảm bảo an ninh cho Ukraine, ông Starmer cho biết. Điều này cũng có thể bao gồm việc triển khai quân đội để giám sát lệnh ngừng bắn.

Vào tháng 2, tờ Telegraph (Anh) đã đưa tin về kế hoạch của nước này, theo đó London sẽ gửi 30.000 quân châu Âu để giám sát lệnh ngừng bắn. Những lực lượng này sẽ được triển khai để bảo vệ các thành phố và cảng biển của Ukraine, cũng như các cơ sở hạ tầng quan trọng như nhà máy điện hạt nhân, nằm cách xa tiền tuyến. Nhiệm vụ này cũng sẽ phụ thuộc rất nhiều vào hoạt động giám sát kỹ thuật. Việc sử dụng máy bay không người lái, vệ tinh, máy bay trinh sát và tuần tra hải quân ở Biển Đen đều là những khả năng có thể xảy ra.

Trong một cuộc họp trực tuyến với các nhà lãnh đạo khác vào ngày 19/8, Thủ tướng Starmer cho biết: "Các nhóm lập kế hoạch của ‘Liên minh Thiện chí’ sẽ gặp gỡ các đối tác Mỹ trong những ngày tới để củng cố hơn nữa các kế hoạch nhằm đưa ra các đảm bảo an ninh mạnh mẽ và chuẩn bị cho việc triển khai lực lượng gìn giữ hòa bình nếu giao tranh kết thúc."

Pháp: Tổng thống Macron cảnh báo về một nền hòa bình vội vàng

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron gần đây đã cảnh báo về việc vội vàng ký kết một thỏa thuận mà không có các biện pháp bảo vệ.

"Nền hòa bình này không được vội vàng và phải được hỗ trợ bởi các đảm bảo vững chắc, nếu không chúng ta sẽ phải bắt đầu lại từ đầu", ông Macron nói với đài truyền hình TF1 (Pháp).

Trước đây, Tổng thống Macron chưa từng loại trừ khả năng gửi quân đội Pháp đến Ukraine như một phần của lực lượng gìn giữ hòa bình.

Vào tháng 3, ông đã trình bày kế hoạch gửi lực lượng gìn giữ hòa bình bao gồm "vài nghìn quân" của mỗi quốc gia, được đồn trú tại "một số địa điểm chiến lược nhất định" như Kyiv, Odessa và Lviv của Ukraine. Nhiệm vụ này mang tính chất phòng thủ, không phải cho các hoạt động chiến đấu trực tiếp, và sẽ đóng vai trò răn đe, ổn định và huấn luyện.

Pháp đã thực hiện các cuộc diễn tập mô phỏng điều kiện ở Ukraine. Trong các cuộc diễn tập, binh lính được huấn luyện về cách ứng phó trong trường hợp bị Nga tấn công qua Belarus. Phòng thủ máy bay không người lái, tác chiến điện tử và phối hợp chiến thuật cũng là một phần của khóa huấn luyện.

Không phải tất cả các quốc gia châu Âu đều muốn gửi quân

Theo DW, Đan Mạch, Thụy Điển, Hà Lan, Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha và các quốc gia Baltic cũng đã bày tỏ sự sẵn sàng tham gia vào lực lượng gìn giữ hòa bình tiềm năng ở Ukraine.

Tuy nhiên, các quốc gia châu Âu khác tỏ ra thận trọng hơn. Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk phản đối việc triển khai binh lính Ba Lan, điều mà ông cho là sẽ cực kỳ bất lợi cho người dân Ba Lan. Các cuộc thăm dò cho thấy 85% người Ba Lan phản đối việc triển khai quân của chính nước này, ngay cả khi tham gia một nhiệm vụ gìn giữ hòa bình.

Hungary và Slovakia cũng phản đối việc triển khai quân đội châu Âu. Thủ tướng Hungary Viktor Orban thậm chí còn mô tả việc triển khai quân đội phương Tây là "hành động hiếu chiến".

Áo và Ý cũng tỏ ra thận trọng. Thủ tướng Ý Giorgia Meloni đặc biệt hoài nghi về việc triển khai quân đội NATO và muốn tham gia một sứ mệnh do Liên Hợp Quốc lãnh đạo. Cho đến nay, bà Meloni vẫn chưa đưa ra bất kỳ cam kết rõ ràng nào.

'Tất cả đều đang chờ Nga'

DW đưa tin, sẽ chẳng có gì xảy ra nếu không có thỏa thuận trước với Nga. Tuy nhiên, cho đến nay, Moscow đã kiên quyết bác bỏ việc triển khai quân đội NATO tới Ukraine và gần như không có dấu hiệu nào cho thấy điều đó sẽ thay đổi, ngay cả khi có những dấu hiệu cho thấy Tổng thống Nga Vladimir Putin và người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelensky có thể sớm gặp mặt trực tiếp.

Ngoại trưởng Đức Wadephul vẫn tỏ ra hoài nghi. "Tôi khuyên chúng ta trước tiên nên chờ xem liệu có bất kỳ cuộc đàm phán nào hay không", ông nói với DW. "Và thứ hai, nếu có đàm phán, liệu có một thỏa thuận vững chắc hay không. Và ở đó, tất cả chúng ta đều đang chờ Nga."