Hiện tượng cây 'xác sống' bành trướng diện rộng

Hiện tượng cây “zombie” đang lan rộng tại nhiều bang ở Mỹ. Thời tiết cực đoan và biến đổi khí hậu khiến cây cối suy yếu, tiềm ẩn nguy cơ đổ gãy và đe dọa cả hệ sinh thái rừng.

Nhiều thân cây có vẻ khoẻ mạnh nhưng tiềm ẩn nguy cơ rỗng mục và có thể gãy đổ bất ngờ. Ảnh: LA Times.

Khi bước vào mùa đông, người dân bang Colorado (Mỹ) được cảnh báo về mối nguy khó nhận biết trong sân vườn: Những "cây xác sống" tưởng như khỏe mạnh nhưng tiềm ẩn hư hại có thể dẫn đến đổ gãy bất ngờ.

Ông Michael Sundberg, chuyên gia cây xanh của Davey Tree Expert Company, cho biết đây là những cây mang khuyết tật bên trong, thường gặp vấn đề do bão lớn hoặc hạn hán kéo dài.

Cây "xác sống" có thể chết dần từ lõi nhưng vẫn giữ vẻ ngoài xanh tốt, khiến chủ nhà khó phát hiện. Theo ông Sundberg, thời tiết thất thường của Colorado, từ hạn hán, đóng băng đột ngột đến biến động nhiệt độ mạnh, càng khiến cây suy yếu. Đặc biệt, đợt tuyết đầu mùa dễ gây gãy cành khi nhiều cây vẫn còn lá, dẫn đến tích tụ tuyết và tăng tải trọng, theo 9news.

Trong khi đó, tại California, biến đổi khí hậu gây ra một hiện tượng khác là "rừng xác sống". Khái niệm này dùng để chỉ những quần thể cây lá kim không thể tái sinh do nhiệt độ tăng.

Nhiều loài như thông ponderosa, thông caribe hay linh sam douglas bị đánh giá không còn phù hợp với khí hậu hiện tại và dần được thay thế bởi các loài chịu nóng tốt hơn.

Tại Sierra Nevada, ít nhất 20% cây lá kim đang sống “lệch khí hậu”, và theo các kịch bản dự báo, tỷ lệ này có thể tăng gấp đôi trong 77 năm tới. Nguyên nhân chính đến từ việc đốt nhiên liệu hóa thạch, thải khí gây ô nhiễm khiến Trái Đất nóng lên và phá kỷ lục nhiệt độ liên tiếp.

Trước hiện tượng rừng xác sống, giới chuyên gia cho rằng chính quyền bang và địa phương cần xây dựng chiến lược quản lý rừng để giảm thiểu rủi ro khi các quần thể này suy giảm.

Về dài hạn, việc chuyển đổi sang năng lượng tái tạo như điện mặt trời, điện gió hoặc phát triển điện hạt nhân được xem là giải pháp then chốt nhằm giảm phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch và hạn chế tác động của biến đổi khí hậu.

Người dân ở Mỹ cũng được khuyến cáo học cách nhận diện nguy cơ qua các dấu hiệu như cành chết, vỏ nứt sâu, lá đổi màu, rễ tổn thương, cây nghiêng hoặc nấm mọc quanh gốc. Tuy vậy, nhiều hư hại không thể thấy bằng mắt thường, ví dụ như phần rễ yếu hoặc cành gãy nhưng còn mắc lại trên cây.

Do đó, ông Michael Sundberg khuyên chủ nhà nên mời chuyên gia kiểm tra. Một lưu ý là không phải cây hư hại nào cũng cần chặt bỏ ngay, thay vào đó là đánh giá rủi ro và kéo dài tuổi thọ của cây bằng cách bón phân, cắt tỉa phù hợp hoặc trồng loài chịu khí hậu tốt hơn.

Ngoài ra, vị chuyên gia nhấn mạnh việc tưới nước mùa đông là yếu tố quan trọng, bởi cây vẫn hoạt động quanh năm và cần môi trường sinh trưởng đủ nước, đủ dinh dưỡng.