Điều gì sẽ xảy ra khi Chính phủ Mỹ đóng cửa?

(Dân trí) - Chính phủ Mỹ đóng cửa có thể gây tác động lớn đến thị trường lao động và làm trì hoãn việc công bố các số liệu kinh tế quan trọng.

Từ ngày 1/10, Chính phủ Mỹ chính thức đóng cửa sau khi quốc hội rơi vào bế tắc, Thượng viện không thông qua được một biện pháp cấp ngân sách tạm thời để duy trì hoạt động trong phiên bỏ phiếu tối 30/9.

Đảng Cộng hòa khăng khăng rằng đảng Dân chủ chỉ cần đồng ý gia hạn mức cấp vốn hiện tại thêm 7 tuần nữa. Trong khi đó, đảng Dân chủ từ chối làm điều đó nếu không có những nhượng bộ lớn để đổi lấy lá phiếu thông qua bất kỳ dự luật ngân sách nào tại Thượng viện.

Văn phòng Ngân sách Quốc hội (CBO) cho biết, khoảng 750.000 nhân viên liên bang sẽ bị tạm nghỉ việc, trong khi những người làm các công việc thiết yếu như nhân viên Cơ quan An ninh Vận tải (TSA), kiểm soát viên không lưu, sĩ quan thực thi pháp luật liên bang và các quân nhân sẽ buộc phải làm việc mà không được trả lương.

Lịch sử cho thấy đây không phải là lần đầu tiên xảy ra tình trạng này.

Kể từ năm 1980, đã 14 lần Chính phủ Mỹ đóng cửa. Trong những lần đóng cửa trước đó, hàng trăm nghìn nhân viên chính phủ đã bị tạm nghỉ việc và nhiều dịch vụ công đã bị đình trệ.

Theo số liệu từ Ủy ban Ngân sách có trách nhiệm, trong lần đóng cửa toàn bộ Chính phủ vào năm 2013, khoảng 850.000 nhân viên đã bị tạm nghỉ việc, trong tổng số nhân viên chính phủ liên bang hơn 2 triệu người.

Theo CNBC, khi Chính phủ Mỹ đóng cửa, các nhân viên liên bang làm những công việc không thiết yếu sẽ bị tạm nghỉ việc, có nghĩa là họ sẽ không nhận được lương trong thời gian này.

Mặc dù các công chức bị tạm nghỉ sẽ được đảm bảo nhận lương khi trở lại làm việc, nhưng các nhà thầu liên bang thường không được trả lương trong thời gian này. Việc tiền lương hụt đi không chỉ ảnh hưởng đến đời sống của hàng triệu công chức mà còn tác động đến nền kinh tế nói chung, khi mà chi tiêu của họ giảm sút trong thời gian không có lương.

Các dịch vụ và chương trình không thiết yếu sẽ bị ảnh hưởng trực tiếp trong thời gian Chính phủ đóng cửa. Những chương trình này phụ thuộc vào ngân sách hàng năm.

Trong các lần đóng cửa trước đây, hàng trăm công viên quốc gia và bảo tàng đã phải đóng cửa, dịch vụ cho cựu chiến binh bị hạn chế, các cuộc kiểm tra sức khỏe bị đình chỉ, và nhiều phiên điều trần nhập cư bị hoãn lại.

CBO ước tính rằng lần đóng cửa gần đây nhất, kéo dài 5 tuần, đã làm giảm sản lượng kinh tế 11 tỷ USD.

"Tác động của việc đóng cửa Chính phủ đối với hoạt động kinh doanh là sự bất ổn và mức độ của nó sẽ phụ thuộc vào thời gian đóng cửa và các quyết định do chính quyền đưa ra", CBO lưu ý trong báo cáo ngày 30/9.

Các nhà kinh tế đặc biệt lo ngại về đề xuất sử dụng tình trạng đóng cửa để sa thải vĩnh viễn nhân viên liên bang, điều có thể gây ra mối đe dọa nghiêm trọng cho thị trường lao động Mỹ vốn đang suy yếu.

Tuy nhiên, ông Andrew Hollenhorst, nhà kinh tế tại Citi, nhận xét rằng vẫn "chưa rõ có bao nhiêu nhân viên sẽ bị sa thải vĩnh viễn" trong thực tế.

Một hệ quả đáng chú ý khác của việc đóng cửa Chính phủ là sự chậm trễ trong việc công bố báo cáo việc làm tháng 9 - dữ liệu kinh tế quan trọng dự kiến được phát hành vào ngày 3/10.

Báo cáo này bao gồm con số mới nhất về việc làm phi nông nghiệp và tỷ lệ thất nghiệp - các chỉ số then chốt về sức khỏe của nền kinh tế Mỹ.

Báo cáo việc làm đóng vai trò quan trọng đối với các nhà hoạch định chính sách tại Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) trước cuộc họp tháng 10. Nhiều nhà đầu tư đang dự đoán Fed sẽ giảm lãi suất thêm 0,25 điểm % tại cuộc họp tới.

Theo nhà kinh tế Michael Pugliese của ngân hàng Wells Fargo, sau lần đóng cửa toàn bộ Chính phủ vào năm 2013, các báo cáo việc làm và chỉ số giá tiêu dùng (CPI) hàng tháng đã bị chậm khoảng 2 tuần. Trong lần đóng cửa một phần Chính phủ vào cuối năm 2018, báo cáo về tăng trưởng GDP cho quý 4 năm đó cũng bị trì hoãn khoảng 1 tháng.