Đề xuất quy định trình tự, thủ tục bắt người trong trường hợp khẩn cấp để dẫn độ

Bộ trưởng Công an Lương Tam Quang sáng nay thừa ủy quyền Thủ tướng trình Quốc hội dự thảo Luật Dẫn độ và Luật Chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù.

Luật Dẫn độ dự kiến gồm 4 chương và 45 điều; được xây dựng nhằm thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng và chính sách của Nhà nước về hội nhập quốc tế, cải cách pháp luật, cải cách tư pháp, đã tính đến sự phù hợp với hiệp định, điều ước quốc tế mà Việt Nam tham gia.

Theo dự luật này, cơ quan quyết định việc áp dụng nguyên tắc "có đi có lại" trong dẫn độ sẽ chuyển từ Bộ Ngoại giao sang Bộ Công an. Trường hợp cần thiết, Bộ Công an lấy ý kiến của Bộ Ngoại giao và các cơ quan có liên quan trước khi quyết định.

Đồng thời, dự thảo luật có quy định về trình tự, thủ tục bắt người trong trường hợp khẩn cấp để dẫn độ.

Thay mặt cơ quan thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng cho biết Ủy ban cơ bản nhất trí với quy định được đưa ra tại dự thảo luật về phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng, nguyên tắc, ngôn ngữ, chi phí thực hiện yêu cầu dẫn độ, trình tự, thủ tục thực hiện dẫn độ, về từ chối dẫn độ cho nước ngoài…

Với quy định bắt người khẩn cấp để dẫn độ, ông Hoàng Thanh Tùng đánh giá đây là một điểm mới nhằm nội luật hóa các cam kết của Việt Nam khi tham gia các điều ước quốc tế về dẫn độ, giải quyết các vướng mắc trên thực tế nhằm bảo đảm yêu cầu thực hiện dẫn độ hiệu quả, tránh trường hợp người bị yêu cầu dẫn độ bỏ trốn.

“Tuy nhiên, Luật Tố tụng hình sự hiện hành chưa có quy định về bắt người trong trường hợp khẩn cấp để dẫn độ khi chưa có yêu cầu dẫn độ chính thức” - ông cho hay. Do đó, ông đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo phối hợp với VKSND tối cao sửa đổi, bổ sung các nội dung có liên quan vào Luật Tố tụng hình sự sửa đổi (cũng được trình Quốc hội tại kỳ họp này).

Có thể tự nguyện hỗ trợ kinh phí chuyển giao người đang chấp hành án tù

Với dự thảo Luật Chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù, Bộ trưởng Lương Tam Quang cho hay mục đích của việc ban hành là hoàn thiện pháp luật về chuyển giao người đang chịu án phạt tù theo hướng nhân đạo, toàn diện, thúc đẩy hợp tác, thực hiện các điều ước quốc tế…

Dự thảo này cũng quy định Bộ Công an là cơ quan trung ương về chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù của Việt Nam, có trách nhiệm lập - gửi - tiếp nhận yêu cầu chuyển giao người đang chấp hành án.

Về kinh phí, dự thảo nêu rõ, trường hợp Việt Nam là nước chuyển giao thì chi trả các chi phí hoạt động chuyển giao phát sinh đến thời điểm bàn giao người đang chấp hành án phạt tù; trường hợp Việt Nam là nước nhận, Việt Nam chi trả mọi chi phí hoạt động chuyển giao phát sinh từ thời điểm tiếp nhận người đang chấp hành án phạt tù.

Ngoài ra, người đang chấp hành án phạt tù hoặc cơ quan, tổ chức, cá nhân khác có thể tự nguyện đóng góp, hỗ trợ toàn bộ hoặc một phần chi phí sinh hoạt, đi lại và các chi phí khác của người đang chấp hành án phạt tù được chuyển giao.  

Về dự thảo luật này, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp cho biết tán thành sự cần thiết xây dựng luật; nội dung dự thảo luật cơ bản phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng, Nhà nước cũng như tương thích các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên.

“Cơ quan soạn thảo cần tiếp tục rà soát, bám sát quá trình sửa đổi bổ sung các luật có liên quan như Luật Dẫn độ, Luật Tổ chức TAND (sửa đổi), Luật Tổ chức VKSND, Luật Tổ chức chính quyền địa phương… để cập nhật, chỉnh lý dự thảo luật đảm bảo thống nhất trong hệ thống pháp luật” - Chủ nhiệm Ủy ban Hoàng Thanh Tùng lưu ý.