Đánh giá sức mạnh 5 hệ thống đánh chặn tên lửa Israel đang triển khai

Theo hãng tin Bloomberg, Israel luôn tự hào khi đang sở hữu một trong những hệ thống phòng không tốt nhất thế giới. Các hệ thống trị giá hàng tỷ USD này đã không ít lần được triển khai và chứng minh năng lực kể từ sau cuộc tấn công của Hamas vào nước này hồi tháng 10/2023.

Hệ thống Iron Dome và các hệ thống phòng không khác của Israel. Đồ hoạ: Reuters

Kể từ đó, các bên đã tiến hành phóng hàng loạt tên lửa đạn đạo và thiết bị bay không người lái (UAV) về phía Israel. Chính Iran cũng đã nhiều lần tấn công và lần gần đây nhất là đợt trả đũa bằng tên lửa vào tối 13/6 để đáp trả cuộc không kích vào rạng sáng cùng ngày của Israel nhằm vào các cơ sở hạt nhân và lãnh đạo quân sự của Tehran.

Quân đội Iran được nhận định là sở hữu kho vũ khí rất lớn gồm: tên lửa đạn đạo, tên lửa hành trình và UAV giá rẻ. Iran đã từng sử dụng cả 3 loại vũ khí này trong đợt không kích vào tháng 4/2024, sau khi cáo buộc Israel tiến hành cuộc tấn công ở Syria khiến một số sĩ quan cấp cao nước này thiệt mạng.

Đến tháng 10 cùng năm, Iran tiếp tục phóng tên lửa đạn đạo sau khi các nhân vật cấp cao của Hamas và Hezbollah - được coi là đồng minh lớn nhất của Tehran trong khu vực - bị thiệt mạng bởi các cuộc tấn công của Israel. Sau cuộc không kích quy mô lớn của Israel trên lãnh thổ Iran ngày 13/6, Tehran đã phóng hàng loạt tên lửa nhằm vào thủ đô Tel Aviv và nhiều khu vực khác của Israel vào tối cùng ngày.

Israel đang sở hữu những hệ thống phòng không nào?

Iron Dome (Vòm Sắt): Đây là hệ thống phòng thủ thường xuyên hoạt động và nổi tiếng nhất của Israel, được cho là đã đánh chặn hàng nghìn quả roket do Hezbollah và nhóm vũ trang Hamas phóng đi từ Gaza kể từ năm 2011. Hệ thống này do Rafael Advanced Defense Systems của Israel phát triển, và từ năm 2014 được tập đoàn Raytheon Technologies (Mỹ) đồng sản xuất. Iron Dome được thiết kế để đánh chặn đạn pháo và UAV tầm ngắn, trong khoảng từ 4-70 km.

Quân đội Israel cho biết hệ thống này đánh chặn được 90% đầu đạn hướng đến khu vực đông dân cư. Tháng 4/2024, quân đội Israel thông báo phiên bản di động, triên biển của Iron Dome – được biết đến là C-Dome – đã sẵn sàng hoạt động, nhằm bảo vệ các mỏ khí ngoài khơi hoặc tàu thuyền.

David’s Sling (Ná bắn đá của David): Được đưa vào hoạt động năm 2017, đây là hệ thống đánh chặn tầm trung đến tầm xa, do Rafael và Raytheon đồng phát triển. Hệ thống này có khả năng phát hiện và đánh chặn tên lửa đạn đạo, tên lửa hành trình và UAV trong phạm vi khoảng 200 km - bao phủ được tới các khu vực phía Nam Liban và Dải Gaza.

Arrow (Mũi tên): Israel sở hữu hệ thống phòng thủ tên lửa tiên tiến này, gồm hai phiên bản: Arrow 2 và Arrow 3. Các nhà phát triển cho biết hệ thống Arrow có khả năng đánh chặn tên lửa được phóng từ khoảng cách lên đến 2.400 km và thực hiện việc đánh chặn ngoài bầu khí quyển Trái Đất - nơi tên lửa đạn đạo tầm xa bay qua trong hành trình đến mục tiêu tấn công.

THAAD (Hệ thống phòng thủ khu vực tầm cao cuối): Lầu Năm Góc tuyên bố vào tháng 10/2024 rằng sẽ triển khai một tổ hợp phòng thủ tên lửa THAAD tại Israel để chuẩn bị đối phó với các cuộc tấn công tên lửa đạn đạo từ Iran.

Hệ thống này do Lockheed Martin sản xuất, có khả năng tiêu diệt tên lửa đạn đạo tầm ngắn và trung đang bay ở độ cao lớn. Một tổ hợp THAAD gồm 6 bệ phóng gắn trên xe tải, mỗi bệ phóng chứa 8 tên lửa đánh chặn, cùng các thiết bị liên quan khác.

Iron Beam (Tia Sắt): Israel đang thử nghiệm hệ thống phòng không mới sử dụng laser để đánh chặn các đầu đạn ở cự ly gần với chi phí rẻ hơn so với Iron Dome. Giới chức Israel cho biết hệ thống này chưa sẵn sàng đưa vào hoạt động.

Liệu phòng không Israel có thể bị xuyên thủng?

Cuộc tấn công của Iran vào tháng 10/2024 được đánh giá là không gây thương vong, nhưng nhiều tên lửa đạn đạo đã vượt qua các hệ thống phòng không của Israel và gây thiệt hại ước tính từ 150 đến 200 triệu shekel (40 – 53 triệu USD), theo số liệu từ Cơ quan thuế Israel.Lực lượng Hezbollah cũng đã gây thiệt hại và thương vong đáng kể ở khu vực Bắc Israel bằng UAV cảm tử chứa thuốc nổ. Tháng 10/2024, một UAV của Hezbollah đã đánh trúng căn cứ quân sự Israel, làm 4 binh sĩ thiệt mạng và hàng chục người bị thương - đây được thống kê là một trong những vụ tấn công khiến nhiều người thiệt mạng nhất kể từ khi chiến sự với Hamas nổ ra.Một cuộc tấn công bằng UAV của Houthi nhắm vào Tel Aviv hồi tháng 7/2024 không kích hoạt bất kỳ cảnh báo nào nhưng đã khiến 1 người thiệt mạng. Quân đội Israel cho biết đã phát hiện UAV này nhưng không đánh chặn được do “lỗi của con người”.Phía Israel thừa nhận rằng các hệ thống phòng không, bao gồm cả Iron Dome, có thể bị quá tải nếu số lượng đạn đạo tấn công quá lớn cùng lúc.Bên cạnh Iron Dome, một số hệ thống phòng không mới của Israel chỉ được thử nghiệm thực chiến gần đây. Arrow 3 - do Israel Aerospace Industries và Boeing phát triển - lần đầu tiên đánh chặn thành công một tên lửa của lực lượng Houthi phóng nhắm vào phía Nam Israel vào tháng 11/2023. David’s Sling cũng được sử dụng thành công để đánh chặn rocket bắn đi từ phía Gaza trong giao tranh hồi tháng 5/2023.Cả hai hệ thống trên đều được kích hoạt hiệu quả trong đợt không kích của Iran vào tháng 4/2024. Trong đợt tấn công đó, Israel và các đồng minh - gồm Mỹ và Anh – thông báo đã đánh chặn 99% trong tổng số 300 UAV và tên lửa trước khi chúng xâm nhập không phận Israel. Mỹ tiếp tục hỗ trợ đánh chặn trong đợt tấn công tháng 10 cùng năm. Mặc dù thiệt hại được cho là không đáng kể, nhưng các video ghi lại cho thấy một số đầu đạn vẫn lọt qua hệ thống phòng thủ.Mục Thế giới giới thiệu cuốn sách "Châu Phi - Trung Đông: Những vấn đề chính trị và kinh tế nổi bật". Cuốn sách giới thiệu cuộc cải cách thể chế chính trị và kinh tế ở châu Phi và Trung Đông từ sau Chiến tranh Lạnh đến nay. Cuốn sách bao trùm nhiều vấn đề về sắc tộc, khả năng giải quyết mâu thuẫn sắc tộc, tôn giáo, chính sách của các nước lớn, dầu mỏ, khí đốt ở hai khu vực này...