Cựu Tổng thống Brazil Bolsonaro lãnh án 27 năm tù, Mỹ phản ứng

Cựu Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro ngày 11.9 đã bị kết án hơn 27 năm tù vì âm mưu đảo chính quân sự.

Reuters ngày 12.9 đưa tin thẩm phán đã công bố bản án dành cho ông Jair Bolsonaro. Bốn trong 5 thẩm phán Tòa án Tối cao Brazil đã bỏ phiếu kết tội cựu Tổng thống Bolsonaro với 5 tội danh: tham gia tổ chức tội phạm có vũ trang, âm mưu dùng vũ lực phá hủy nền dân chủ, âm mưu đảo chính, thực hiện hành vi bạo lực chống lại các cơ quan nhà nước, phá hoại tài sản công được bảo vệ.

Thẩm phán Carmen Lucia Antunes Rocha lên án việc “gieo mầm mống phản dân chủ ở Brazil”, song đã ca ngợi thể chế của đất nước vẫn tồn tại và chống trả. Ông Bolsonaro bị tuyên tổng cộng 27 năm 3 tháng tù.

Thẩm phán Luiz Fux là người duy nhất bỏ phiếu không kết tội ông Bolsonaro, cho rằng hoàn toàn không có bằng chứng cựu tổng thống Brazil đã biết hoặc tham gia âm mưu ám sát Tổng thống Brazil Lula da Silva, hay bằng chứng việc ông Bolsonaro dàn dựng cuộc đảo chính.

Sau khi ông Lula da Silva thắng cử tổng thống Brazil năm 2022, những người ủng hộ ông Bolsonaro đã tổ chức biểu tình vào tháng 1.2023. Biểu tình leo thang khi đám đông tiến vào đập phá trụ sở tòa án tối cao, dinh tổng thống và tòa nhà quốc hội.

Vào năm 2023, tòa án bầu cử tại Brazil đã cấm ông Bolsonaro giữ chức vụ công cho đến năm 2030, do đưa ra những tuyên bố vô căn cứ lên án hệ thống bỏ phiếu điện tử của Brazil.

Tòa án Tối cao Brazil ngày 11.9 còn kết tội một số đồng minh của ông Bolsonaro, bao gồm 5 quan chức quân đội, trong đó có cựu Bổ trưởng Quốc phòng Brazil Walter Braga Netto.

Ông Bolsonaro không dự phiên tòa xét xử tuần này mà vẫn đang ở tư dinh. Ông đang chịu quản thúc tại gia, cảnh sát được bố trí xung quanh để đảm bảo cựu tổng thống không trốn đến đại sứ quán nước ngoài ở thủ đô Brasilia (Brazil), theo The Guardian.

Ông Bolsonaro chưa lên tiếng về bản án 27 năm tù. Trước đó, vị cựu tổng thống cực hữu Brazil cho rằng ông đang bị nhắm đến để không thể tranh cử tổng thống vào năm sau. “Nếu không có tôi trong cuộc đua, ông Lula có thể đánh bại bất cứ ai”, ông Bolsonaro nói với Reuters.

Luật sư biện hộ cho ông Bolsonaro nói rằng bản án là quá mức và không phù hợp, khẳng định sẽ kháng cáo, thậm chí để ngỏ việc kháng cáo lên những tòa án quốc tế.

Tại Mỹ, Tổng thống Donald Trump thời gian qua đã công khai ủng hộ cựu Tổng thống Brazil Bolsonaro. Ông Trump cũng từng viện dẫn cuộc “săn phù thủy” nhằm vào ông Bolsonaro là nguyên nhân Mỹ áp mức thuế quan lên Brazil.

Trong ngày 11.9, ông Trump nói rằng bản án dành cho ông Bolsonaro “là một điều tồi tệ”.

Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio cũng đã nêu rằng bản án là bất công và nhấn mạnh: “Mỹ sẽ có đáp trả tương xứng với cuộc săn phù thủy này”.