Cựu du học sinh đột quỵ sau bữa ăn tối, di chứng nặng nề

Nam thanh niên sinh năm 1997 bất ngờ bị đột quỵ sau khi đi ăn tối, uống vài chai bia cùng bạn bè. Dù bệnh nhân được cấp cứu nhưng di chứng để lại vẫn nặng nề.

Đột quỵ lúc nửa đêm

PGS Nguyễn Huy Thắng, Trưởng khoa Bệnh lý mạch máu não, Bệnh viện Nhân dân 115 (TPHCM) chia sẻ về hai trường hợp đột quỵ khi hơn 20 tuổi - độ tuổi tưởng chừng ít nguy cơ mắc căn bệnh vốn được xem là của người già. 

Bệnh nhân đầu tiên sinh năm 1997, vừa tốt nghiệp sau đại học tại Anh và đang làm việc tại một trường đại học danh tiếng. Sau buổi tối đi ăn cùng bạn, uống vài chai bia, anh về nhà và bất ngờ bị liệt nửa người, mất khả năng nói giữa đêm khuya.

Người thân đưa nam thanh niên đến bệnh viện gần nhà sau đó chuyển sang Bệnh viện Nhân dân 115. Khi này, tổn thương não đã lan rộng gần nửa bán cầu. Các bác sĩ buộc phải phẫu thuật mở hộp sọ để cứu bệnh nhân nhưng như PGS Thắng chia sẻ: “Cậu ấy đã mất đi tương lai tươi sáng vì di chứng nặng nề”.

Trường hợp thứ hai là nam sinh viên y khoa 23 tuổi, đang học năm thứ 6. Nhờ được cấp cứu kịp thời, cậu đã hồi phục hoàn toàn.

Hai câu chuyện, một bi kịch và một tia hy vọng, cho thấy đột quỵ có thể tấn công bất kỳ ai, bất kể tuổi tác, và thời gian cấp cứu là yếu tố quyết định sự sống còn.

Gánh nặng của đột quỵ

Đột quỵ là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và tàn tật tại Việt Nam, ảnh hưởng không chỉ đến cá nhân mà cả gia đình và xã hội. Đáng lo ngại, ngay tại Bệnh viện Nhân dân 115, 5 nhân viên y tế từng bị đột quỵ ngay trong ca làm việc, minh chứng cho sự phổ biến của căn bệnh này.

Theo Hội Đột quỵ Thế giới (WSO), đột quỵ đang trở thành gánh nặng y tế toàn cầu, đặc biệt tại các nước châu Á. Vì vậy, WSO đang nỗ lực lan tỏa chuẩn điều trị đột quỵ đến các bệnh viện, nhằm nâng cao cơ hội cứu chữa cho bệnh nhân.

Hiện chưa có bằng chứng rõ ràng về độ tuổi lý tưởng để tầm soát đột quỵ nếu không có triệu chứng. Tuy nhiên, Hội Tim mạch Mỹ (AHA) khuyến nghị bắt đầu đánh giá nguy cơ từ tuổi 40 trong các đợt kiểm tra sức khỏe định kỳ, tập trung vào các yếu tố như cao huyết áp, cholesterol cao, tiểu đường, hút thuốc lá, lối sống thiếu lành mạnh.

Với người dưới 40 tuổi, PGS Thắng khuyên tầm soát sớm nếu có các yếu tố nguy cơ cụ thể:

- Tiền sử gia đình có người bị đột quỵ hoặc bệnh tim mạch từ trẻ.

- Bản thân mắc cao huyết áp, tiểu đường, rung nhĩ, từng trải qua cơn thiếu máu cục bộ thoáng qua (TIA).

- Thói quen hút thuốc, béo phì hoặc lạm dụng chất kích thích.

Mục tiêu của tầm soát là phát hiện sớm các vấn đề như rối loạn lipid máu, rung nhĩ, bệnh lý mạch máu - những yếu tố âm thầm gây hại. Phát hiện sớm giúp can thiệp kịp thời qua thay đổi lối sống, dùng thuốc hoặc các biện pháp dự phòng, giảm đáng kể nguy cơ đột quỵ.

Ngoài ra, người trẻ cần chủ động bảo vệ bản thân bằng cách duy trì lối sống lành mạnh: ăn uống cân bằng, tập thể dục đều đặn, tránh thuốc lá và hạn chế rượu bia. Quan trọng hơn, hãy kiểm tra sức khỏe định kỳ, đặc biệt nếu có nguy cơ cao, để không phải trả giá bằng tương lai.

“Tầm soát chỉ là bước khởi đầu, việc kiểm soát chặt các yếu tố nguy cơ mới là điều quan trọng nhất để có thể dự phòng đột quỵ tối ưu”, PGS Thắng nói.