Trong cuộc bầu cử tổng thống năm ngoái, những người gốc Latin chiếm số đông tại hạt Passaic, bang New Jersey đã giúp ứng viên Donald Trump giành thắng lợi sít sao ở bang này. Nhưng tuần trước, họ lại quay sang bầu cho ứng viên đảng Dân chủ Mikie Sherrill, giúp bà đắc cử ghế Thống đốc bang với cách biệt hai chữ số.
Hạt Union City, nơi có đông người gốc Latin nhất bang, cũng đã chuyển sang ủng hộ ứng viên Dân chủ với mức tăng 47 điểm. Và bà Sherrill cũng giành được chiến thắng tại khu vực bầu cử số 9 vốn ủng hộ Tổng thống Trump, nơi có lượng lớn dân số gốc Latin, với cách biệt 19 điểm phần trăm so với đối thủ ngay phía dưới.
Tại Virginia, một bang khác cũng tổ chức cuộc tranh cử thống đốc vào tuần trước, hai thành phố có đông người gốc Latin nhất đã chuyển sang ủng hộ ứng viên đảng Dân chủ Abigail Spanberger với mức tăng hơn 15 điểm tại mỗi nơi, giúp bà giành chiến thắng cuối cùng.
Và tại hạt Imperial, bang California, tỷ lệ ủng hộ đề xuất vẽ lại bản đồ bầu cử do đảng Dân chủ đưa ra đã vượt qua tỷ lệ phiếu bầu cho bà Kamala Harris hồi năm ngoái. Cư dân gốc Latin chiếm 77% dân số Imperial và đây là mức thay đổi lớn nhất trong tất cả các hạt của bang.
Chỉ một năm sau khi ông Trump giành thắng lợi bầu cử với 48% phiếu bầu từ cộng đồng người gốc Latin trên toàn quốc, các kết quả trên cho thấy đảng Cộng hòa đang dần đánh mất nhóm cử tri quan trọng này.
Không khác nhiều so với ông Trump vào năm 2024, đảng Dân chủ năm nay đã tận dụng những mối lo ngại trong công chúng về chi phí sinh hoạt tăng cao để thu hút cử tri. Điều đó mang lại cho họ niềm tin lớn về cơ hội giành lại Hạ viện trong cuộc bầu cử giữa kỳ năm sau, bởi nhiều khu vực đang tranh chấp có lượng dân số gốc Latin đáng kể.
Đảng Dân chủ phần lớn tin rằng thông điệp của họ về cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt và việc đổ lỗi cho ông Trump vì không thực hiện những lời hứa về kinh tế trong chiến dịch tranh cử là lý do chính giúp họ lấy lại được ủng hộ từ cử tri gốc Latin.
"Người gốc Latin đang dần mất niềm tin vào những lời hứa của đảng Cộng hòa về việc giảm sinh hoạt phí và xây dựng một nền kinh tế vững mạnh hơn", người phát ngôn Ủy ban Chiến dịch Quốc hội đảng Dân chủ Bridget Gonzalez tuần trước nói. "Chi phí thực phẩm, điện nước và chăm sóc sức khỏe đều quá đắt đỏ và đó là căn nguyên khiến người gốc Latin sẽ giúp đảng Dân chủ giành lại quyền kiểm soát Hạ viện vào tháng 11 năm sau".
Tại California, chiến dịch vận động cho Đề xuất 50 nhằm thúc đẩy nỗ lực tái phân chia khu vực bầu cử do Thống đốc đảng Dân chủ Gavin Newsom khởi xướng lại tập trung mạnh mẽ vào vấn đề nhập cư, sử dụng hình ảnh các cuộc đột kích của Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan Mỹ (ICE) và Biên phòng để truyền đi thông điệp về việc kiểm soát quyền lực của Tổng thống Trump.
"Cuộc phản kháng của người gốc Latin xuất phát từ cả vấn đề kinh tế lẫn cá nhân. Tổng thống Trump đã đánh vào ví tiền của họ bằng thuế quan và đánh vào cộng đồng của chúng tôi bằng các cuộc đột kích nhập cư", Juan Rodriguez, chiến lược gia cấp cao cho Thống đốc Newsom, nhận xét. "Từ California đến các cuộc đua trên khắp cả nước, thông điệp cho năm 2026 không thể rõ ràng hơn".
Theo Tory Gavito, chủ tịch mạng lưới nhà tài trợ tiến bộ Way to Win, sau cuộc bầu cử năm ngoái, nhiều người cho rằng cử tri gốc Latin đã bắt đầu tin tưởng Tổng thống Trump và chuyển sang ủng hộ ông. Nhưng 11 tháng qua, "ông ấy đã làm mọi thứ trừ việc nghĩ đến lợi ích của người gốc Latin", Gavito nói.
Dù vậy, thành công của đảng Dân chủ với cử tri gốc Latin trong các cuộc bầu cử địa phương vừa qua có thể không lặp lại trong cuộc bầu cử giữa kỳ năm sau, khi phe Dân chủ sẽ đấu tranh để giành lại quyền kiểm soát quốc hội. Và cử tri gốc Latin ở Florida và Nam Texas có khả năng sẽ bỏ phiếu khác với những người ở New Jersey hay California.
Rất nhiều điều có thể khiến tình hình kinh tế thay đổi và điều này tác động lớn tới thông điệp của đảng Dân chủ. Một số người thậm chí cảnh báo đảng Dân chủ không nên quá tự mãn với kết quả bầu cử tuần trước và không nên chỉ dựa vào thông điệp về chi phí sinh hoạt.
"Không có gì đảm bảo đảng Dân chủ nắm chắc phần thắng", Vanessa Cardenas, giám đốc điều hành nhóm vận động cải cách nhập cư America's Voice, cho hay, thêm rằng bà hy vọng sẽ thấy đảng Dân chủ truyền tải thông điệp nhiều hơn về vấn đề nhập cư.
"Cử tri vẫn có nhiều lý do để bỏ phiếu chống lại ứng viên Dân chủ. Thách thức đối với đảng Dân chủ là mang lại cho họ điều gì đó để bỏ phiếu ủng hộ", bà nói.
Tại New Jersey, chiến thắng của bà Sherrill tại khu vực bầu cử số 9 đặc biệt gây chú ý, nhất là tại các hạt Bergen và Passaic. Bà thắng cả hai hạt này với cách biệt hai chữ số, một bước ngoặt lớn sau khi ông Trump từng lật ngược thế cờ tại Passaic và chỉ thua tại Bergen ba điểm phần trăm vào năm 2024.
Tuy nhiên, tỷ lệ phân chia phiếu bầu trong các cuộc bầu cử cấp địa phương của khu vực cho thấy công việc của đảng Dân chủ tại đây thực sự vẫn chưa hoàn thành. Ở Hawthorne, một quận nhỏ nơi người gốc Latin chiếm khoảng 1/4 dân số, kết quả cho thấy Sherrill đã thắng nhưng các ứng viên Cộng hòa đương nhiệm lại chiếm ưu thế trong các cuộc đua thị trưởng và hội đồng khu vực.
Carlos Cruz, chiến lược gia đảng Cộng hòa từng làm việc cho một siêu ủy ban vận động tranh cử hỗ trợ ông Jack Ciattarelli, đối thủ của bà Sherrill, nhận xét cuộc bầu cử năm ngoái là một "cuộc trưng cầu dân ý" về vai trò lãnh đạo ở Washington cũng như về vấn đề kinh tế và người dân đã bỏ phiếu trong năm nay cũng vì những lý do tương tự.
Theo ông, có những người đã bỏ phiếu cho Tổng thống Trump nhưng cảm thấy chưa hài lòng và muốn thấy ông hành động nhiều hơn nữa. Nếu ông có thể đáp ứng điều này, động lực từ nhóm cử tri gốc Latin sẽ lại quay về với đảng Cộng hòa.
Dù vậy, Morghan Cyr, quản lý chiến dịch tranh cử cho Nellie Pou, hạ nghị sĩ đảng Dân chủ đang phụ trách khu vực bầu cử số 9 của New Jersey, cho hay các kết quả bầu cử vừa qua đã củng cố một điều rằng "cộng đồng gốc Latin là chìa khóa dẫn đến thành công trên mọi phương diện".
"Việc đầu tư sớm, có tính toán và gắn kết với cộng đồng này là điều cần thiết để đảng Dân chủ giành lại Hạ viện vào năm 2026. Những tiến bộ mới đạt được là điều tốt, nhưng chúng ta phải tiếp tục phát huy", Cyr tuần trước cho hay.
Vũ Hoàng (Theo Politico, AFP, Reuters)















