Chị em có biết bệnh nguy hiểm dị dạng động tĩnh mạch tử cung?

Nhiều chị em thập tử nhất sinh mới biết đến bệnh dị dạng động tĩnh mạch (AVM) tử cung. AVM tử cung là một tình trạng bệnh lý hiếm gặp nhưng đe dọa tính mạng.

Phát hiện sớm và can thiệp đúng không chỉ giúp ngăn ngừa nguy cơ xuất huyết nặng mà còn bảo vệ sức khỏe sinh sản, thiên chức làm mẹ cho các chị em. Đa số người bị AVM thường mắc phải sau khi sảy thai, thủ thuật như nạo phá thai, mổ lấy thai… Một số trường hợp hiếm gặp là AVM bẩm sinh.

Thoát cửa tử mới biết đến loại bệnh gây chết người này

AVM tử cung là một bất thường hiếm gặp, y văn thế giới ghi nhận 150 trường hợp được báo cáo nhưng gần đây tại các bệnh viện ghi nhận khá nhiều trường hợp bị căn bệnh chết người này.

Bệnh viện Phụ sản trung ương mới tiếp nhận một trường hợp bệnh nhân đặc biệt Vũ Thị D. (43 tuổi), tiền sử ba lần mổ lấy thai, ba lần hút thai, nhập viện trong tình trạng ra máu âm đạo ồ ạt, choáng nặng, tính mạng bị đe dọa.

Ngay khi tiếp nhận, ThS.BS Đặng Anh Linh - trưởng khoa phụ nội tiết - đã trực tiếp thăm khám, siêu âm Doppler màu cho thấy hình ảnh bất thường với vùng tăng sinh mạch máu trong cơ tử cung kèm hình ảnh aliasing của dòng chảy vận tốc cao.

BS Linh xác định đây là một trường hợp băng huyết có tổn thương mạch máu bất thường do thông nối động - tĩnh mạch (AVM) trong cơ tử cung.

Bệnh nhân ngay lập tức được chuyển sang hội chẩn tại Trung tâm can thiệp mạch Bệnh viện Việt Đức. Kết quả chụp mạch số hóa xóa nền (DSA) xác nhận chẩn đoán ban đầu chính xác, đồng thời tiến hành nút mạch tại các vùng mạch máu tổn thương. Sau can thiệp, tình trạng chảy máu âm đạo chấm dứt.

BS Linh cho biết AVM trong cơ tử cung rất hiếm gặp, có thể gây ra tình trạng xuất huyết ồ ạt, kéo dài, đe dọa tính mạng người bệnh.

Nếu không chẩn đoán đúng, việc xử trí bằng nạo hút buồng tử cung có thể khiến tình trạng xuất huyết trầm trọng hơn, thậm chí buộc phải cắt tử cung để cứu sống bệnh nhân.

Điều này đặc biệt nguy hiểm với những phụ nữ trẻ vẫn còn mong muốn sinh con.

Trong trường hợp này, sự phối hợp chặt chẽ giữa Bệnh viện Phụ sản trung ương và trung tâm Bệnh viện Việt Đức đã mang lại kết quả khả quan. Cụ thể việc cứu chữa không chỉ kiểm soát thành công tình trạng chảy máu đe dọa tính mạng mà còn bảo tồn được tử cung cho người bệnh.

Rong huyết kéo dài, sốc mất máu là trường hợp của nữ bệnh nhân 30 tuổi ở Quảng Ninh. Khoảng một tuần trước khi vào Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh, chị H. xuất hiện tình trạng ra máu âm đạo bất thường, lượng máu ngày càng nhiều.

BS.CKII Ngô Quang Chức, trưởng khoa chẩn đoán hình ảnh, cho biết trường hợp bệnh nhân H. phát hiện ổ thông động tĩnh mạch có nhiều nguồn cấp máu phức tạp, bệnh viện đã kịp thời can thiệp nút mạch thành công, giúp kiểm soát chảy máu, cứu người bệnh thoát khỏi nguy cơ xuất huyết đe dọa tính mạng, bảo tồn tử cung, giữ trọn thiên chức làm mẹ.

Trường hợp khác, một tháng sau khi sảy thai ở tuần thứ 20, chị K.V. (35 tuổi, trú TP Đà Nẵng) nhập viện trong tình trạng ra máu âm đạo ồ ạt, máu đỏ tươi kèm theo các cục máu đông nhỏ, bệnh nhân liên tục mệt lả, hoa mắt và chóng mặt.

Kết quả thăm khám phát hiện cấu trúc dạng ống phức tạp trong cơ tử cung với dòng chảy hỗn loạn, vận tốc cao. Kết quả CT scan bụng ghi nhận một khối thông động tĩnh mạch nằm ở vùng thân tử cung, kích thước khoảng 4,5 x 4,7cm. Các bác sĩ đã bơm chất gây tắc mạch nhằm loại bỏ hoàn toàn vùng thông nối bất thường giúp cầm máu, tử cung được bảo tồn nguyên vẹn.

Nhiều bệnh nhân khác nhập viện điều trị tại các bệnh viện như Phụ sản Hà Nội, Tâm Anh, Xuyên Á... sau khi vượt cửa tử trở về mới biết đến căn bệnh chết người này.

Phát hiện sớm tránh cắt tử cung, bảo tồn sinh sản

PGS.TS Lê Thị Anh Đào, trưởng khoa phụ ngoại A5 Bệnh viện Phụ sản Hà Nội, cho biết có rất nhiều nguyên nhân chảy máu tử cung bất thường và được chia theo hai nhóm: các nguyên nhân thực thể như polyp, lạc tuyến cơ tử cung, u xơ, bệnh lý ác tính và các nguyên nhân không liên quan đến cơ học như rối loạn đông máu, rối loạn phóng noãn, niêm mạc…

Chính vì vậy, cần phải loại trừ hết các nguyên nhân thực thể và các rối loạn cơ năng hay gặp dẫn tới băng huyết, sau đó mới nghĩ đến nguyên nhân AVM.

AVM có thể bẩm sinh hoặc mắc phải, các AVM tử cung chiếm đại đa số là AVM loại mắc phải thường xuất hiện sau các sang chấn, các cuộc mổ hoặc nong nạo tại buồng tử cung.

Các biểu hiện khác của AVM mắc phải như nặng tức bụng hay rối loạn tiểu tiện hay đau khi quan hệ và đặc biệt là sau khi nạo hút buồng tử cung để điều trị rong kinh rong huyết thì tình trạng ra máu lại nặng hơn.

BS Quang Chức nhấn mạnh AVM tử cung là bệnh lý hiếm gặp, là tình trạng nối thông bất thường giữa động và tĩnh mạch trong tử cung, tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm. Nếu không được chẩn đoán và xử trí kịp thời, bệnh nhân có thể đối mặt với tình trạng xuất huyết nặng, thiếu máu trầm trọng, thậm chí đe dọa tính mạng.

Nguy hiểm hơn, nhiều trường hợp buộc phải cắt bỏ tử cung để kiểm soát chảy máu, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng sinh sản và làm tăng nguy cơ biến chứng sản khoa về sau như sảy thai, vô sinh, vỡ khối thông mạch, ảnh hưởng đến khả năng mang thai, sức khỏe thể chất và tâm lý.