Cả nước luôn chọn ngày 5/9 để khai giảng năm học mới, vì sao?

Lễ khai giảng đầu tiên của Việt Nam diễn ra vào 5/9/1945, chỉ 3 ngày sau khi Bác Hồ đọc bản Tuyên ngôn độc lập, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Cũng trong dịp này, Bác Hồ viết thư gửi các em học sinh. Từ đó, ngày 5/9 trở thành ngày khai giảng chung của cả nước. 

Lễ khai giảng vào 5/9 không chỉ mang tính lịch sử mà còn chứa đựng ý nghĩa sâu sắc về sự khởi đầu, tinh thần học hỏi và xây dựng tương lai của đất nước. Đó là ngày mà cả nước cùng chung tay, đồng lòng vì một nền giáo dục tiến bộ, vì những thế hệ trẻ với tinh thần lĩnh hội tri thức và ấp ủ tình yêu quê hương, đất nước.

Bức thư gửi học sinh nhân ngày khai giảng năm học đầu tiên (1945-1946) của Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa là tâm huyết của Bác Hồ đối với học sinh cả nước. Bức thư thể hiện tình yêu thương, niềm tin và hy vọng của Người đối với thế hệ trẻ trong việc rèn luyện đạo đức, gắng công học tập để trở thành những công dân hữu ích, phấn đấu đưa nước nhà tiến tới văn minh, giàu mạnh.

Bác Hồ nhắn nhủ học sinh cả nước với tình cảm của “một người anh lớn”: “Các em hãy nghe lời tôi, lời của một người anh lớn lúc nào cũng ân cần mong mỏi cho các em được giỏi giang. Trong năm học tới đây, các em hãy cố gắng, siêng năng học tập, ngoan ngoãn, nghe thầy, yêu bạn...".

Bác nhấn mạnh: "Non sông Việt Nam có trở nên tươi đẹp được hay không, dân tộc Việt Nam có bước tới đài vinh quang để sánh vai với các cường quốc năm châu được hay không, chính là nhờ một phần lớn ở công học tập của các em”.

Theo trang thông tin của Đại học Quốc gia Hà Nội, trên cơ sở Đại học Đông Dương, Trường Đại học Quốc gia Việt Nam được thành lập và khai giảng khóa đầu tiên ngày 15/11/1945 dưới sự chủ tọa của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Trường Đại học Quốc gia Việt Nam có cơ cấu tổ chức và chương trình đào tạo theo mô hình của một đại học đa ngành, đa lĩnh vực, vừa tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại, vừa xây dựng nền tảng của giáo dục cách mạng, nhằm đáp ứng nhu cầu đào tạo cán bộ khoa học phục vụ công cuộc kháng chiến, kiến quốc.

Ngày 15/10/1968, nhân dịp năm học mới, Bác Hồ viết Thư gửi các cán bộ, cô giáo, thầy giáo, công nhân viên, học sinh, sinh viên. Đây là bức thư cuối cùng Bác gửi ngành Giáo dục trước khi mất.

Trong thư, Bác Hồ khen ngợi thầy trò đã đạt nhiều thành tích dù chiến tranh ác liệt, nhấn mạnh tinh thần yêu nước, trung thành với cách mạng, thi đua dạy tốt - học tốt. Bác yêu cầu nâng cao chất lượng văn hóa, chuyên môn, chăm lo đời sống, đoàn kết thầy trò - nhân dân và coi giáo dục là sự nghiệp của quần chúng nhằm đào tạo thế hệ kế tục sự nghiệp cách mạng.

Theo kế hoạch của Bộ GD-ĐT, lễ khai giảng năm học 2025-2026 sẽ diễn ra tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia vào sáng 5/9, được truyền hình trực tiếp trên VTV1 và kết nối trực tuyến tới tất cả cơ sở giáo dục từ mầm non đến đại học (công lập và ngoài công lập) trên cả nước.

Đây là lần đầu tiên lễ khai giảng được tổ chức đồng loạt như vậy, thay vì các trường đại học tổ chức theo thời gian riêng như các năm trước.

Buổi lễ sẽ được tổ chức trọng thể nhằm khẳng định vai trò, vị thế và truyền thống lịch sử vẻ vang của ngành Giáo dục, đồng thời lan tỏa tinh thần đổi mới, sáng tạo, hướng tới một năm học hiệu quả, chất lượng.