5 yếu tố có thể định đoạt trận Liverpool - Man Utd - Báo VnExpress

Trông chờ cựu binh. Liverpool đã chi hơn 300 triệu USD để mang về ba tân binh tấn công trong hè nhằm hỗ trợ Mohamed Salah, nhưng cầu thủ hiệu quả nhất của họ từ đầu mùa lại là Cody Gakpo - người có thể chạy cánh hoặc đá trung phong, chuyển đến sân Anfiled từ 2023.

Khi Florian Wirtz, Alexander Isak và Hugo Ekitike vẫn đang tìm cách thích nghi, còn Salah sa sút, HLV Arne Slot phải trông cậy vào tiền đạo người Hà Lan. Với hai bàn và hai kiến tạo, Gakpo đang là cầu thủ đóng góp nhiều nhất cho đội - ngang Ekitike và Salah, các chỉ số chuyên sâu cho thấy tầm ảnh hưởng của anh vượt trội.

Gakpo dẫn đầu Liverpool ở mọi chỉ số tấn công quan trọng, khi tạo 14 cơ hội, trong đó có 13 cơ hội từ bóng sống, 6 đường chuyền xuyên tuyến vào vòng cấm, 41 lần chạm bóng trong vòng cấm đối thủ, đạt thông số kiến tạo kỳ vọng (xA) 1,34 và dứt điểm 16 lần.

Bên phía Man Utd, Bruno Fernandes vẫn là trung tâm trong lối chơi, dù đội nhà đã bỏ ra hơn 200 triệu USD để làm mới hàng công với Matheus Cunha, Bryan Mbeumo, Benjamin Sesko. Dù thường xuyên bị chỉ trích vì khả năng theo kèm hạn chế khi đá ở giữa sân, tiền vệ người Bồ Đào Nha vẫn là nguồn sáng tạo lớn nhất của "Quỷ đỏ".

Fernandes đang dẫn đầu Ngoại hạng Anh ở nhiều thông số, khi tạo ra 19 cơ hội rõ rệt, trong đó 5 lần xuất phát từ các đường chuyền xuyên tuyến. Anh cũng đứng thứ hai tại giải với 114 đường chuyền chính xác vào một phần ba cuối sân và tạo 113 cơ hội từ bóng sống.

Salah có còn là "ác mộng" của Man Utd? Tiền đạo người Ai Cập đã ghi bàn ở 10 trong 11 trận Liverpool gặp Man Utd gần nhất trên mọi đấu trường. Tại Ngoại hạng Anh, anh ghi nhiều bàn thắng nhất (13) cũng như tạo ra nhiều pha lập công nhất (19) trong lịch sử cặp đấu này. Tuy nhiên, bước vào đại chiến tại Anfield, tiền đạo cánh 33 tuổi không còn duy trì được sự bùng nổ quen thuộc.

So với trung bình 4 mùa gần nhất, Salah giảm 44% số lần chạm bóng trong vòng cấm đối phương, 55% tổng số cú sút và 59% chỉ số bàn thắng kỳ vọng (xG). Tổng số bàn và kiến tạo của anh hiện thấp hơn 46% so với giai đoạn 2021-2025.

Phong độ đi xuống của Salah phần nào phản ánh sự giảm sút chung của Liverpool mùa này, khi họ chỉ còn trung bình 185 lần chạm bóng trong một phần ba sân đối phương mỗi 90 phút, giảm đáng kể so với con số 215 của mùa trước.

Nhưng nguyên nhân lớn hơn có thể đến từ sự thay đổi mạnh mẽ về nhân sự. Phía sau Salah giờ là hậu vệ phải Jeremie Frimpong, ở trung lộ là Isak hoặc Ekitike, và vị trí số 10 được giao cho Florian Wirtz - ba tân binh được mang về hè này. Sự ăn ý và cảm giác thi đấu giữa Salah với các đồng đội mới này vẫn chưa hình thành rõ rệt.

Man Utd dứt điểm tệ thế nào? Tại Ngoại hạng Anh mùa này, Man Utd mới ghi 9 bàn từ tổng xG hơn 14, tức phung phí 5 cơ hội phải ghi bàn, chênh lệch lớn nhất giải.

Mùa trước, Man Utd đạt chỉ số bàn thắng kỳ vọng (xG) trung bình 1,4 bàn mỗi trận, mức thấp nhất kể từ thời Louis van Gaal mùa 2015-2016. Mùa này, xG của họ tăng lên hơn 2 bàn mỗi trận - cao nhất trong nhiều năm. Nhưng tỷ lệ chuyển hóa chỉ là 8%, thuộc nhóm tệ nhất giải. Đội trưởng Fernandes hai lần đá hỏng phạt đền, và Man Utd cũng là đội dứt điểm trúng khung gỗ nhiều nhất (5 lần).

Hai tân binh đắt giá Bryan Mbeumo và Matheus Cunha được mang về để giải quyết bài toán bàn thắng, nhưng lại chưa đáp ứng kỳ vọng. Mùa trước, Mbeumo ghi 20 bàn từ xG 12,3, còn Cunha có 15 bàn từ xG 8,7 - đều nằm trong nhóm "vượt chuẩn" của giải. Nhưng mùa này, cả hai chỉ có một bàn từ xG 3,3.

Amorim có thể biện minh rằng theo thời gian, hiệu suất của hàng công Man Utd sẽ cải thiện, tức khoảng cách giữa xG và số bàn thực tế ghi được sẽ dần thu hẹp. Tuy nhiên, vấn đề nằm ở chỗ xG của Man Utd bị phóng đại, họ không thực sự tạo ra nhiều cơ hội ngon ăn - mà chỉ đơn giản là sút quá nhiều.

Với 110 cú sút, Man Utd là đội dứt điểm nhiều nhất giải. Nhưng phần lớn trong số đó đến từ ngoài vòng cấm, hoặc ở góc hẹp. "Quỷ đỏ" chỉ tạo 8 cơ hội rõ ràng - theo định nghĩa của Opta là tình huống cầu thủ phải ghi bàn - thấp hơn cả Wolves, Burnley, Aston Villa và Tottenham.

Sự phung phí của Man Utd đến từ hai nguyên nhân: quyết định cá nhân tệ và cấu trúc chiến thuật bất hợp lý.

Lỗi của cầu thủ. Ví dụ, trong trận thua Brentford, Cunha dứt điểm cả 4 lần đều từ ngoài vòng cấm. Anh có lựa chọn chuyền bóng tốt hơn nhưng vẫn chọn sút xa. Dù được giao vai trò kéo bóng và tạo đột biến, Cunha lại không có đường chuyền nào vào vòng cấm trận đó.

Tại Wolves mùa trước, gần một nửa cú sút của Cunha cũng đến từ ngoài vòng cấm, dù anh tạo được 57 cơ hội cho đồng đội. Ở Man Utd, khi gánh nặng sáng tạo đã giảm, anh cần tập trung hơn vào việc chuyền, phối hợp thay vì dứt điểm ở những vị trí không lý tưởng.

Lỗi của Amorim. Hệ thống 3-4-1-2 của ông phụ thuộc rất lớn vào hai cầu thủ chạy cánh (wing-back). Nhưng thay vì băng lên hỗ trợ tấn công, họ lại thường đứng thấp vì lo đối thủ phản công. Khi Man Utd mất bóng, khoảng trống sau lưng hai tiền vệ trung tâm bị khai thác triệt để - như bàn thua đầu tiên trước Brentford.

Nhưng nếu wing-back không dâng cao, Man Utd sẽ không có đủ quân số tấn công. Suốt nhiệm kỳ của Amorim, 4 wing-back chính chỉ ghi được tổng cộng bốn bàn và kiến tạo - con số quá thấp cho vai trò tấn công biên.

Chiến thắng trước Sunderland mới đây là tín hiệu tích cực hiếm hoi. Amad Diallo, khi được bố trí ở cánh phải, đã phối hợp ăn ý với Mbeumo và góp công vào bàn mở tỷ số của Mason Mount. Ở pha lập công đó, cả hai wing-back đều dâng cao và dạt biên, đúng như triết lý Amorim mong muốn.

So sánh vị trí trung bình của các wing-back trong trận thắng Sunderland và trận thua Brentford, sự khác biệt là rõ rệt: họ thi đấu cao hơn, rộng hơn, và nguy hiểm hơn.

Hồng Duy