Xã vùng cao Sơn La bảo lãnh vật liệu, phương tiện giúp dân nghèo xóa nhà tạm

Tại huyện Bắc Yên (Sơn La), đa số hộ cần xóa nhà tạm sống ở các xã, bản xa trung tâm, đường giao thông chưa được cứng hóa. Nhiều hộ trong số này không có nguồn vốn đối ứng để mua sắm vật liệu, thuê phương tiện vận chuyển…

"5 rõ" để xóa nhà tạm, nhà dột nát

Huyện Bắc Yên là một trong những địa bàn vùng cao đặc biệt khó khăn của tỉnh Sơn La, hiện có 7 dân tộc đang chung sống, trong đó dân tộc Mông chiếm trên 47% dân số. Ở đây, tỷ lệ hộ nghèo chiếm 24,78%, hộ cận nghèo là 16,48%.

Vì thế, chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát hàng năm đã trở thành một trong những nội dung trọng tâm của huyện, góp phần ổn định đời sống dân cư, bảo đảm an sinh xã hội, góp phần giảm nghèo bền vững. 

Bà Hà Thị Ngọc Yến - Bí thư Huyện ủy Bắc Yên - cho biết Ban chỉ đạo xóa nhà tạm, nhà dột nát huyện thành lập 5 tổ công tác, hàng tuần trực tiếp xuống chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc triển khai công việc đến từng hộ gia đình theo hướng: rõ người, rõ việc, rõ tiến độ, rõ kết quả, rõ trách nhiệm.

Ban chỉ đạo xóa nhà tạm, nhà dột nát cấp xã cũng nhanh chóng thành lập hội đồng thẩm định đối tượng được hưởng chính sách, giao nhiệm vụ cho các thành viên theo số hộ được hỗ trợ để theo dõi tiến độ từng ngày, kịp thời báo cáo khó khăn vướng mắc.

“Trên cơ sở chỉ đạo, hướng dẫn của Trung ương và các sở, ngành, chúng tôi đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn của huyện ban hành hướng dẫn về kết cấu, mô hình làm nhà cho phù hợp với phong tục tập quán của từng dân tộc. Các hướng dẫn này dễ hiểu, dễ thực hiện, đảm bảo “3 cứng” (nền - móng cứng, khung - tường cứng, mái cứng).

Đồng thời, các cơ quan hướng dẫn công tác quản lý, thanh toán kinh phí, trao tiền hỗ trợ đến từng hộ dân cũng như khẩn trương hoàn thiện hồ sơ quyết toán kinh phí. Các tổ công tác, ban chỉ đạo các xã, thị trấn tổ chức cho từng hộ gia đình ký cam kết bằng văn bản về ngày khởi công, ngày hoàn thành” - đại diện Ban chỉ đạo xóa nhà tạm, nhà dột nát huyện Bắc Yên cho hay.

Xã bảo lãnh nguồn vật liệu, phương tiện vận chuyển 

Tuy nhiên, quá trình xoá nhà tạm, nhà dột nát tại huyện Bắc Yên gặp không ít khó khăn.

Đa số các hộ xóa nhà tạm ở các xã, bản xa trung tâm xã, huyện. Đường giao thông tại nhiều bản chưa được cứng hóa. Nhiều hộ không có nguồn vốn đối ứng để mua sắm vật liệu, phương tiện vận chuyển. Nhiều gia đình hoàn cảnh, neo đơn, già yếu hay một số hộ chưa đáp ứng yêu cầu về đất ở (đang ở trên đất rừng)...

Ban chỉ đạo xóa nhà tạm, nhà dột nát huyện Bắc Yên đã chỉ đạo các tổ công tác cũng như ban chỉ đạo cấp xã đứng ra làm trung gian bảo lãnh nguồn vật liệu, phương tiện vận chuyển khi hộ gia đình đề xuất. Nhờ đó, 100% các hộ gia đình đã kịp thời được cung ứng nguồn vật liệu để tổ chức thi công.

Chính quyền địa phương cũng động viên, tuyên truyền để bà con, họ hàng nhường đất, tạo điều kiện cho các hộ nghèo có đất đúng quy hoạch làm nhà ở.

Một trong những bài học kinh nghiệm được lãnh đạo Huyện ủy Bắc Yên rút ra từ thực tiễn triển khai xóa nhà tạm, nhà dột nát là phải phát huy tinh thần tự lực của người dân khi thi công nhà ở. Các hộ gia đình được tự lựa chọn mẫu nhà phù hợp với điều kiện, phong tục tập quán.

Bên cạnh sự hỗ trợ, giúp đỡ, ủng hộ của cộng đồng, mỗi gia đình phải tự chủ động làm nhà, thu dọn, chỉnh trang khuôn viên nhà cửa, giữ gìn vệ sinh chung khu dân cư. Sau khi an cư, người dân phải tích cực lao động, sản xuất, vươn lên thoát nghèo.

Các cơ quan quản lý phải minh bạch, công khai trong lựa chọn đối tượng thụ hưởng từ thôn, bản, tránh tạo dư luận không tốt, đơn thư phản ánh trong nhân dân. Bên cạnh đó, các cơ quan chủ động nắm bắt tình hình, sớm giải quyết các ý kiến kiến nghị, phản ánh của nhân dân về chế độ chính sách trong triển khai xóa nhà tạm, không để kiến nghị vượt cấp.

Để tiếp tục bảo đảm an sinh xã hội, giúp hộ nghèo, hộ yếu thế ổn định chỗ ở, an cư lạc nghiệp, lãnh đạo huyện Bắc Yên đề xuất thời gian tới, Trung ương và tỉnh duy trì lâu dài các chính sách hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ chính sách, nhất là những đối tượng tái nghèo, người già neo đơn, hộ dân tộc thiểu số sinh sống tại vùng đặc biệt khó khăn.

Đặc biệt, huyện đề xuất cần xem xét bổ sung đối tượng được hỗ trợ là hộ nghèo phát sinh mới sau khi kết thúc giai đoạn tổng rà soát, nhằm tránh tình trạng “bỏ sót chính sách”, không để ai bị “bỏ lại phía sau”.