WSJ: Mỹ đảo ngược quyết định, âm thầm chặn Ukraine sử dụng tên lửa tầm xa tấn công lãnh thổ Nga

Quyền phủ quyết của Washington đối với các cuộc tấn công tầm xa đã hạn chế các hoạt động quân sự của Ukraine trong bối cảnh Nhà Trắng tìm cách thuyết phục Điện Kremlin bắt đầu các cuộc đàm phán hòa bình.

Mỹ ngăn Ukraine dùng ATACMS tấn công lãnh thổ Nga

Lầu Năm Góc trong nhiều tháng qua đã chặn Ukraine sử dụng tên lửa tầm xa để tấn công vào lãnh thổ Nga, các quan chức Mỹ cho biết, nhằm hạn chế Kiev sử dụng vũ khí mạnh mẽ trong cuộc chiến.

Một quy trình phê duyệt cấp cao của Bộ Quốc phòng, chưa được công bố, đã ngăn cản Ukraine bắn bất kỳ Hệ thống Tên lửa Chiến thuật Lục quân tầm xa (ATACMS) do Mỹ sản xuất vào các mục tiêu ở Nga kể từ cuối mùa xuân, các quan chức cho biết. 

Ít nhất một lần, Ukraine đã tìm cách sử dụng ATACMS chống lại một mục tiêu trên lãnh thổ Nga nhưng đã bị từ chối, hai quan chức cho biết.

Quyền phủ quyết của Washington đối với các cuộc tấn công tầm xa đã hạn chế các hoạt động quân sự của Ukraine trong bối cảnh Nhà Trắng tìm cách thuyết phục Điện Kremlin bắt đầu các cuộc đàm phán hòa bình.

Elbridge Colby, Thứ trưởng Chính sách của Lầu Năm Góc, đã xây dựng "cơ chế xem xét" để quyết định liệu Ukraine có được bắn vũ khí tầm xa do Mỹ sản xuất cũng như các vũ khí do các đồng minh châu Âu cung cấp cho Ukraine dựa trên thông tin tình báo và linh kiện của Mỹ.

Bản đánh giá này trao cho Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth quyền quyết định cuối cùng về việc liệu Ukraine có thể sử dụng tên lửa ATACMS, với tầm bắn gần 190 dặm, để tấn công Nga hay không.

Lầu Năm Góc và các quan chức Ukraine đã không trả lời yêu cầu bình luận.

Yêu cầu phê duyệt của Lầu Năm Góc trên thực tế đã đảo ngược quyết định của Tổng thống Joe Biden trong năm cuối nhiệm kỳ khi cho phép Ukraine tấn công bên trong lãnh thổ Nga bằng tên lửa ATACMS. Tổng thống Biden đã cung cấp hàng trăm tên lửa  cho Ukraine bắt đầu từ năm 2023. Các hạn chế đối với các cuộc tấn công bằng ATACMS bên trong nước Nga ban đầu được áp đặt dưới thời ông Biden đã được dỡ bỏ vào mùa thu năm 2024.

Tên lửa ATACMS của Mỹ và các vũ khí tầm xa khác, chẳng hạn như tên lửa hành trình Storm Shadow của Anh, không phải là vũ khí thay đổi cục diện đối với Ukraine. Tuy nhiên, chúng đã cho phép nước này đe dọa các trụ sở chỉ huy và kiểm soát của Nga cũng như các sân bay ở xa tiền tuyến.

Theo hai quan chức Mỹ và một quan chức Anh, quy trình đánh giá của Lầu Năm Góc cũng áp dụng cho việc Ukraine sử dụng Storm Shadow vì nước này dựa vào dữ liệu mục tiêu của Mỹ. Chính phủ Anh từ chối bình luận.

Mỹ phê duyệt bán tên lửa đạn tấn công tầm xa 

Washington đã phê duyệt việc bán tên lửa Đạn tấn công tầm xa (ERAM) cho Ukraine, cũng theo Wall Street Journal.

Tên lửa này có tầm bắn khoảng 241-450 km (150-280 dặm) và được cho là một loại vũ khí có thể sản xuất nhanh chóng và chi phí thấp. Hai quan chức Mỹ nói với WSJ rằng Mỹ đã phê duyệt việc bán 3.550 tên lửa ERAM cho Ukraine, dự kiến ​​sẽ được chuyển giao trong khoảng 6 tuần nữa.

Kiev đã đề xuất gói mua vũ khí của Mỹ trị giá 90 tỷ USD như một phần của các đảm bảo an ninh khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tăng cường nỗ lực làm trung gian cho một thỏa thuận hòa bình nhằm chấm dứt chiến tranh giữa Nga và Ukraine.

Một số quan chức Mỹ cho biết việc sử dụng ERAM, với tầm bắn từ 240-450 km, sẽ yêu cầu Ukraine phải xin phép Lầu Năm Góc. Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã không trả lời yêu cầu bình luận.

Ukraine tự phát triển vũ khí tầm xa

Ukraine đã tự phát triển một số vũ khí tầm xa để tấn công các mục tiêu bên trong nước Nga, cụ thể là máy bay không người lái mà nước này đã sử dụng để tấn công các nhà máy lọc dầu và máy bay của Nga. Tổng thống Zelensky gần đây cho biết Ukraine đang phát triển một tên lửa hành trình mới - Flamingo - có thể được sản xuất với số lượng lớn vào cuối năm nay hoặc đầu năm sau.