Vòng vây của Israel bóp nghẹt nguồn sống cho trẻ sơ sinh Gaza

Khodeir, người mẹ 6 con, ngày 19/6 đứng nhìn con trai Hisham al-Lahham nằm trong lồng ấp khoa sơ sinh, bệnh viện Nasser, thành phố Khan Younis, miền nam Dải Gaza. Cô lắng nghe tiếng khóc yếu ớt của bé lẫn với âm thanh đứt quãng từ các thiết bị y tế trong phòng.

Đứa trẻ vài ngày tuổi phải thở máy, ăn bằng ống thông luồn qua chiếc mũi nhỏ xíu. Điều khiến Khodeir lo nhất là sữa công thức y tế để duy trì sự sống cho bé đang cạn kiệt.

"Không còn sữa nữa", người mẹ 24 tuổi nói, bày tỏ con trai cô cần sữa "để khỏe mạnh, để sống và để nhìn thấy cuộc đời".

Theo Cơ quan Y tế Gaza, Hisham là một trong 580 trẻ sinh non đối mặt nguy cơ tử vong vì suy dinh dưỡng trên khắp Gaza, dải đất đã tan hoang vì chiến tranh và đang hứng chịu vòng phong tỏa khắc nghiệt của Israel. Khodeir và nhiều người cho rằng việc Israel duy trì phong tỏa nhiều ngày khiến con cái họ lâm vào cảnh này.

"Những đứa bé này không còn thời gian, cũng chưa biết nói", bác sĩ Ahmed al-Farah, trưởng khoa nhi và sản tại Bệnh viện Nasser, cơ sở y tế lớn duy nhất còn hoạt động một phần ở miền nam Gaza, nói.

Con trai của Khodeir là một trong 10 trẻ sơ sinh nằm trong lồng ấp tại khoa chăm sóc sơ sinh đặc biệt của bệnh viện Nasser. Tuần trước, al-Farah đã cảnh báo kho dự trữ sữa công thức y tế của bệnh viện đang "cạn sạch", những đứa trẻ phụ thuộc vào nguồn sữa này sẽ đối mặt "thảm họa có thể tránh được" trong 2-3 ngày tới nếu không được tiếp tế.

20 thùng sữa do tổ chức cứu trợ Mỹ Rahma Worldwide đã được chuyển đến vào cuối tuần trước, đủ đáp ứng nhu cầu cho 10 trẻ trong tối đa hai tuần, al-Farah nói. Tuy nhiên, ông lo ngại không có gì đảm bảo sẽ có thêm sữa được phép vận chuyển vào Gaza.

"Hoàn toàn không đủ", ông nói. "Chỗ sữa này chỉ giải quyết tạm thời, thứ chúng tôi cần là giải pháp lâu dài: Dỡ phong tỏa".

Trong lúc đó, loại sữa công thức tăng cường dành cho trẻ sơ sinh đã hết sạch tại Bệnh viện Al-Rantisi ở thành phố Gaza, giám đốc bệnh viện Jamil Suliman cho biết.

"Nhiều người mẹ suy dinh dưỡng nghiêm trọng, không có sữa cho con bú", ông nói, cảnh báo về một cuộc khủng hoảng sắp đến.

Trẻ sơ sinh nằm trong nhóm chịu ảnh hưởng nặng nề nhất từ lệnh phong tỏa của Israel, bắt đầu từ 2/3 với lệnh cấm vận chuyển thực phẩm, nước uống và thuốc men vào Gaza. Dưới sức ép quốc tế ngày càng lớn cùng những cảnh báo liên tục về nạn đói từ Liên Hợp Quốc, Israel bắt đầu cho phép lượng hàng viện trợ mà Thủ tướng Benjamin Netanyahu gọi là "tối thiểu" đi vào Gaza từ ngày 19/5.

Theo COGAT, cơ quan thuộc Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) phụ trách điều phối viện trợ tại Gaza, hơn 1.000 tấn thực phẩm trẻ em, trong đó có sữa công thức, đã được chuyển vào Gaza kể từ đó.

"Thực phẩm cho trẻ em chắc chắn đang được đưa vào, khi các tổ chức yêu cầu, chúng tôi phê duyệt và không ngăn chặn", phát ngôn viên COGAT nói.

Nhưng giới chức y tế Gaza cho hay lượng hàng viện trợ này không có đầy đủ thuốc men thiết yếu, sữa công thức, thiết bị y tế và phụ tùng thay thế để duy trì hoạt động của máy móc đang vận hành.

Trung tâm Nhân quyền Palestine trong báo cáo ngày 23/6 cho biết sữa công thức tăng cường gần như cạn kiệt ở địa phương, một số loại đã hết nhẵn.

"Bất kỳ hộp sữa nào còn bày bán ở hiệu thuốc đều tăng giá, vượt quá khả năng chi trả của hầu hết gia đình", báo cáo có đoạn.

Theo COGAT, thực phẩm dành cho trẻ em chủ yếu được phân phối qua các tổ chức quốc tế, không phải qua Quỹ Nhân đạo Gaza (GHF), tổ chức tư nhân do Israel và Mỹ điều hành. Hàng chục người đã thiệt mạng vì hỏa lực từ Israel khi tìm đường tới các điểm phân phối đồ viện trợ của GHF thời gian qua.

Israel tuyên bố lệnh phong tỏa nhằm gây áp lực buộc Hamas thả 50 con tin còn giam giữ từ vụ tấn công miền nam Israel ngày 7/10/2023, sự kiện châm ngòi cuộc chiến tranh. Chưa tới một nửa trong số này được cho là còn sống.

Israel cáo buộc Hamas chiếm đoạt hàng viện trợ ở Gaza nhưng không đưa ra bằng chứng. Liên Hợp Quốc khẳng định hàng viện trợ vào Gaza không bị chiếm đoạt.

Chiến tranh và phong tỏa dẫn tới khủng hoảng nhân đạo, thiếu thốn nhu yếu phẩm cơ bản và đẩy hệ thống y tế Gaza đến bờ vực sụp đổ. 17 trong số 36 bệnh viện tại đây vẫn hoạt động một phần, cung cấp dịch vụ y tế cho gần hai triệu người giữa những trận oanh tạc ác liệt, nạn suy dinh dưỡng gia tăng và nguồn cung y tế cạn kiệt.

"Cơn khủng hoảng thiếu đói đang ngày càng nghiêm trọng", Jonathan Whittall, người đứng đầu văn phòng nhân đạo Liên Hợp Quốc tại các vùng lãnh thổ Palestine bị chiếm đóng, cho biết. Hơn 110 trẻ em nhập viện điều trị suy dinh dưỡng mỗi ngày kể từ đầu năm nay.

"Kho hàng của chúng tôi trống rỗng. Israel thì hạn chế vận chuyển, chỉ cho phép viện trợ nhỏ giọt đi vào Gaza, chủ yếu là vật tư y tế và thực phẩm", Whittall nói thêm.

Theo báo cáo gần đây của Tổ chức Giám sát Nhân quyền, tất cả cơ sở y tế tại Gaza đang hoạt động trong điều kiện mất vệ sinh và quá tải, thiếu thốn nghiêm trọng các vật tư chăm sóc sức khỏe thiết yếu như thuốc và vaccine.

"Kể từ khi xung đột bùng nổ ở Gaza, phụ nữ và trẻ em gái tảo hôn phải mang thai trong điều kiện khó khăn, thiếu dịch vụ y tế cơ bản, vệ sinh, nước sạch và thực phẩm", Belkis Wille, giám đốc phụ trách khủng hoảng, xung đột và vũ khí tại Tổ chức Giám sát Nhân quyền, nói. "Họ và trẻ sơ sinh luôn đối mặt nguy cơ tử vong cao".

Cơ quan Y tế Gaza liên tục cảnh báo nguồn cung vật tư y tế và nhiên liệu tại các bệnh viện đang cạn kiệt, khi mất điện triền miên buộc các cơ sở này phải sử dụng máy phát chạy bằng xăng dầu.

Whittall nhấn mạnh các bệnh viện buộc phải phân bổ lượng nhiên liệu ít ỏi còn lại "để ngăn chặn dịch vụ cấp cứu sụp đổ".

"Trừ khi lệnh phong tỏa nhiên liệu vào Gaza được dỡ bỏ, chúng ta chắc chắn chứng kiến thêm nhiều cái chết vô nghĩa và có thể phòng ngừa", ông nói.

Ismail Abu-Nimer, trưởng bộ phận kỹ thuật và bảo trì, cho biết để tiết kiệm nhiên liệu, bệnh viện Nasser buộc phải cắt điện một số khoa, dù bệnh nhân liên tục đổ về.

Theo bác sĩ Mohammad Saqer, giám đốc điều dưỡng của Nasser, nguồn cung nhiên liệu, vật tư y tế đã cạn kiệt giữa làn sóng người bị thương được đưa tới sau những vụ nổ súng gần trung tâm phân phối viện trợ.

"Tình hình ở đây thật khủng khiếp, vô nhân đạo", ông bày tỏ.

Hồng Hạnh (Theo AP)