Vòi rồng vừa xuất hiện tại Bắc Ninh: Chuyện gì xảy ra?

Trưa 28/6, sau trận mưa lớn, một hiện tượng vòi rồng bất ngờ xuất hiện tại khu vực giáp ranh giữa hai huyện Quế Võ và Gia Bình (tỉnh Bắc Ninh), thu hút sự chú ý của nhiều người dân địa phương.

Theo người dân sinh sống gần cầu Bình Than, cây cầu nối liền hai huyện nói trên, hiện tượng xảy ra vào khoảng 11h trưa, khi trời vừa dứt mưa. 

Họ cho biết đã nhìn thấy một cột xoáy khí mạnh, kéo dài từ mặt đất lên tới tầng mây đen phía trên. Vòi rồng tồn tại trong khoảng 15 phút trước khi tan dần và bầu trời quang đãng trở lại.

Trên mạng xã hội, hình ảnh "vòi rồng" được nhiều người và các page lớn đăng tải.

Trong đêm 27 và rạng sáng 28/6, thời tiết tại khu vực Bắc Bộ diễn biến phức tạp với mưa rào và dông xuất hiện rải rác, nhiều nơi ghi nhận mưa lớn kéo dài. Đặc biệt, vùng Đông Bắc Bộ trải qua đợt mưa diện rộng, có nơi mưa vừa đến rất to.

Dữ liệu từ các trạm quan trắc cho thấy, trong khoảng thời gian từ 19h ngày 27/6 đến 8h sáng 28/6, nhiều địa phương ghi nhận lượng mưa vượt ngưỡng 100mm. Một số điểm mưa rất to gồm: Cù Vân (Thái Nguyên) 164,2mm, Mường Lai (Yên Bái) 160,6mm, Cao Bồ (Hà Giang) 150mm, Thượng Ấm (Tuyên Quang) 112,6mm.

Từ đêm 28/6 đến hết ngày 29/6, Bắc Bộ tiếp tục chịu ảnh hưởng của hình thái thời tiết bất ổn. Dự báo khu vực sẽ có mưa vừa, mưa to, kèm theo dông. Một số nơi có khả năng xuất hiện mưa rất to với tổng lượng mưa phổ biến từ 40–100mm, thậm chí có điểm vượt mức 250mm.

Các chuyên gia khí tượng cảnh báo nguy cơ xảy ra mưa lớn cục bộ trong thời gian ngắn, với cường suất trên 100mm chỉ trong vòng 3 giờ. Điều này làm tăng nguy cơ sạt lở đất ở vùng núi, ngập úng tại các đô thị và khu dân cư trũng thấp. Người dân được khuyến cáo theo dõi sát tình hình thời tiết và chủ động các biện pháp phòng tránh thiên tai.

Hiện tượng vòi rồng là gì?

Vòi rồng – hay còn gọi là lốc xoáy – là hiện tượng khí tượng đặc biệt, thường xuất hiện sau những cơn giông hoặc trong vùng ảnh hưởng của bão. Dù có quy mô nhỏ, nhưng sức mạnh của vòi rồng không thể xem thường, với dạng hình như chiếc phễu, nối liền từ mặt đất (hoặc mặt biển) lên tầng mây dày đặc phía trên, đôi khi kèm theo sấm chớp và gió giật mạnh.

Tên gọi “vòi rồng” bắt nguồn từ hình dạng của hiện tượng này – trông như chiếc vòi khổng lồ từ bầu trời thò xuống mặt đất, khiến nhiều người liên tưởng đến hình ảnh kỳ bí trong các truyền thuyết.

Tại Việt Nam, vòi rồng không phải hiện tượng hiếm gặp, đặc biệt trong mùa hè khi thời tiết thường xuyên có dông bão. Ở miền Bắc, vòi rồng còn có thể xuất hiện trong giai đoạn chuyển mùa như tháng 4 – 5, khi không khí lạnh cuối mùa vẫn còn hoạt động. Trong khi đó, khu vực Nam Bộ ít ghi nhận hiện tượng này hơn.

Hình thành ra sao?

Theo các chuyên gia khí tượng, vòi rồng xuất hiện khi có sự va chạm giữa hai khối không khí có đặc tính trái ngược: không khí nóng, ẩm gần mặt đất và không khí lạnh, khô bên trên. Khi điều kiện lý tưởng hội tụ, một vùng áp suất thấp sẽ hình thành, kéo không khí ẩm nóng xoáy tròn và bốc lên nhanh chóng, tạo thành một cột khí chuyển động dữ dội. Đó chính là vòi rồng.

Trong trường hợp xảy ra trên biển hoặc ao hồ, người ta gọi hiện tượng này là vòi rồng nước. Thực chất, đó là cột không khí xoáy hút hơi nước từ mặt nước lên, tạo thành hình thù như một cột khói trắng bốc lên trời. Tốc độ gió trong vòi rồng nước có thể đạt tới 200km/h – đủ sức nhấc bổng đồ vật, lật thuyền, thậm chí cuốn theo sinh vật sống như cá hoặc chim và đưa chúng đi xa hàng kilomet.

Để đánh giá mức độ tàn phá của vòi rồng, các nhà khoa học sử dụng thang đo Fujita, chia thành 6 cấp từ F0 đến F5:

F0: Gió yếu (64–116 km/h), chỉ gây gãy cành cây nhỏ.

F1: Gió trung bình (117–180 km/h), có thể lật ô tô, làm tốc mái nhà.

F2: Gió mạnh (181–253 km/h), gây đổ tường, bật gốc cây lớn.

F3: Gió rất mạnh (254–332 km/h), tàn phá công trình, lật tàu xe.

F4: Gió cực mạnh (333–418 km/h), có thể thổi bay cả ô tô và phá hủy nhà cửa không kiên cố.

F5: Gió hủy diệt (419–512 km/h), đủ sức san phẳng nhà kiên cố, cuốn phăng vật thể nặng đi hàng trăm mét.

Thông thường, một vòi rồng chỉ kéo dài trong vài phút – đa số dưới 10 phút. Tuy nhiên, trong lịch sử từng có những cơn lốc xoáy tồn tại lâu hơn, gây thiệt hại nặng nề trên diện rộng.

Hiện tượng vòi rồng là minh chứng cho sức mạnh không thể xem nhẹ của tự nhiên, đồng thời cũng là lời nhắc nhở về tầm quan trọng của việc theo dõi, dự báo và phòng ngừa rủi ro thời tiết cực đoan.

(Tổng hợp)