Việt Nam có thể trở thành trung tâm Halal toàn cầu

Các chuyên gia cho biết quá trình chuẩn hóa chứng nhận và xây dựng đội ngũ nhân lực chuyên sâu sẽ là chìa khóa để doanh nghiệp Việt mở rộng cánh cửa vào hệ sinh thái Halal 2.000 tỉ USD.

Nằm trong khuôn khổ Triển lãm Vietnam International Sourcing 2025 (VIS2025) đang diễn ra ở TP.HCM, hội thảo "Xu hướng thị trường và cơ hội xuất khẩu nông sản, thực phẩm chế biến Việt Nam vào các thị trường Halal" đã ghi nhận nhiều ý kiến và đề xuất từ các chuyên gia tại thị trường Halal, mở rộng cơ hội xuất khẩu và đa dạng hóa thị trường cho các sản phẩm Việt.

Chứng nhận Halal... vẫn khó

Phát biểu khai mạc diễn đàn, bà Hồ Thị Quyên - phó giám đốc Trung tâm Xúc tiến thương mại và Đầu tư TP.HCM (ITPC) - cho biết Việt Nam hiện vẫn chưa có nhiều tổ chức chứng nhận Halal được công nhận rộng rãi ở cấp độ quốc tế. 

Hoạt động cấp chứng nhận Halal trong nước còn mang tính phân tán, thiếu sự phối hợp hiệu quả giữa các cơ quan và đơn vị liên quan.

Điều này gây ra không ít trở ngại cho doanh nghiệp trong việc tiếp cận các thị trường xuất khẩu Halal, đặc biệt ở các khâu xác minh chứng nhận, kiểm định chất lượng và vận hành logistics chuyên biệt theo yêu cầu nghiêm ngặt của các quốc gia Hồi giáo.

"Đáng chú ý là sự thiếu hụt đội ngũ chuyên gia có kiến thức toàn diện về chuỗi giá trị Halal từ sản xuất, chế biến, đóng gói, logistics đến tiếp thị và phân phối… đang là một rào cản lớn trong quá trình chuyên nghiệp hóa và hội nhập sâu của ngành Halal Việt Nam vào chuỗi cung ứng toàn cầu", bà Quyên nói thêm.

Xuất khẩu sản phẩm Halal qua thương mại điện tử

Ông Phạm Thế Cường - tham tán thương mại, Thương vụ Việt Nam tại Indonesia - cho rằng các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực chế biến thực phẩm và nông sản có quy mô nhỏ và vừa với năng lực tài chính hạn chế, trình độ quản trị còn yếu, nguồn nhân lực thiếu kiến thức chuyên sâu về tiêu chuẩn Halal cũng là một thách thức, chưa chủ động tham gia và khai thác hiệu quả thị trường đầy tiềm năng này.

Tuy nhiên nếu vượt qua được những khó khăn về nâng cao chất lượng, đáp ứng thị trường, chứng nhận Halal có thể là tấm hộ chiếu vàng giúp sản phẩm Việt Nam chinh phục thị trường 2 tỉ người tiêu dùng Hồi giáo. 

Ông Cường cũng cho biết riêng tại Indonesia, xu hướng mua sắm trực tuyến đã trở nên phổ biến. Vì vậy đối với những sản phẩm đạt chứng nhận Halal, đây có thể là một kênh khai thác tiềm năng cho hoạt động xuất khẩu.

Bên cạnh đó, ông Cường cũng đề xuất các doanh nghiệp thông qua nhà phân phối nội địa tại các thị trường Halal. "Đây cũng là phương pháp ưu việt, hiệu quả nhất do có sẵn các giấy phép nhập khẩu, am hiểu thị trường, thủ tục", ông nói.

Ở góc nhìn Trung Đông, ông Mohammed Alfawaz - chủ tịch Saudi Food Industry - cho biết Việt Nam đã thành lập tổ chức chứng nhận Halal (HALCERT) và đang thúc đẩy công nhận lẫn nhau với các cơ quan chứng nhận quốc tế. 

Thị trường Halal của Saudi Arabia được định giá khoảng 60 tỉ USD trong năm 2024, với 85-95% nhu cầu thực phẩm phải nhập khẩu. Điều này tạo ra nhu cầu lớn đối với nguồn cung được chứng nhận từ các quốc gia đáng tin cậy.

Ông Alfawaz cho rằng các nước vùng Vịnh đang chủ động đa dạng hóa nguồn cung ngoài Malaysia, Brazil, Ấn Độ. Trong xu hướng này, Việt Nam nổi lên như một lựa chọn bổ sung tiềm năng, có lợi thế về chi phí cạnh tranh và nguồn nông sản phong phú. 

Về dài hạn, Việt Nam hoàn toàn có thể trở thành một trung tâm Halal toàn cầu, đóng vai trò cầu nối thương mại giữa châu Á và Trung Đông.