Vì sao tiền đồng mất giá dù USD yếu đi?

Tiền đồng là một trong những đồng tiền suy yếu nhiều nhất trong khu vực kể từ sau 30/4, dù các đồng tiền châu Á nhìn chung đang phục hồi trong quý II năm nay. Tính từ đầu quý đến nay, tiền đồng mất giá hơn 2,7%, có thời điểm chạm mức thấp kỷ lục mới khoảng 26.300 đồng một USD.

Giải thích cho diễn biến giá USD trong nước ngược chiều với đồng USD trên thị trường quốc tế, bà Bùi Thị Thao Ly, Giám đốc Phân tích, Công ty Chứng khoán Shinhan Việt Nam (SSV) đánh giá do nhu cầu USD trong nước thời gian qua tăng lên, có thể xuất phát từ nhu cầu xuất nhập khẩu tăng đột biến trước thời điểm thuế quan có hiệu lực.

Giả định này, theo bà Ly, là hợp lý khi tăng trưởng xuất khẩu trong 5 tháng tăng mạnh14%, nhập khẩu cũng tăng mạnh 17,5%. Nhu cầu này phần nào mang tính mùa vụ. Do đó, bà Thao Ly kỳ vọng tỷ giá trong nước thời gian tới cũng hạ nhiệt theo diễn biến USD Index.

Theo thống kê, Kho bạc Nhà nước cũng mua gần 1,9 tỷ USD từ đầu năm đến nay. Nhóm phân tích của Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) cho rằng, việc Kho bạc mua USD liên tục cũng khiến trạng thái ngoại tệ của hệ thống giảm đáng kể so với đầu năm, còn khoảng 750 triệu USD tại thời điểm giữa tháng 6.

Đồng thời, sự suy yếu trong ngắn hạn của tiền đồng được nhóm chuyên gia của Ngân hàng UOB lý giải, xuất phát từ triển vọng kinh tế kém tích cực trước tác động của thuế quan.

Trong bối cảnh bất định xoay quanh chính sách thuế quan, UOB giữ quan điểm thận trọng với triển vọng của Việt Nam, do nền kinh tế phụ thuộc lớn vào thương mại (xuất khẩu chiếm khoảng 90% GDP), trong đó riêng thị trường Mỹ chiếm khoảng 30% tổng kim ngạch xuất khẩu. Bên cạnh đó, xuất khẩu còn tập trung cao vào các ngành chủ lực như điện - điện tử, nội thất, dệt may và giày dép (chiếm khoảng 80% tổng kim ngạch xuất khẩu sang Mỹ). UOB hạ dự báo tăng trưởng kinh tế cả năm của Việt Nam ở mức 6% trong năm 2025 và 6,3% trong năm 2026.

Nếu các cuộc đàm phán thương mại Mỹ - Việt không đạt được tiến triển rõ rệt, điều này, có thể tiếp tục tạo áp lực lên tiền đồng trong ngắn hạn. Kỳ vọng về kinh tế tăng trưởng thấp hơn, theo UOB khiến tiền đồng sẽ tiếp tục dao động ở vùng giá yếu trong biên độ giao dịch với USD đến hết quý III năm nay.

Tuy nhiên, từ quý IV/2025 trở đi, theo nhóm phân tích của UOB, tiền đồng có thể bắt đầu lấy lại đà phục hồi, hòa nhịp cùng xu hướng cải thiện chung của các đồng tiền châu Á khi bất ổn thương mại dần lắng dịu. UOB dự báo tiền đồng mạnh lên 26.100 VND/USD trong quý cuối năm nay, lên 25.900 trong đầu quý I năm sau và 25.700 đồng trong quý II/2026.

Cùng quan điểm, nhóm phân tích của VDSC đánh giá, áp lực lên tỷ giá có thể được gỡ bỏ dần nếu kết quả đàm phán trong kỳ vọng và Ngân hàng Nhà nước can thiệp trên thị trường mở để thu hẹp chênh lệch lãi suất VND - USD.

Tuy nhiên, theo VDSC, trong nửa cuối năm nay, cân đối cung cầu ngoại tệ vẫn sẽ căng thẳng khi thặng dư thương mại đã giảm dần trong các tháng gần đây. Dòng vốn đầu tư nước ngoài dịch chuyển khi câu chuyện thuế quan rõ ràng hơn và áp lực tăng trưởng dẫn đến việc thúc đẩy tín dụng và đầu tư công, từ đó quan ngại về kỳ vọng lạm phát tăng trong tương lai có thể khiến nhu cầu tích trữ USD gia tăng.

Quỳnh Trang